پای پرانتزی چیست؟
ژنو واروم اصطلاحی لاتین است که برای توصیف پاهای پرانتزی استفاده میشود. این وضعیت ممکن است از نوزادی تا بزرگسالی بروز کند و علل بسیار متنوعی داشته باشد. با شدت گرفتن، بیمار ممکن است چرخش جانبی زانو و راه رفتن اردکی را نشان دهد. ممکن است اثرات ثانویه در مفصل ران و مچ پا نیز به وجود آورد. پای پرانتزی ممکن است با اختلاف عملکرد اندام به صورت یک طرفه و یا عملکرد دو طرفه ایجاد شود. سابقه خانوادگی و سابقه پزشکی ممکن است سرنخهایی را برای احتمال تداوم یا پیشرفت زانوی پرانتزی در فرد نشان دهد. در افراد مبتلا به این بیماری ، وضعیت قرارگیری استخوان ساق پا (درشت نی) با استخوان ران، نامناسب و نادرست است. پای پرانتزی در نوزادان تازه متولد شده رایج است. در كودكان بزرگتر و بزرگسالان، این بیماری معمولاً به دلیل استخوان بندی نامناسب ناشی از راشیتیسم، سرطان یا آرتروز ایجاد میشود. مشاغل خاص میتواند خطر ابتلا به زانو را افزایش دهد.
وقتی که فرد در حالت پا جفت ایستاده ولی بین زانوها فاصله وجود داره، می گیم این فرد زانوی پرانتزی داره. از جمله عللی که در به وجود آمدن و تشدید این مشکل نقش دارند:
- کمبود کلسیم
- کمبود ویتامین D3
- ضعف عضلانی
- عفونت و تومور
- آرتروز در بزرگسالان
- مادرزادی
به طور گستردهای شناخته شده است که تا سن 2 سالگی، نوزادان ممکن است از قسمت اندام تحتانی به حالت زانوی پرانتزی فیزیولوژیکی درآیند و این وضعیت در نوزادان به دلیل موقعیت نامناسب آنها در رحم نسبتاً شایع است. مشخصه بارز این حالت، عدم تقارن و بدون درد بودن است که معمولاً با چرخش زانو به داخل و تمایل به افتادن حین راه رفتن در کودکان همراه است.
به طور معمول، هیچ درمانی برای نوزادان لازم نیست. پاهای کودک با شروع به راه رفتن، معمولاً بین 12 تا 18 ماهگی، شروع به صاف شدن میکند. در بیشتر موارد، هیچ عارضه جانبی ماندگاری وجود ندارد. اگر کودک بیش از 2 سال دارد و مشکل زانوی پرانتزی هنوز رفع نشده است حتماً برای درمان به متخصص حرکات اصلاحی باید مراجعه شود. در سن رشد و قبل از شکلگیری استخوانها درمان پای پرانتزی بسیار راحتتر از سن بزرگسالی است.


تشخیص پای پرانتزی

درمان پای پرانتزی چقدر طول میکشد؟
درمانهای سخت و خاص معمولاً برای نوزادان و کودکان نوپا توصیه نمیشود، مگر اینکه شرایط حادی مشخص شود. در صورت شدیدتر شدن و بدتر شدن بیماری، یا در صورت تشخیص بیماری دیگری که باعث ایجاد پای پرانتزی شده، ممکن است درمان توصیه شود. گزینههای درمانی پای پرانتزی شامل موارد زیر است:
- استفاده از صندل و کفی کفشهای طبی و مخصوص
- حرکات اصلاحی
- استفاده از بریس
- گچ گیری
- در موارد شدید جراحی برای اصلاح ناهنجاریهای استخوانی
- درمان بیماریهایی که باعث پای پرانتزی شدهاند.
درمانهای جراحی
در کودک در حال رشد ممکن است از جراحی جهت رشد هدایت شده و حداقل برش برای تشویق اندام به رشد تدریجی صحیح و در راستای مستقیم استفاده شود. جراحی در در نوجوانان بالغ از نظر اسکلتی و در بزرگسالان، درمانی برای صاف کردن پا است. از اشعه ایکس برای تعیین محل و میزان تغییر شکل استفاده میشود.
تنها گزینه درمان برای افراد با پای پرانتزی شدید، عمل جراحی است. برای درمان افرادی که صفحات رشد آنها بسته شده باشد، ابتدا استخوانها شکسته میشود و استخوان را صاف میکنند و در نهایت این ناهنجاری اصلاح میشود. در این روش، درمان به صورت قطعی است و پس از جراحی 1 تا 1.5 سانتیمتر قد فرد بلندتر میشود. افرادی که کاندیدای درمان پای پرانتزی با جراحی هستند افرادی هستند که با احساس درد در مفاصل به پزشک مراجعه میکنند.
