بیماری صافی کف پا (که پس پلان نیز نامیده می شود) یک ناهنجاری با علت‌های بروز پیچیده است که بیماری بسیار رایجی برای مراجعه به کلینیک‌های ارتوپدی، چه در کودکان و چه در بزرگسالان است. همانطور که در دهه گذشته به طور گسترده گزارش شده است، تعریف روشنی از صافی کف پا وجود ندارد و مرز دقیقی برای تعیین صافی کف پا از نوع فیزیولوژیکی (بدون نیاز به درمان) و پاتولوژیکی (نیاز به درمان) هنوز مشخص نشده است.
در حال حاضر، به استثنای موارد اندک بیماری صافی کف پای پیشرفته که در راه رفتن اختلال ایجاد می‌کند، هیچ داده‌ای در دسترس نیست که توضیح دهد در چه زمانی بیماری صافی کف پا بدون علائم باقی می‌ماند و یا علائمی بروز می‌دهد و دردناک می‌شود.
علم حرکت شناسی در بیماری صافی کف پا بدون نشانه یا دارای علائم تفاوت قابل توجهی ندارد، بنابراین میزان درد ایجاد شده، ممکن است به سایش بافت و آستانه درد ذهنی بستگی داشته باشد. با این وجود، پزشکان درمان این بیماری را زمانی لازم می‌دانند که فرد بیمار در انجام فعالیت‌های روزمره خود دچار درد باشد و این بیماری حرکت او را محدود کرده باشد. در این صورت انجام روش‌های درمانی لازم است تا فرد مبتلا به بیماری صافی کف پا بتواند تعادل بدنی لازم را دوباره به دست بیاورد و علائم بیماری در وی تسکین پیدا کند.
فهرست مطالب
یکی دیگر از تفاوت‌های اساسی مهم باید بین صافی کف پا در دوران کودکی و بزرگسالی قائل شود. تحقیقات گسترده نشان داده است که صافی کف پا در نوزادان، فیزیولوژیکی (بدون نیاز به درمان) است و به لایه چربی و سستی ساختارهای اسکلتی-عضلانی مرتبط است.
قوس کف پا ممکن است در دو سالگی کم‌کم شکل بگیرد و انتظار می‌رود که تا شش تا ده سالگی بیشتر شود. اگرچه در برخی از کودکان ممکن است صافی کف پا باقی بماند و همانطور که در بالا ذکر شد اگر کف پا دردناک باشد، در این صورت کف پای صاف از نوع پاتولوژیک (نیاز به درمان) در نظر گرفته می‌شود و درمان ضروری است.
از سوی دیگر، بیماری صافی کف پا در بزرگسالان عمدتاً به دلیل اختلال عملکرد تاندون خلفی تیبیالیس (tibialis posterior tendon dysfunction) بروز می کند.
اختلال عملکرد تاندون خلفی تیبیالیس می‌تواند باعث بروز درد شدید، مشکل در راه رفتن و پوشیدن کفش شود. علاوه بر این، پارگی رباط کف پا باعث می‌شود که بستر یا تکیه گاه فعال کف پا که همان تیبیالیس خلفی است، ضعیف و ناتوان شود و بیماری دو چندان شود. همچنین، این امر می‌تواند باعث بروز علائم شدیدتر و تغییر شکل پا و بدشکلی آن شود.
اختلال عملکرد تاندون خلفی تیبیالیس، یک بیماری مرتبط با تاندون است. در این بیماری، تاندون خلفی تیبیالیس که مسئول حرکت و پشتیبانی از قوس کف پا است، از کار می‌افتد و عملکرد طبیعی آن را مختل می کند. این اختلال معمولاً به عنوان یک عارضه پیشرونده از صافی کف ظاهر می‌شود. در این حالت، تاندون تیبیالیس پوستریور برای حفظ قوس کف پا به عنوان پشتیبان اصلی عمل می‌کند. با افزایش استفاده و فشار بر روی تاندون تیبیالیس ، این تاندون ممکن است آسیب ببیند و یا ضعیف شود که این امر بر روی عملکرد آن تاثیر منفی خواهد گذاشت.
