سیاتیک دردی است که از ناحیه کمر شروع میشود و تا باسن و گاهی تا پایین پاها نیز انتشار مییابد. این درد زمانی به سراغ شما خواهد آمد که ریشههای عصبی که عصب سیاتیک را تشکیل میدهند، تحتفشار قرار گیرند. سیاتیک معمولاً فقط یک طرف بدن را درگیر میکند.
سیاتیک میتواند حاد یا مزمن باشد. دوره حاد درد سیاتیک ممکن است بین یک تا دو هفته طول بکشد و معمولاً طی چند هفته خودبهخود برطرف میشود. گاهی ممکن است پس از کاهش درد، مدتی بیحسی را در پاهای خود تجربه کنید. همچنین ممکن است چندین بار در سال دچار عود سیاتیک شوید.
سیاتیک حاد ممکن است در نهایت به سیاتیک مزمن تبدیل شود. سیاتیک مزمن بدین معنی است که درد به طور منظم در کمر و پای شما وجود دارد و بهبود نمییابد. سیاتیک مزمن یک بیماری مادامالعمر است و در حال حاضر به خوبی به درمان پاسخ نمیدهد، اما درد ناشی از سیاتیک مزمن اغلب کمتر از نوع حاد آن است.
فهرست مطالب
درست است که سیاتیک مزمن ممکن است نسبت به درمان مقاوم باشد؛ اما خبر خوب این است که این درد در بسیاری از افراد بهخوبی به مراقبتهای بهداشتی پاسخ میدهد. پس از شروع درد، چند روز استراحت کنید، اما سعی کنید این استراحت را طولانی نکنید؛ زیرا دورههای طولانی عدم تحرک در واقع علائم شما را بدتر میکند.
استفاده از کیسههای آب گرم یا بستههای یخ روی کمر ممکن است باعث تسکین موقتی درد شود. همچنین میتوانید حرکات کششی را برای کمک به تسکین درد سیاتیک امتحان کنید.
داروهای بدون نسخه، مانند آسپرین یا ایبوپروفن، ممکن است به کاهش التهاب، تورم و کاهش بخشی از درد شما کمک کند.
اگر علائم شما شدید است و درمانهای خانگی درد شما را کاهش نمیدهد، یا اگر درد شما روزبهروز بدتر میشود، باید به پزشک مراجعه کنید. پزشک ممکن است داروهایی را برای تسکین علائم شما تجویز کنند، داروهایی مانند:
همچنین ممکن است پس از بهبود علائم، پزشک شما را به یک فیزیوتراپیست ارجاع دهد. تقویت عضلات مرکزی تنه و کمر به جلوگیری از عود دوباره سیاتیک در آینده کمک کند.
پزشک ممکن است تزریق استروئید را نیز پیشنهاد کند. تزریق استروئیدها در ناحیه اطراف عصب آسیبدیده، میتوانند التهاب و فشار روی عصب را کاهش دهند. البته به یاد داشته باشید که شما فقط میتوانید تعداد محدودی تزریق استروئید را دریافت کنید، زیرا خطر عوارض جانبی شدیدی در این درمان وجود دارد.
اگر درد شما به درمانهای دیگر پاسخ نداده باشد یا سیاتیک شما باعث از دست دادن کنترل روده یا مثانه شود، ممکن است جراحی بهعنوان آخرین راه حل توصیه شود.
برای جلوگیری از عود دوباره سیاتیک در آینده میتوانید موارد زیر را رعایت کنید:
با پزشک خود تماس بگیرید اگر:
علائم شما با خودمراقبتی و درمانهای خانگی بهبود نمییابد.
درد شما بیش از یک هفته طول کشیده است.
درد شدیدتر از عودهای قبلی است یا به تدریج در حال بدتر شدن است.
اگر درد بلافاصله پس از یک آسیب تروماتیک، مانند تصادف رانندگی رخ داده است یا اگر در کنترل مثانه یا روده خود مشکل دارید، به دنبال کمک فوری پزشکی باشید.