در بیشتر موارد، استخوان درشت نی درمان میشود، اما شرایطی وجود دارد که استخوان ران یا هر دو استخوان ران و استخوان درشت نی تحت درمان قرار میگیرند. در صورت تغییر شکل متوسط، استئوتومی به طور معمول با تثبیت داخلی (وارد کردن یک صفحه یا میله در پا) تثبیت میشود. هنگامی که عدم تطابق شدیدتر باشد، اصلاح مجدد تدریجی اندام از طریق استئوتومی با فیکساتور خارجی انجام میشود. با استفاده از فیکساتورهای خارجی، صفحه و یا میلهها به استخوان وارد میشوند و پس از مدتی از بدن خارج میشوند تا به یک ساختار تثبیت کننده خارجی متصل شوند. در بعضی موارد، وجود پای پرانتزی باعث کوتاه شدن یک پا از پای دیگر میشود. با استفاده از جراحی و افزایش و کاهش طول اندام میتوان این مورد را نیز اصلاح کرد.
درمان پای پرانتزی خفیف
در صورت وجود هر ناهنجاری با تشخیص زود هنگام در مراحل ابتدایی و خفیف به راحتی میتوان از پیشرفت و شدید شدن وضعیت جلوگیری کرد. درمان پای پرانتزی خفیف نیز در مراحل اولیه به کمک حرکات و تمرینات اصلاحی و رعایت وضعیتها و الگوهای عادتی صحیح سریعتر و راحتتر خواهد بود. در کل درمان پای پرانتزی برای دو گروه از افراد متفاوت است:
افراد در سن رشد
درمان پای پرانتزی برای کودکانی که صفحات رشد آنها بسته نشده باشد و استخوان بندی شکل نگرفته باشد، با دارو و تمرینات اصلاحی امکانپذیر است. استفاده از صندل و کفیهای طبی کفش و فعالیتهای ورزشی که توسط متخصص حرکات اصلاحی تجویز شده است نیر در درمان این افراد مؤثر است. معمولا در این گروه از افراد پای پرانتزی خفیف است.
افراد بزرگسال
برخی مواقع فرد دارای پای پرانتزی احساس درد ندارد اما از شکل دفرمه شدهی پاهای خود شکایت دارد و به پزشک مراجعه میکند. در این مواقع افراد با روش درمانی جراحی و غیر جراحی اقدام به اصلاح بد فرمی پاها میکنند که علاوه بر درمان بدشکلی پاها، از ساییدگی پاها و مفاصل پیشگیری میشود.
هیچ پیشگیری شناخته شدهای برای جلوگیری از ایجاد پای پرانتزی وجود ندارد. در برخی موارد، ممکن است بتوانید از شرایط خاصی که باعث ایجاد پای پرانتزی میشوند، جلوگیری کنید که برای شناخت این شرایط و وضعیتها متخصص حرکت اصلاحی بهترین فرد جهت راهنمایی است.
علائم زانوی پرانتزی
درد در زانو یا ران
دامنه حرکت در لگن کاهش مییابد
مشکل در راه رفتن یا دویدن
بی ثباتی زانو
احساسات ناخوشایند از ظاهر
آرتروز پیشرونده زانو در بزرگسالانی که در اوایل زندگی خود تشخیص داده نشدهاند و یا تحت درمان با پای پرانتزی قرار نگرفتهاند شایع است.
- شکل ظاهری نامناسب
- بعضی موارد تغییر الگوی راه رفتن
- احساس ناراحتی و درد جانب خارجی زانو
- یادتون نره که عدم توجه به این عارضه در آینده می تونه ریسک آرتروز رو افزایش بده
اگر زانوی پرانتزی دارید و می خواهید ویزیت شوید این فرم را تکمیل نمایید.
حرکات اصلاحی پای پرانتزی
همانطور که گفته شد پای پرانتزی، همچنین با عنوان ژنوواروم هم شناخته میشود، وضعیتی است که روی تراز بندی استخوانهای پای فرد تأثیر میگذارد. تمرینات اصلاحی و ورزشی مختلفی میتواند به کاهش درد ناشی از این بیماری و بهبود این بیماری کمک کند. ورزشهای کششی و تقویت کننده میتوانند به طور بالقوه از نیاز به جراحی برای اصلاح پای پرانتزی جلوگیری کنند. مشخص شده است که ورزشهایی که عضلات چرخاننده خارجی ران را تقویت میکنند، تأثیر مثبتی بر زانوهای پرانتزی دارند.
