فهرست مطالب
جراحی تعویض مفصل زانو (Total knee arthroplasty) یک روش جراحی رایج در جمعیت سالخورده است. آمارهای مرکز ملی آمار بهداشت ایالات متحده نشان می‌دهد که در سال 2014، نرخ جراحی تعویض مفصل زانو از 5.5 به 8.7 در هر 1000 نفر افزایش داشته است و تقاضا در دهه گذشته به طور قابل توجهی افزایش یافته است. اما جنبه جراحی تعویض مفصل زانو تنها یک بخش از فرآیند کلی است و فیزیوتراپی و توانبخشی نقش مهمی در موفقیت عمل تعویض زانو ایفا می‌کنند.
با توجه به افزایش هزینه‌های مراقبت‌های بهداشتی، ارزش و اثربخشی فیزیوتراپی به شدت مورد بررسی قرار می‌گیرد. برخی تحقیقات متمرکز بر برنامه‌های تمرین در منزل نشان داده‌اند که این نوع از تمرینات، ممکن است به همان اندازه فیزیوتراپی تحت نظارت، مؤثر و یک گزینه مقرون به صرفه باشند.
برنامه‌های توانبخشی نشان داده‌اند که در افزایش مزایای بالینی و اجتماعی پس از جراحی تعویض مفصل زانو موثر هستند. توانبخشی پس از ترخیص از بیمارستان در کشورها و حتی شهرهای هر کشور متفاوت است. برخی از انواع توانبخشی از همان روزهای اول پس از جراحی تا 6 هفته بعد از آن انجام می‌شوند. پس از عمل جراحی، یک برنامه توانبخشی اولیه به بازگرداندن عملکرد و دامنه حرکتی کمک می‌کند. این برنامه‌های توانبخشی پس از ترخیص از بیمارستان باید ادامه یابند. با این حال، برنامه‌های توانبخشی پس از ترخیص بسیار متنوع و برخی از آن‌ها بسیار گران قیمت هستند. آن‌ها می‌توانند شامل انوع مختلف روش‌ها نظیر فیزیوتراپی تحت نظارت با تکنیک‌های متعدد و تمرینات خانگی که توسط فیزیوتراپیست به بیماران آموزش داده می‌شود، باشند. همچنین، هنوز هم در مورد نیاز به نظارت بر فیزیوتراپی یا تمرین ورزش توافقی وجود ندارد.
اگر بخواهیم یک برنامه ورزشی با ساختار مناسب را برای بیماران طراحی کنیم، احتمالاً نیازی به فیزیوتراپی تحت نظارت فردی و هزینه‌بر نداشته باشیم. با این حال، برای اثبات چنین فرضیه‌ای، دلایل قوی برای ارائه لازم است، زیرا برنامه‌های فیزیوتراپی تحت نظارت در مراکز جراحی آرتروپلاستی کامل زانو به صورت گسترده انجام می‌شوند. هدف این مطالعه، مقایسه اثربخشی فیزیوتراپی تحت نظارت در مقابل ورزش خانگی بدون نظارت برای بازیابی عملکرد زانو، بلافاصله پس از جراحی آرتروپلاستی کامل زانو بود.
فیزیوتراپی یکی از اصلی‌ترین روش‌های توانبخشی پس از عمل جراحی تعویض مفصل زانو است. هدف اصلی از فیزیوتراپی در این مرحله، بهبود قدرت عضلات، کاهش محدودیت حرکتی، بهبود تعادل و کنترل عضلانی، کاهش درد و بهبود عملکرد زانو است. در زیر، به برخی از مراحل و تمرینات معمول در فیزیوتراپی پس از عمل جراحی تعویض زانو اشاره می‌کنم:
در این مطالعه مروری حدود 50 مقاله در رابطه تاثیر فیزیوتراپی و تمرینات ورزشی پس از جراحی تعویض مفصل زانو مورد بررسی قرار گرفت. در هیچ یک از این مقالات تفاوت چندانی بین این دو روش توانبخشی مشاهده نشد. هرچند که تمرینات ورزشی می‌توانند باعث کاهش درد و افزایش قدرت حرکت بدن شوند، اما در افزایش دامنه حرکت مفصل زانو نقش قابل توجهی ندارند. در رابطه با فیزیوتراپی نیز همین موضوع صدق می‌کند.
هرچند که انجام تمرینات ورزشی و یا فیزیوتراپی در بهبود علائم پس از جراحی تعویض مفصل زانو موثر است اما این روش‌ها کافی نیستند. بیمار پس از مرخص شدن باید مجموعه ای از اقدامات مراقبتی را با توجه و دقت بسیار انجام دهد تا رفته رفته علائم پس از جراحی کاهش پیدا کند و به زندگی عادی بازگردد. در ادامه به بررسی بهترین پکیج مراقبتی برای بهبود عوارض جراحی مفصل زانو پرداخته‌ایم که شامل موارد زیر است:
توانبخشی پس از جراحی تعویض مفصل زانو می‌تواند توسط روش‌های تمرینات خانگی و فیزیوتراپی انجام شود. در زیر، مقایسه بین این دو روش ارائه می‌شود:
در هر صورت، همیشه بهتر است با پزشک خود مشورت کنید تا بتوانید تصمیم درستی را درباره روش توانبخشی بعد از جراحی تعویض مفصل زانو بگیرید. پزشک و فیزیوتراپیست شما می‌توانند با توجه به شرایط شما و عوارض جراحی، بهترین راهبرد را برای توانبخشی شما تعیین کنند.