در سیاتیک، درد از قسمت تحتانی کمر به ساق پا میرسد. در کمردرد، ناراحتی در قسمت پایین کمر باقی میماند.
بسیاری از شرایط دیگر با علائم مشابه سیاتیک وجود دارد. شرایطی مانند:
بورسیت
پارگی دیسک
فشردگی عصب
به همین دلیل ضروری است که برای تشخیص کامل حتماً به پزشک مراجعه کنید. پزشک همچنین میتواند برای ایجاد یک برنامه درمانی مناسب با شما همکاری کند.
یک بررسی در سال 2008 تخمین میزند که بین 50 تا 80 درصد از زنان کمردرد را در بارداری تجربه میکنند، اما بعید است که این درد ناشی از سیاتیک باشد.
گاهی اوقات موقعیت جنین میتواند به عصب سیاتیک فشار وارد کند و منجر به درد شود. بسته به اینکه وضعیت کودک تغییر میکند یا خیر، درد ممکن است تا پایان بارداری ادامه داشته باشد یا گاهی عود کند و دوباره خوب شود؛ اما پس از تولد نوزاد این درد باید کاملاً برطرف شود.
ماساژ بارداری یا یوگای بارداری ممکن است به کاهش برخی از ناراحتیهای شما کمک کند.
سیاتیک معمولاً در عرض 4 تا 6 هفته بهبود مییابد، اما برای برخی افراد، ممکن است این زمان طولانیتر شود. در ادامه به دلایل بالقوهای میپردازیم که ممکن است باعث بدتر شدن درد سیاتیک شما شود.
اگر آسیبی علت بروز سیاتیک شما بوده است، و اگر علائم شما بهتر و سپس بدتر میشود، ممکن است آسیبی را که در ابتدا باعث سیاتیک شما شده است، دوباره تشدید کرده باشید.
صدمات ناگهانی، آسیبهای مکرر و استفاده بیش از حد از عضلات کمر میتواند منجر به علائم سیاتیک شود. پارگی دیسک شایعترین علت بروز سیاتیک است.
به طور کلی، افراد جوان سریعتر از افراد مسنتر بهبود مییابند. اما بسیاری از بیماریهای زمینهای وجود دارند که میتوانند توانایی بدن را برای بهبودی کاهش دهند. برخی از این شرایط عبارتاند از:
آبسه اپیدورال عفونتی است که بین استخوانهای ستون فقرات و غشای نخاع ایجاد میشود. این عارضه ممکن است منجر به تورم شود و به اعصاب شما فشار وارد کند که در نهایت میتواند منجر به بروز سیاتیک شود.
ساییدگی و پارگی مهرهها و دیسکهای ستون فقرات میتواند منجر به شرایطی به نام تنگی کانال نخاعی شود که باعث باریک شدن فضاهای داخل ستون فقرات میشود. این باریک شدن میتواند عصب شما را فشرده کند و منجر به بروز سیاتیک شود.
سیاتیک اغلب به ورزش ملایم پاسخ میدهد. محققان معتقدند که حرکتدادن عصب سیاتیک ممکن است منجر به کاهش حساسیت عصبی شود و این موضوع میتواند به بهبود علائم کمک کند. تمرینات کششی و ورزش ملایم ممکن است بهعنوان بخشی از درمان توصیه شود.
سبک زندگی بی تحرک و نشستنهای طولانی میتواند به طور بالقوه علائم سیاتیک را تشدید کند.
در موارد نادر، یک توده سرطانی میتواند به عصب سیاتیک شما فشار وارد کند. یکی از انواع بسیار نادر تومور که میتواند ایجاد شود، تومور بدخیم غلاف عصب محیطی نامیده میشود.
اگر قبلاً داروهای خانگی را امتحان کردهاید اما درد شما بدتر شده است، بهتر است به یک متخصص پزشکی مراجعه کنید.