چرخش خارجی ران
این ورزش به افزایش انعطافپذیری مفصل ران کمک میکند و میتواند کمردرد ناشی از هم ترازی ضعیف پا را به حداقل برساند.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: رو به جلو بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه از هم باز کنید.
مرحله 2: پای چپ خود را تقریباً شش تا هشت اینچ به سمت کناری خود حرکت دهید.
مرحله 3: پای چپ خود را از زمین یک تا دو اینچ بلند کنید.
مرحله 4: سر خود را به سمت راست بچرخانید.
مرحله 5: پای چپ را بالا نگه دارید و سپس آن را به آرامی تا جایی که راحت هستید بچرخانید.
مرحله 6: این وضعیت را به مدت 20 تا 30 ثانیه حفظ کنید.
مرحله 7: این کار را با سمت راست تکرار کنید.
مرحله 8: سه تا پنج تکرار از این تمرین را برای هر طرف از بدن خود انجام دهید.
مرحله 9: اگر در تعادل مشکل ندارید، پاشنه پای چپ خود را در طول تمرین از روی زمین بردارید.
چرخش داخلی ران
این تمرین به افزایش انعطافپذیری مفصل ران کمک میکند و به اصلاح تراز بندی پا کمک میکند.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: رو به جلو بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه از هم باز کنید.
مرحله 2: پای چپ خود را یک تا دو اینچ از زمین بلند کنید.
مرحله 3: سر خود را به سمت چپ بچرخانید.
مرحله 4: پای چپ را بالا نگه دارید و سپس آن را به آرامی تا جایی که راحت هستید، بچرخانید.
مرحله 5: این وضعیت را به مدت 20 تا 30 ثانیه حفظ کنید.
مرحله 6: این کار را با سمت راست تکرار کنید.
مرحله 7: سه تا پنج تکرار از این تمرین را برای هر طرف از بدن خود انجام دهید.
مرحله 8: اگر در تعادل مشکل ندارید، پاشنه پای چپ خود را در طول تمرین از روی زمین بردارید.
کشش در حالت نشسته
این کشش به افزایش دامنه حرکات ران و قدرت عضلات پاها و لگن کمک میکند.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: روی صندلیای بنشینید که اجازه میدهد 10 تا 12 اینچ به عقب خم شوید.
مرحله 2: پای چپ را بالا آورده و مچ پای چپ را بر روی زانوی راست قرار دهید تا پای چپ عمود بر پای راست باشد.
مرحله 3: کمی به جلو خم شوید. باید احساس کشیدگی در ران کنید.
مرحله 4: این وضعیت را برای 20-30 ثانیه حفظ کنید.
مرحله 5: این کار را با پای راست انجام دهید.
کشش به کمک دیوار
همراه با تمرین کشش نشسته، میتوان از دیواری برای کمک به این کشش استفاده کرد که این تمرین نیز باعث بهبود انعطافپذیری در عضلات ران میشود.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: کاملا صاف رو به دیوار بایستید، حدود 15 تا 18 اینچ از دیوار فاصله داشته باشید، پای چپ خود را به دیوار نزدیک کنید.
مرحله 2: پای راست خود را به سمت بیرون حرکت دهید تا کف پای چپ روی دیوار قرار بگیرد. پای خود را صاف نگه دارید.
مرحله 3: زانوی راست خود را به آرامی تقریباً 10 درجه خم کنید.
مرحله 4: این وضعیت را به مدت 45-60 ثانیه حفظ کنید در حالی که کشش ران را احساس میکنید.
مرحله 5: این تمرین را در سمت راست تکرار کنید.
یوگا و زانوی پرانتزی
یوگا به همه جنبههای تحرک و انعطافپذیری بدن کمک میکند. وقتی این روش به درستی انجام شود، میتواند عضلات تحت تأثیر ژن واروم یا همان پای پرانتزی را تقویت و کشش دهد. ثابت شده است که بسیاری از حالتهای استاندارد یوگا برای شرکت کنندگان در مطالعات مختلف مفید بوده است.
اسکات و پای پرانتزی
اسکات که از محبوبترین تمرینات برای درمان و شکل گیری عضلات پا است، برای درمان پای پرانتزی نیز مفید است.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: صاف بایستید و پاها را به اندازه عرض شانه باز کنید.
مرحله 2: مستقیم به جلو نگاه کنید.
مرحله 3: بازوها را مستقیم در مقابل خود قرار دهید.
