راه های تشخیص پوکی استخوان چیست ؟ پوکی استخوان یک بیماری است که با زوال بافت استخوانی و از دست دادن استحکام استخوان مشخص می‌شود. این عارضه می‌تواند در طول زمان پیشرفت کند و باعث شود استخوان به طور فزاینده‌ای متخلخل و ضعیف شود و راحت‌تر بشکند.
پزشک ممکن است از اشعه ایکس، سی تی بدن، سی تی اسکن ستون فقرات یا اسکن تراکم استخوان برای کمک به تشخیص وضعیت و ارزیابی خطر شکستگی استفاده کند. پوکی استخوان ممکن است باعث شکستگی فشاری مهره در ستون فقرات شود. اگر دردناک باشد، این شکستگی‌ها ممکن است با ورتبروپلاستی یا کیفوپلاستی درمان شوند.
فهرست مطالب
اگر تا به امروز ویزیت نشده اید لطفا فرم زیر را تکمیل نمایید تا همکاران ما با شما تماس گرفته و زمان ویزیت آنلاین رایگان را با شما هماهنگ نمایند.
پوکی استخوان یک بیماری است که با تخریب بافت استخوانی همراه با کاهش استحکام استخوان مشخص می‌شود. پوکی استخوان می‌تواند در طول زمان پیشرفت کند. این می‌تواند باعث شود که استخوان به طور فزاینده‌ای متخلخل شود (همانطور که از نام بیماری پیداست) و راحت‌تر شکسته شود. وقتی به صورت میکروسکوپی مشاهده می‌شود، استخوان سالم تا حدودی شبیه لانه زنبوری به نظر می‌رسد. در مواردی که پوکی استخوان وجود دارد، سوراخ‌ها و فضاهای لانه زنبوری بسیار بزرگ‌تر از آن‌هایی که در یک استخوان سالم وجود دارد به نظر می‌رسد.
زنان و افراد مسن بیشتر در معرض خطر ابتلا به پوکی استخوان هستند. وراثت، وزن کم، سیگار کشیدن و مصرف مزمن برخی داروها (مانند استروئیدها) نیز از عوامل خطر این بیماری هستند.
بلند کردن، خم شدن، برخورد با اثاثیه و حتی عطسه می‌تواند باعث شکستن استخوان در افراد مبتلا به پوکی استخوان شود. شکستگی‌های لگن، ستون فقرات یا مچ دست شایع‌ترین هستند، اما سایر استخوان‌ها نیز مستعد شکستگی هستند. پوکی استخوان می‌تواند سال‌ها بدون هیچ گونه علائم قابل توجهی وجود داشته باشد، اما علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
کمردرد شدید
از دست دادن قد در طول زمان
حالت خمیده
شکستگی استخوان در اثر آسیب جزئی
برای تشخیص پوکی استخوان و ارزیابی خطر شکستگی و تعیین نیاز به درمان، پزشک به احتمال زیاد اسکن تراکم استخوان را تجویز می‌کند.
این آزمایش برای اندازه‌گیری تراکم مواد معدنی استخوان (BMD) استفاده می‌شود. معمولاً با استفاده از جذب سنجی اشعه ایکس با انرژی دوگانه (DXA یا DEXA) یا سنجش تراکم استخوان انجام می‌شود. مقدار اشعه ایکس جذب شده توسط بافت ها و استخوان توسط دستگاه DXA اندازه‌گیری می‌شود و با تراکم معدنی استخوان ارتباط دارد.
دستگاه DXA اطلاعات تراکم استخوان را به نمره T و Z تبدیل می‌کند. امتیاز T میزان استخوانی که در مقایسه با جمعیت عادی افراد جوان دارید را اندازه‌گیری می‌کند و برای تخمین خطر ابتلا به شکستگی و نیاز به درمان دارویی استفاده می‌شود. نمره Z میزان استخوانی را که در مقایسه با گروه سنی خود دارید اندازه می‌گیرد. این عدد می‌تواند به نشان دادن نیاز به آزمایش‌های پزشکی بیشتر کمک کند. برای تعیین شکستگی استخوان ناشی از پوکی استخوان می‌توان اقدامات زیر را انجام داد:
اشعه ایکس استخوان: اشعه ایکس استخوان تصاویری از استخوان‌های داخل بدن از جمله دست، مچ دست، بازو، آرنج، شانه، پا، مچ پا، ساق پا، زانو، ران، لگن یا ستون فقرات تولید می‌کند. این به تشخیص شکستگی استخوان‌ها که گاهی در نتیجه پوکی استخوان است کمک می‌کند.