پزشک ممکن است شلکنندههای عضلانی، مسکنهای قویتر یا سایر داروها را تجویز کند. در برخی موارد، ممکن است داروهای استروئیدی اپیدورال را نیز توصیه کند. این داروها برای کاهش التهاب در ناحیه اطراف نخاع شما تزریق میشوند.
در موارد خاص، جراحی ممکن است بهترین گزینه باشد. اگر درد شما روز به روز بدتر میشود، یا دچار دردی هستید که با درمانهای دیگر بهبود نیافته است یا کنترل مثانه و روده را از دست دادهاید باید گزینه جراحی را مدنظر قرار دهید.
یکی از گزینههای جراحی، انجام میکرودیسککتومی است. این روش جراحیِ کم تهاجمی، اغلب باعث تسکین سریع علائم میشود. این روش مواد دیسکی را که به عصب سیاتیک شما فشار میآورد، حذف میکند.
لامینکتومی نیز یک روش جراحی دیگر است که در این روش قسمتی از استخوان برای کاهش فشار بر روی نخاع برداشته میشود.
سیاتیک به طور معمول حدود 4 تا 6 هفته طول میکشد؛ اما حدود 30 درصد از مردم ممکن است حتی پس از یک سال علائم قابلتوجهی داشته باشند.
اگرچه مشخص نیست که چرا برخی افراد دچار سیاتیک مزمن میشوند؛ اما برخی از عوامل خطرآفرین مرتبط با سیاتیک میتواند شامل موارد زیر باشد که این عوامل میتوانند درد آن را طولانیتر کنند:
دیابت
سیگارکشیدن
بیرونزدگی دیسک
پاسخ به این سؤال بله است. سیاتیک ممکن است دوباره عود کند، بهخصوص اگر علت زمینهای بروز آن درمان نشود. برای مثال، اگر از تکنیکهای بلند کردن نامناسب استفاده میکنید و بعد از پارگی دیسک دچار سیاتیک شدهاید، ممکن است با بلند کردن دوباره یک جسم سنگین به صورت نادرست سیاتیک شما عود کند.
مطالعهای در سال 2016 نشان داد که در گروهی متشکل از 341 نفر که به دنبال مراقبتهای غیرجراحی برای پارگی دیسک کمر بودند، 23 درصد از افراد مبتلا به درد پا در عرض یک سال و 51 درصد در عرض 3 سال دوباره درد را تجربه کردند.
محققان همچنین دریافتند 28 درصد از افراد مبتلا به کمردرد در عرض یک سال و 70 درصد در طی 3 سال درد را تجربه کردند.
یک بررسی در سال 2015 از مطالعات نشان داد که تقریباً نیمی از 609 نفری که به دنبال درمان برای پا و کمردرد بودند علائم را برای بیش از 3 ماه تجربه کردند. حدود 75 درصد از شرکتکنندگان در این مطالعه سیاتیک داشتند.
سیاتیک یک بیماری دردناک است. میتواند انجام وظایف روزانه را دشوارتر کند. ممکن است درد شدید؛ اما حملات نسبتاً کمی داشته باشید، یا ممکن است دردی کم اما ثابت داشته باشید.
راههای زیادی برای تسکین علائم سیاتیک وجود دارد. در بیشتر موارد، درد در عرض چند هفته کاملاً کاهش مییابد.
اگر علائم شما با درمان خانگی بهبود نیافت یا به مدت طولانی ادامه یافت باید به پزشک مراجعه کنید؛ زیرا در برخی افراد درد ممکن است طولانیتر باشد. برای جلوگیری از عود سیاتیک، سعی کنید هنگام بلند کردن اجسام سنگین کمر خود را خم نکنید. همچنین ورزش منظم و رژیم غذایی متعادل را برای تسریع روند بهبودی خود در نظر بگیرید.