مرحله 4: در حالی که تمرکز خود را بر زانوهای مستقیم نگه داشتهاید، هر دو زانو را به آرامی خم کنید.
مرحله 5: در حالی که زانوها را خم میکنید، زانوها را با پاها در یک مسیر صاف و هم راستا نگه دارید.
مرحله 6: زانوها را صاف کنید.
مرحله 7: 5-10 بار تکرار کنید.
مرحله 8: با افزایش قدرت و استقامت تعداد تکرارها را افزایش دهید.
لانگ و پای پرانتزی
حرکت لانگ در صورت انجام صحیح هم انعطافپذیری و هم قدرت پا را افزایش میدهد. اما حین انجام حتما نکات صحیح باید رعایت شوند.
چگونگی انجام این تمرین:
مرحله 1: کاملا صاف و با پاهای کنار هم بایستید و به جلو نگاه کنید.
مرحله 2: با پای چپ خود به جلو بروید.
مرحله 3: پای راست خود را تا جایی که احساس راحتی میکنید به عقب برده و پایین بیاورید.
مرحله 4: پای راست خود را صاف کنید.
مرحله 5: پای چپ خود را کنار پای راست خود حرکت دهید.
مرحله 6: این کار را با حرکت پای راست خود به جلو تکرار کنید.
مرحله 7: اگر مشکل تعادل دارید، برای ثبات بدن و حفظ تعادل یک صندلی کنار خود قرار دهید.
ملاحظات ایمنی در انجام تمرینات اصلاحی و ورزشی
قبل از شروع هر برنامه ورزشی، همیشه با یک متخصص حرکات اصلاحی مشورت کنید تا مشخص کند کدام فعالیتها برای شرایط فردی شما بهتر است. تمرینات یا تکنیکهای نادرست به طور بالقوه میتوانند وضعیت را بدتر کنند در نتیجه یادگیری روش صحیح انجام حرکت بسیار مهم است.
در صفحه اینستاگرام ما تمرینات و فیلم های آموزشی مربوط به زانوی پرانتزی را دنبال کنید
نحوه تشخیص زانوی پرانتزی
- مشاهده بدن از نمای جلویی و عقبی
- x-Ray
- MRI
- مشاهده راه رفتن
- اندازه گیری فاصله بین زانوها
از کجا بفهمیم پا پرانتزی هستیم
به طور معمول، متخصص حرکات اصلاحی شرح حال بیمار را دریافت میکند، یک معاینه فیزیکی انجام میدهد و یک تصویربرداری اشعه ایکس یا EOS از استخوانهای ساق پا تا مچ پا را به صورت ایستاده انجام میدهد. تصویربرداری به متخصص حرکات اصلاحی کمک میکند تا محل تغییر شکل، اندازه و محور مکانیکی (محل خم شدن) را تعیین کند. والدین داراری فرزند مبتلا به پای پرانتزی باید با متخصص حرکات اصلاحی مشورت کنند تا تعیین کند که آیا فرزندشان امکان ایجاد تغییر شکل استخوان پای پرانتزی یا زانو دارد یا خیر و اگر جدا از الگوهای طبیعی رشد است درمان را شروع کنند.
نشانههای پای پرانتزی:
• زاویه استخوان ساق تا استخوان ران خارج از محدوده طبیعی است.• جهت زانوها در مقابل جهتی است که پا قرار دارد و این وضعیت خارج از الگوی طبیعی است.
• زاویه یک پا به میزان قابل توجهی بیشتر از پای دیگر است (کمتر).

درجات پای پرانتزی
تشخیص درجات پای پرانتزی (خفیف، متوسط و شدید) به طور معمول شامل سابقه و معاینه فیزیکی و همچنین اشعه ایکس و آزمایشات مخصوص ایستادن است. اگر مشخص شود که کودک مبتلا به ناهنجاری پای پرانتزی است، ممکن است درمان پزشکی لازم باشد. اگر پای پرانتزی خفیف باشد، در همان ابتدا میتوان به کمک متخصص حرکات اصلاحی متوجه آن شد و تمرینات اصلاحی را جهت درمان آن شروع کرد.بسیاری از دلایل ناهنجاری پای پرانتزی از بیماریهایی مانند بیماری Blount تا شکستگیهای بهبود نیافته و یا کامل درمان نشده و کمبود انواع ویتامینها را شامل میشود.