سی تی اسکن ستون فقرات: سی تی اسکن ستون فقرات برای ارزیابی تراز و شکستگی انجام می‌شود. می‌توان از آن برای اندازه‌گیری تراکم استخوان و تعیین احتمال وقوع شکستگی مهره استفاده کرد.
MRI ستون فقرات: تصویربرداری رزونانس مغناطیسی از ستون فقرات برای ارزیابی شکستگی‌های مهره برای شواهد بیماری زمینه‌ای مانند سرطان و ارزیابی قدیمی یا جدید بودن شکستگی انجام می‌شود. شکستگی‌های جدید معمولاً پاسخ بهتری به درمان با ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی نشان می‌دهند.
بسیاری از داروهای مورد تائید FDA برای درمان پوکی استخوان وجود دارد که عبارت‌اند از:
بیس فسفونات ها
کلسی تونین
هورمون درمانی
مهارکننده لیگاند RANK
تعدیل‌کننده‌های انتخابی گیرنده استروژن (SERMs)
آنالوگ هورمون پاراتیروئید
برای این داروها نسخه لازم است و ارزیابی پزشکی قبل از درمان لازم است.
شکستگی‌های فشاری در مهره می‌تواند در نتیجه پوکی استخوان رخ دهد. در این موارد، ورتبروپلاستی و کیفوپلاستی که توسط رادیولوژیست انجام می‌شود، ممکن است گزینه‌ای برای درمان شکستگی‌های دردناک ستون فقرات باشد. در ورتبروپلاستی، از هدایت تصویری برای تزریق یک مخلوط خاص از طریق یک سوزن توخالی به استخوان شکسته استفاده می‌شود. در کیفوپلاستی، یک بالون از طریق سوزن به استخوان شکسته وارد می‌شود تا یک حفره ایجاد شود. پس از برداشتن بالون، مخلوط به داخل حفره تزریق می‌شود.
در برخی موارد شکستگی فشاری، ممکن است به درمان جراحی نیاز باشد، به خصوص اگر شواهدی از باریک شدن شدید کانال نخاعی وجود داشته باشد.
توصیه‌های درمانی اغلب بر اساس تخمین خطر شکستگی استخوان در 10 سال آینده با استفاده از اطلاعاتی مانند آزمایش تراکم استخوان است. اگر خطر زیاد نیست، درمان ممکن است شامل دارو نباشد و در عوض بر اصلاح عوامل خطر برای از دست دادن استخوان و افتادن تمرکز کند.
استروژن، به ویژه زمانی که بلافاصله پس از یائسگی شروع شود، می‌تواند به حفظ تراکم استخوان کمک کند. با این حال، استروژن درمانی می‌تواند خطر سرطان سینه و لخته شدن خون را افزایش دهد که می‌تواند باعث سکته شود؛ بنابراین، استروژن به طور معمول برای سلامت استخوان در زنان جوان‌تر یا در زنانی که علائم یائسگی آن‌ها نیز نیاز به درمان دارد استفاده می‌شود.
رالوکسیفن (Evista) اثرات مفید استروژن بر تراکم استخوان در زنان یائسه را تقلید می‌کند، بدون اینکه برخی از خطرات مرتبط با استروژن را تهدید کند. مصرف این دارو می‌تواند خطر ابتلا به برخی از انواع سرطان سینه را کاهش دهد. گرگرفتگی یک عارضه جانبی احتمالی است. رالوکسیفن همچنین ممکن است خطر لخته شدن خون را افزایش دهد.
در مردان، پوکی استخوان ممکن است با کاهش تدریجی سطح تستوسترون مرتبط با افزایش سن مرتبط باشد. درمان جایگزینی تستوسترون می‌تواند به بهبود علائم تستوسترون پایین کمک کند، اما داروهای پوکی استخوان در مردان برای درمان پوکی استخوان بهتر مورد مطالعه قرار گرفته است و بنابراین به تنهایی یا علاوه بر تستوسترون توصیه می‌شود.