تعدادی از علل ممکن برای اختلال عملکرد تاندون خلفی تیبیالیس عبارتند از:
با توجه به درمان‌های مختلف پیشنهادی برای کف پای صاف، مطالعات تصادفی اولیه با کیفیت بالا وجود ندارد در حالی که تعدادی از موارد منتشر شده است. به طور خاص، بیشتر مطالعات اخیر بر اثربخشی و ایمنی آرترودز ساب تالار، یک روش جایگزین جراحی که کم تهاجمی‌تر و ایمن‌تر از روش‌های بافت نرم و استخوانی در نظر گرفته می‌شود، متمرکز شده‌اند. در ادامه به بررسی چند روش جراحی برای بیماری صافی کف پای حاد پرداخته‌ایم که شامل موارد زیر است:
در زیر چند روش جراحی معمول برای درمان بیماری کف پای صاف ذکر شده است:
1. فشار معکوس(Plantar Fasciotomy) : در این روش، بخشی از بافت فاشیای پلانتار (بافتی که کف پا را پوشش می‌دهد) بریده می‌شود تا فشار و تنش روی کف پا کاهش یابد. این روش بهبود درد و ناراحتی کف پای صاف را ایجاد می‌کند.
2. جراحی فیبروما (Plantar Fibroma Surgery): در برخی موارد، وجود توده‌های فیبروماتوز (توده‌های نرم و غیرسرطانی) در کف پا ممکن است باعث بیماری کف پای صاف شود. در این جراحی، توده‌های فیبروماتوز برداشته می‌شوند.
3. جراحی تغییرات استخوانی (Bone Procedures): در برخی موارد، تغییرات استخوانی مانند تشکیل استخوان‌های اضافی(Osteophytes) یا تغییرات در قسمت‌های استخوانی پا می‌تواند موجب بیماری کف پای صاف شود. جراحی استخوان ممکن است برای برطرف کردن این تغییرات در نظر گرفته شود.
مهم است به یاد داشته باشید که جراحی معمولاً به عنوان گزینه آخر. در درمان بیماری صافی کف پا نظر گرفته می‌شود و قبل از آن درمان‌های غیرجراحی امتحان می‌شوند. در ضمن، همواره بهتر است با پزشک متخصص مشورت شود.
Arthroereisis یا آرترودز یک روش جراحی است که در درمان برخی از مشکلات مربوط به پا مانند بیماری کف پای صاف استفاده می‌شود. در این روش، یک پیچ کوچک و فلزی یا پیچ‌های پلاستیکی درون استخوان کف پا قرار می‌گیرد.
با وجود پیشرفت علم پزشکی با این حال، درمان صافی کف پا به کمک آرترودز ساب تالار یک مبحث بحث برانگیز است. انواع مختلفی از دستگاه‌ها و تجهیزات پزشکی، در حال حاضر در سراسر جهان برای درمان صافی کف پای به عنوان یک روش درمانی مستقل یا مکمل،. بسته به میزان آسیب فرد بیمار و نوع آموزش وی استفاده می شود. گاهی اوقات در کودکان حتی در انواع حاد ثانویه پس از برداشتن سینوستوز کاشته می شود. در بسیاری از موارد جراحی به روش آرترودز ساب تالار، ساده، موثر و کم خطر گزارش شده است. اما این روش هنوز هم به عنوان یک روش مطمئن شناخته نشده است. و باید از نظر مکانیسم‌ها، حداقل زمان قبل از برداشتن ایمپلنت و برتری در مقایسه با سایر روش‌های جراحی مورد بررسی قرار بگیرد. علاوه بر این، برخی نگرانی‌ها در مورد نتایج و عوارض طولانی‌مدت روش آرترودز ساب تالار که اغلب. در دوران کودکی یا نوجوانی انجام می‌شود، ضروری است که باید با تحقیقات و بررسی‌های پزشکی مناسب صورت بگیرد.