بیماریها و شرایطی که باعث ناهنجاری پای پرانتزی میشود عبارتاند از:
رشد غیر طبیعی استخوان (دیسپلازی استخوان)
بیماری Blount
بیماری پاگت (بیماری متابولیکی که بر نحوه تجزیه و بازسازی استخوانها تأثیر میگذارد)
شکستگیهای بهبود نیافته و یا کامل درمان نشده
مسمومیت از سرب
مسمومیت با فلوراید
آکندروپلازی (رایجترین نوع کوتاه قامتی)
راشیتیسم (اختلال تضعیف استخوان ناشی از کمبود ویتامین D)
آسیب به صفحه رشد

آیا زانو پرانتزی قابلیت درمان دارد ؟

کفی طبی
کفی طبی برای توزیع مناسب نیروها بر کف پاها بسیار مهم و ضروری است و باید تهیه و استفاده شود.
01


کاهش وزن
در صورتی که فرد وزن زیادی دارد کاهش هر یک کیلوگرم وزن می تواند فشار زیادی را از روی مفاصل مخصوصا زانوها بکاهد و از آرتروز زودرس پیشگیری کند.
02


کفش مناسب
همانند کفی طبی، کفش مناسب نیز برای توزیع مناسب فشار و نیروهای وارد به کف پا و مفاصل ضروری است.
03


بریس و زانوبند
در موارد شدید می تواند در کنار درمان هایی مثل حرکات اصلاحی بسیار موثر باشد.
04


حرکات اصلاحی
حرکات اصلاحی با تقویت عضلات و اصلاح الگوهای راه رفتن و ایستادن یکی از موثرترین و ماندگارترین روش ها است و در کنار موارد دیگری همچون کفی طبی، کفش مناسب و کاهش وزن و ... می تواند اثرگذاری خوبی را به همراه داشته باشد.
05


در موارد شدید یا مادرزادی جراحی
در مواردی که آرتروز و کاهش فضای مفصلی دیده شود و همچنین درجات زانوی پرانتزی افزایش یابد جراحی تنها روش موثر خواهد بود.
06

اگر کودک بعد از 2 سالگی هنوز مبتلا به زانوی پرانتزی است حتماً باید جهت درمان به متخصص حرکات اصلاحی مراجعه کند. تشخیص به موقع پای پرانتزی کمک میکند تا این بیماری را کنترل شود. آرتروز اثر اولیه طولانی مدت پای پرانتزی است و میتواند ناتوان کننده باشد. پای پرانتزی وقتی شدید باشد، میتواند روی زانوها، پاها، مچ پا و مفاصل ران تأثیر بگذارد، زیرا فشارهای غیر عادی وارد میکند.
فهرست مطالب
- 1 عوارض پای پرانتزی
- 2 پیشگیری از پای پرانتزی
- 3 بیماری Blount
- 4 پای پرانتزی در کوتاه قامتان
- 5 تشخیص پای پرانتزی در بزرگسالان
- 6 ناهنجاری پای پرانتزی
- 7 چه چیزی باعث ایجاد پای پرانتزی در بزرگسالان میشود؟
- 8 از کجا بفهمیم پا پرانتزی هستیم؟
- 9 آیا پای پرانتزی در بزرگسالان قابل درمان است؟
- 10 پای پرانتزی خفیف
- 11 آیا می توان پای پرانتزی را به طور طبیعی اصلاح کرد؟
- 12 درمان پای پرانتزی چقدر طول میکشد؟
عوارض پای پرانتزی
وجود عوارض پای پرانتزی در بزرگسالی باعث میشود فشار زیادی بر روی زانوها و ساق وارد شود. پای پرانتزی اگر به مرور زمان و افزایش سن، درمان نشود این افراد دچار آرتروزهای قسمتهای داخلی زانو میشوند. چون بیشترین وزن به قسمت داخلی زانو وارد میشود و در نتیجه دچار ساییدگی و مشکلات مفاصل میشوند.
در صورت عدم درمان پای پرانتزی، افراد ممکن است درد، افزایش بدشکلی، بی ثباتی زانو و دژنراسیون پیشرونده زانو (آرتریت) را تجربه کنند. اصلاح و تغییر شکل منجر به بهبود مکانیک زانو، راه رفتن بهتر، درد کمتر و جلوگیری از پیشرفت سریع آسیب به زانو می شود.
در واقع نا هنجاری پای پرانتزی، بیش از یک مسئله ظاهری است. این موضوع همچنین می تواند باعث درد زانو و لگن شود. دامنه حرکتی محدود به ویژه در لگن؛ مشکل در راه رفتن یا دویدن؛ و بی ثباتی در زانو از دیگر عوارض این ناهنجاری است. این علائم ممکن است با رشد بیمار بدتر شود. همچنین آرتریت زانو در بزرگسالان مبتلا به ناهنجاری های زانو شایع است.
