شایعترین علت آسیب و مشکل زانو، آرتروز زانو (OA) است. آرتروز زانو یک بیماری مخرب زانو است که در آن غضروف مفصلی مفصل زانوی فرد به تدریج از بین میرود و استخوان زیرین را نشان میدهد. با پیشرفت آرتروز زانو، خارهای استخوانی نیز در پاسخ به تغییر توزیع بار و بیومکانیک، در مفصل زانو و اطراف آن ایجاد میشوند. در داخل زانوی فرد، دو مفصل وجود دارد که میتواند تحت تأثیر آرتروز زانو قرار گیرد:
مفصل تیبیو فمورال – مفصل بین استخوان ران (استخوان ران) و ساق پا (تیبیا) و مفصل کشکک ران (مفصل بین کاسه زانو و خود استخوان ران).
فهرست مطالب
عوامل مختلفی وجود دارد که افراد را مستعد ابتلا به آرتروز در مفاصل زانو میکند، این موارد در زیر ذکر شده است:
سن و آرتروز زانو
با افزایش سن طبیعی است که سطح مفاصل، به ویژه مفاصل عمده تحمل وزن اندام تحتانی، فرسوده شوند.
توانایی ترمیم غضروف مفصل نیز با افزایش سن کاهش مییابد.
وزن و آرتروز زانو
وزن فرد به طور مستقیم بر میزان تحمل بار مفاصل اندام تحتانی فرد در حین انجام فعالیتهایی که مجبور به تحمل وزن است تأثیر میگذارد.
آسیب قبلی به زانوی فرد میتواند بیومکانیک مفصل زانوی فرد را تغییر دهد. این امر منجر به توزیع غیر عادی بار در زانو در کارهای روزمره میشود؛ و مشکلاتی نظیر آرتروز زانو را به دنبال دارد.
ژنی که غضروف مفصل زانوی فرد را تولید میکند، گاهی اوقات معیوب است و میتواند منجر به کاهش تولید غضروف، پایین آمدن استحکام غضروف و در نتیجه تخریب غضروف روی سطوح مفصلی شود.
اگر تا به امروز از ویزیت آنلاین و رایگان استفاده نکرده اید با تکمیل کردن فرم ذیل منتظر تماس همکاران جهت تعیین نوبت برای ویزیت باشید.
مشاغل یا ورزشهایی که به طور مکرر مفصل زانوی فرد را درگیر میکنند.
فشار وارده بر زانو و مفاصل آن جهت تحرک و فعال بودن مفصل ضروری است؛ اما تکرار فعالیتهایی که بیش از حد مفصل زانو را درگیر میکنند، مانند چمباتمه زدن، بلند کردن اجسام سنگین و دویدن نادرست و بیش از حد، با بروز زودرس آرتروز زانو مرتبط است.
درد در زانو اغلب با شروع و پیشرفت تدریجی، در ابتدا در صبح یا بعد از دورههای بیتحرکی بیشتر است. درد در زانو اغلب با فعالیتهای تحمل وزن مانند راه رفتن، بالا یا پایین رفتن از پلهها، دو زانو نشستن و چمباتمه زدن تشدید میشود. علائم آرتروز زانو عبارت است از:
سفتی زانو
تورم زانو
احساس گرما در اطراف زانو
قفل کردن زانو
کاهش قدرت عضلات اندام تحتانی
تشخیص آرتروز زانو
متخصص حرکات اصلاحی یا پزشک از نحوه توضیح فرد از علائم مشکل زانو و مقایسه آن با علائم آرتروز زانو به بروز آرتروز مشکوک خواهد شد. متخصص حرکات اصلاحی همچنین یک سری آزمایشات زانو را انجام میدهند که به شناسایی علائم آرتروز زانو در فرد کمک میکند. همچنین ممکن است از اشعه ایکس برای تأیید تشخیص و همچنین تعیین محل و درجه آرتروز زانوی فرد استفاده شود.
تمرین درمانی و آرتروز زانو
آرتروز زانو یک بیماری دژنراتیو است. درمان به کمک تمرینات اصلاحی با هدف بهبود علائم بیماری (به عنوان مثال زانو درد، تورم، سفتی) انجام میشود و فرد باید در یک یا چند جلسه بعد از انجام تمرینات اصلاحی متوجه تفاوت مثبت شوید. اهداف اصلی تمرینات اصلاحی برای آرتروز زانوی فرد عبارتاند از:
درد و التهاب زانو را کاهش میدهد.
دامنه حرکتی مفصل زانوی فرد را کنترل میکند.
زانوی فرد را تقویت میکند: عضلات چهار سر ران و همسترینگ.
اندام تحتانی فرد را تقویت میکند: عضلات دو قلو، ران و لگن.
تراز و عملکرد کشکک استخوانی (کلاهک زانو) فرد را بهبود میبخشد.
طول عضلات فرد را در حالت عادی قرار میدهد.
قدرت انعطاف پذیری، چابکی و تعادل را بهبود میبخشد.
تکنیک و عملکرد فرد را بهبود میبخشد، به عنوان مثال پیاده روی، چمباتمه زدن.
زانوبند و آرتروز زانو
متخصص حرکات اصلاحی ممکن است استفاده از زانوبند را برای حمایت از زانوی فرد و کمک به درگیر کردن ساختارهای عضلانی توصیه کند. سبکهای متنوعی وجود دارد و یافتن زانوبند متناسب با نیازهای فردی مهم است که فرد حتماً باید از متخصصان حرکات اصلاحی مشاوره بگیرد!
در برخی موارد، بیماران مبتلا به آرتروز زانو ترجیح میدهند تحت عمل جراحی زانو قرار گیرند تا به جلوگیری از تحلیل رفتن زانو بپردازند. رایجترین اشکال جراحی برای این بیماری آرتروسکوپ، تعویض جزئی یا کامل زانو است. اگر علائم آرتروز زانوی فرد به یک سطح غیرقابل کنترل رسیده است و نتایج درمان به صورت منفی دیده شده است، شاید ارزش داشته باشد که فرد در مورد گزینههای جراحی با پزشک خود صحبت کند.
خطرات جراحی شامل عفونت، بی ثباتی مداوم و درد، سفتی و مشکل در بازگشت به سطح فعالیت قبلی فرد است. خبر خوب این است که بیشتر از 90٪ بیماران مبتلا به آرتروز زانو هیچ عارضهای بعد از عمل جراحی ندارند.
توانبخشی زانو بعد از عمل جراحی یکی از مهمترین جنبههای جراحی زانو است که اغلب از آن غفلت میشود. موفقترین و سریعترین نتایج ناشی از راهنمایی و نظارت یک متخصص حرکات اصلاحی واجد شرایط و آگاه به بیومکانیک زانو است. توانبخشی فرد پس از جراحی زانو بر روی بازگرداندن کامل حرکت، قدرت و استقامت زانو تأثیرگذار است. فرد همچنین نیاز به حفظ تعادل، انعطاف پذیری و بازآموزی چابكی خواهد داشت كه به تناسب نیازهای كاربردی خاص فرد باشد و بتواند به راحتی به فعالیتهای قبلی خود بپردازد.