البته اکثر کودکان مبتلا به پای پرانتزی بدون مشکل رشد می کنند و می توانند بدون مشکل راه بروند، بدوند و بازی کنند. موارد پای پرانتزی شدید یا پای پرانتزی ناشی از یک بیماری زمینه ای اغلب نیاز به درمان های جراحی دارند.همچنین باید این موضوع را در نظر داشت که پای پرانتزی شدید میتواند منجر به بدشکلی پا، مشکل در راه رفتن یا دویدن، و خطر ابتلا به آرتریت در بزرگسالی شود.
برخی عوارض و مشکلات پای پرانتزی عبارتاند از :
- آسیبهای غضروفی
- آسیبهای مینیسک
- در برخی مواقع ایجاد ناپایداریهای زانو

پیشگیری از پای پرانتزی
هیچ گونه پیشگیری شناخته شدهای برای زانوی پرانتزی وجود ندارد. در بعضی موارد، ممکن است بتوانید از شرایط خاصی که باعث ایجاد این ناهنجاری میشود، جلوگیری کنید. به عنوان مثال، با اطمینان از اینکه فرد ویتامین D کافی، از طریق رژیم غذایی و قرار گرفتن در معرض آفتاب را دریافت میکند، میتوانید از بروز آن جلوگیری کنید. بیاموزید که چگونه ویتامین D را با اطمینان از نور خورشید دریافت کنید. اگر فرد بعد از سن 2 سالگی هنوز دچار زانوی پرانتزی است، با متخصص حرکات اصلاحی صحبت کنید. تشخیص زودرس و تشخیص پای پرانتزی به فرد کمک میکند تا این بیماری را مدیریت کنید.
آرتروز اثر اولیه طولانی مدت پای پرانتزی است و میتواند ناتوان کننده باشد. وقتی شدید باشد، به دلیل فشارهای غیرطبیعی میتواند بر روی زانوها، پا، مچ پا و مفاصل لگن تأثیر بگذارد. اگر فردی در سن جوانی به تعویض کامل مفصل زانو نیاز داشته باشد، در صورت بزرگتر شدن احتمالاً باید تجدید جراحی و تعویض انجام شود. انجام آرتروپلاستی کامل زانو در چنین افرادی به دلیل جراحیهایی که قبلاً انجام دادهاند و به دلیل هماهنگی غیر طبیعی استخوانها ممکن است دشوار باشد.
بیماری Blount
در بیماری Blount که به آن چرخش تیبیا نیز گفته میشود، ساق پای کودک به طور غیر طبیعی رشد میکند و در زیر زانو خم میشود. هرچه کودک شروع به راه رفتن کرد، کج شدن پاها بیشتر میشود.
این وضعیت ممکن است در اوایل ظاهری باشد، اما در بعضی موارد ممکن است علائم تا زمان رسیدن کودک به بزرگسالی قابل توجه نباشد. با گذشت زمان، خمیدگیها میتوانند منجر به مشکلات مفصلی در زانو شوند. بیماری Blount در زنان، آمریکاییهای آفریقایی تبار و کودکانی که اضافه وزن دارند بیشتر دیده میشود. کودکانی که زود شروع به راه رفتن میکنند در معرض خطر بیشتری قرار دارند. کودک معمولاً باید بین 11 تا 14 ماهگی شروع به راه رفتن کند.
بیماری Rickets
شرايط ناشي از كمبود ويتامين D است. این حالت استخوانها را نرم و ضعیف میکند و باعث خمیدگی پاها میشود.
بیماری Paget’s
این بیماری متابولیکی بر نحوه تجزیه و بازسازی استخوانها تأثیر منفی میگذارد. در نتیجه، آنها آنچنان که باید قوی نیستند و بازسازی نمیشوند. با گذشت زمان، این بیماری میتواند منجر به ایجاد پای پرانتزی و سایر مشکلات مفصلی شود. این در افراد مسن شایعتر است و با تشخیص و درمان زود هنگام میتوان آن را با موفقیت درمان کرد.

پای پرانتزی در کوتاه قامتان
شایعترین شکل کوتاه قامتی ناشی از بیماری است که به آکندروپلازی معروف است. این یک اختلال رشد استخوانی است که میتواند به مرور زمان منجر به ایجاد پای پرانتزی شود.

این ناهنجاری همچنین میتواند نتیجهای از موارد زیر باشد:
- شکستگیهای استخوانی که به درستی بهبود نیافتهاند.
- رشد استخوانهای غیر طبیعی یا دیسپلازی استخوان.
- مسمومیت از سرب
- مسمومیت با فلوراید
تشخیص پای پرانتزی در بزرگسالان
پای پرانتزی (که به آن ژنوواروم یا پاهای خمیده نیز گفته میشود) وضعیتی است که باعث میشود پاها به دلیل ناهماهنگی استخوان به سمت بیرون زانو خم شوند. هر یک از پاها از چهار استخوان تشکیل شده است:
- استخوان ران (استخوان ران)
- درشت نی (استخوان ساق پا)، کشکک (کاسه زانو) و
- فیبولا (استخوان بیرونی ساق پا)
پای پرانتزی زمانی ایجاد میشود که استخوان درشت نی به سمت داخل و زانو به سمت بیرون می چرخد. هنگامی که پاها و مچ پاها با یکدیگر تماس دارند و هنگام راه رفتن، پاها خمیده میمانند.
تشخیص پای پرانتزی آسان است، اما پزشک شما می تواند به شما بگوید که این وضعیت چقدر شدید است یا اینکه آیا این بیماری ناشی از یک بیماری زمینه ای است یا خیر. در طول ویزیت، پزشک احتمالاً پای شما را اندازه گیری می کند و راه رفتن شما را مشاهده می کند.
همچنین ممکن است برای مشاهده هر گونه ناهنجاری استخوانی در پاها و زانوهای شما، عکس ایکس ری یا سایر آزمایشات تصویربرداری را درخواست کند. آزمایش خون را برای کمک به تعیین اینکه آیا پای پرانتزی به دلیل بیماری دیگری مانند راشیتیسم یا بیماری پاژه ایجاد شده است، نیز ضروری است.
ناهنجاری پای پرانتزی
هر فردی در هر سنی میتواند به پای پرانتزی مبتلا شود. این عارضه در میان نوزادان به دلیل نحوه قرارگیری پاهای آنها در داخل رحم رایج است. ژنوواروم در نوزادان و کودکان نوپا معمولاً دلیلی برای نگرانی نیست. این یک جنبه طبیعی از رشد اسکلتی در نظر گرفته میشود. پاهای اکثر کودکان تا زمانی که به سن چهار سالگی میرسند صاف میشوند. با این حال، بزرگسالان مبتلا به پاشنه در معرض خطر ابتلا به آرتروز هستند. ناهماهنگی استخوان درشت نی و استخوان ران فشار زیادی به کشکک وارد میکند که باعث میشود غضروف اطراف مفصل زانو (منیسک جانبی و میانی) سریعتر از حد معمول فرسوده شود.
درجات پای پرانتزی
در رشد طبیعی، زانوها حداکثر خم شدن را در دوره نوزادی نشان میدهند، بین 20 تا 22 ماهگی صاف میشوند و در حدود 3 سالگی به حداکثر زاویه چرخش 10 تا 15 درجه بر میگردند و به دنبال آن کاهش تدریجی چرخش به سطح طبیعی بزرگسالان یعنی 5 تا 7 درجه در 6 تا 7 سالگی میرسد.
روش اندازه گیری پای پرانتزی
برای اندازه گیری پای پرانتزی متخصصان حرکات اصلاحی روش های خاصی را در پیش میگیرند که در این میان میتوانند از عکسهای رادیولوژی نیز استفاده کنند و همچنین روش دیگری که در آن محور مکانیکی در رادیوگرافی تحمل وزن تمام ق، با کشیدن خط از مرکز سر استخوان ران تا مرکز مچ پا اندازه گیری میشود را انتخاب میکنند که به طور دقیقتر میتوانند به میزان انحنا دسترسی پیدا کنند. به طور معمول، باید زانو را به دو نیم تقسیم کند، مفصل افقی و موازی با زمین باشد. ژنوواروم با جابجایی میانی محور مکانیکی تعریف میشود.
چه چیزی باعث ایجاد پای پرانتزی در بزرگسالان میشود؟
اگر یک فرد بالغ مبتلا به پای پرانتزی هستید، ممکن است این عارضه به دلایل زیر ایجاد شده باشد:
راشیتیسم بزرگسالان (استئومالاسی) که یک کمبود ویتامین D است که باعث نرم شدن و ضعیف شدن استخوانها میشود.
آسیب به زانو
عفونت در زانو
بیماری استخوان شکننده (Osteogenesis imperfecta)
استئوآرتریت از قبل موجود در زانوها که به آرتروز و ساییدگی معروف است.
بیماری بلونت (تیبیا وارا) که یک اختلال رشد استخوان است که در ساق پا رخ میدهد. در نوجوانان و بزرگسالان نادر است، اما این بیماری ممکن است رخ دهد. نوجوانان و بزرگسالانی که اضافه وزن دارند یا به سرعت اضافه وزن دارند ممکن است به بیماری بلونت مبتلا شوند
از کجا بفهمیم پا پرانتزی هستیم؟
بارزترین علامت پای پرانتزی این است که پاها به سمت بیرون خم میشود، حتی زمانی که ایستادهاید و مچ پاها و پاهای خود را کنار هم میگذارید یا راه میروید. همچنین ممکن است با انگشتان پا به سمت داخل راه بروید یا بدوید (که به آن انگشت کبوتر یا داخل پا میگویند) و ممکن است زانوها ناپایدار باشند. اگر به دلیل استئوآرتریت پای پرانتزی دارید، ممکن است درد، سفتی، تورم و کاهش دامنه حرکتی در مفاصل خود را تجربه کنید.
آیا پای پرانتزی در بزرگسالان قابل درمان است؟
اگر بزرگسالی هستید که پای پرانتزی دارید، این کشش 3 دقیقهای میتواند به شما کمک کند تا پاهای خود را صاف کنید و دردی که ممکن است تجربه کنید را کاهش دهید. تنها چیزی که نیاز دارید یک صندلی است. اگر روی کف چوبی یا کف اتاق دراز میکشید، توصیه میکنیم برای جلوگیری از لیز خوردن کفشهای کتانی بپوشید.
کشش برای پای پرانتزی
پشت یک صندلی بایستید و قسمت بالایی را برای حمایت نگه دارید.
هر پا را به طرفین باز کنید.
زانوهای خود را قفل کنید و پاهای خود را مستقیم به سمت جلو بگیرید.
کشش را در امتداد داخل ران خود به سمت زانوها و ساق پا احساس خواهید کرد.
وقتی در مقیاس درد شخصی خود بین 8 تا 9 رسیدید، کشش را به مدت 3 دقیقه نگه دارید.
به آرامی پاهای خود را به هم نزدیک کرده و کار را تمام کنید.
توصیه میکنیم دو بار در روز، یک بار در صبح و یک بار در شب، این کشش را انجام دهید.
پای پرانتزی خفیف
نوزادان اغلب با پای پرانتزی به دنیا می آیند، زیرا در رحم در قسمتهای تنگی قرار داشتند. پای پرانتزی به معنای انحنای زانوها به سمت بیرون است و فضای وسیعی را باقی میگذارد. پای پرانتزی خفیف وضعیتی است که کودکان نوپا به طور معمول تا سن 2 سالگی از آن خارج میشوند.
هیچ درمانی در نوزادان و کودکان نوپا لازم نیست مگر اینکه شرایط شدید باشد. اگر پای پرانتزی بعد از 2 سالگی ادامه یابد، درمان بستگی به علت بیماری دارد. درمان ممکن است شامل کفشهای مخصوص، آتلها، بریسها، گچ گیری، جراحی یا درمان وضعیتی باشد که باعث ایجاد پای پرانتزی شده است
آیا می توان پای پرانتزی را به طور طبیعی اصلاح کرد؟
درمان پای پرانتزی بستگی به علت این بیماری دارد. گزینههای درمانی اولیه ممکن است شامل کفش های مخصوص، آتل، بریس یا گچ باشد.
جلوگیری از ابتلا به پای پرانتزی
هیچ راهی برای جلوگیری از خمیده شدن پاهای کودک وجود ندارد؛ اما ممکن است بتوانید از برخی شرایط که باعث ایجاد پاهای خمیده میشوند جلوگیری کنید. برای جلوگیری از راشیتیسم، مطمئن شوید که کودک ویتامین D و کلسیم کافی در رژیم غذایی خود دریافت میکند.
درمان پای پرانتزی چقدر طول میکشد؟
همانطور که کودک شروع به راه رفتن میکند، پاهای او باید شروع به صاف شدن کنند. این معمولا بین 11 تا 18 ماهگی رخ میدهد. در بیشتر موارد، این وضعیت جدی نیست و هیچ عارضه جانبی پایداری وجود ندارد. اگر پاهای فرزندتان تا ۲ سالگی صاف نشده است، با پزشک او تماس بگیرید.
اگر پاهای کودک هنوز تا سن 2 سالگی از این بیماری خارج نشده است، به متخصص حرکات اصلاحی مراجعه کنید آنها میتوانند یک معاینه فیزیکی انجام دهند، شرایط زمینهای را بررسی کنند و درمان صحیح را تعیین کنند.