اگر پوکی استخوان شدید دارید یا اگر درمان‌های رایج‌تر برای پوکی استخوان به اندازه کافی خوب کار نمی‌کنند، ممکن است پزشک توصیه کند که این موارد را امتحان کنید:
تری پاراتید (Bonsity، Forteo). این داروی قدرتمند شبیه به هورمون پاراتیروئید است و رشد استخوان جدید را تحریک می‌کند. تا دو سال با تزریق روزانه زیر پوست انجام می‌شود.
Abaloparatide (Tymlos) داروی دیگری شبیه به هورمون پاراتیروئید است. این دارو تنها به مدت دو سال قابل مصرف است.
روموسوزوماب (Evenity). این جدیدترین داروی استخوان ساز برای درمان پوکی استخوان است. این دارو به صورت تزریقی هر ماه در مطب پزشک انجام می‌شود و محدود به یک سال درمان است.
بعد از اینکه مصرف هر یک از این داروهای استخوان ساز را متوقف کردید، به طور کلی باید برای حفظ رشد استخوان جدید، داروی دیگری برای پوکی استخوان مصرف کنید.
این توصیه‌ها ممکن است به کاهش خطر ابتلا به پوکی استخوان یا شکستگی استخوان کمک کند:
سیگار نکشید. سیگار باعث افزایش میزان تحلیل استخوان و احتمال شکستگی می‌شود.
الکل را محدود کنید. مصرف بیش از دو نوشیدنی الکلی در روز ممکن است تشکیل استخوان را کاهش دهد. قرار گرفتن در معرض الکل نیز می‌تواند خطر افتادن را افزایش دهد.
جلوگیری از سقوط با کفش‌های پاشنه‌دار. کفی غیر لغزنده بپوشید و خانه‌تان را از نظر سیم‌های برق، فرش‌های سطحی و سطوح لغزنده که ممکن است باعث افتادن شوند، بررسی کنید. اتاق‌ها را روشن نگه دارید، میله‌های دستگیره را درست در داخل و بیرون درب دوش خود نصب کنید و مطمئن شوید که می‌توانید به راحتی از تخت خود خارج و داخل آن شوید.
ممکن است پزشک آزمایش تراکم استخوان را پیشنهاد دهد. غربالگری پوکی استخوان برای همه زنان بالای 65 سال توصیه می‌شود. برخی دستورالعمل‌ها نیز غربالگری مردان را تا سن 70 سالگی توصیه می‌کنند، به‌ویژه اگر مشکلات سلامتی دارند که احتمالاً باعث پوکی استخوان می‌شود. اگر پس از یک آسیب جزئی نیرویی، مانند یک زمین خوردن ساده، دچار شکستگی استخوان شده‌اید، آزمایش تراکم استخوان ممکن است برای ارزیابی خطر شکستگی‌های بیشتر مهم باشد.
اگر نتایج آزمایش تراکم استخوان بسیار پایین را نشان دهد یا مشکلات سلامتی پیچیده دیگری دارید، ممکن است به یک پزشک متخصص در اختلالات متابولیک (متخصص غدد درون ریز) یا یک پزشک متخصص در بیماری‌های مفاصل، ماهیچه‌ها یا استخوان‌ها (روماتولوژیست) ارجاع داده شوید. در اینجا اطلاعاتی وجود دارد که به فرد کمک می‌کند تا برای قرار ملاقات خود آماده شوید.
آنچه می‌توانید انجام دهید:
علائمی را که متوجه شده اید بنویسید، اگرچه ممکن است هیچ کدام را نداشته باشید.
اطلاعات شخصی کلیدی، از جمله استرس‌های عمده یا تغییرات اخیر زندگی را یادداشت کنید.
فهرستی از تمام داروها، ویتامین‌ها و مکمل‌هایی که مصرف می‌کنید یا مصرف کرده‌اید، از جمله دوزها تهیه کنید. به خصوص اگر نوع و دوز مکمل‌های کلسیم و ویتامین D را ثبت کنید بسیار مفید است، زیرا آماده‌سازی‌های مختلفی در دسترس هستند. اگر مطمئن نیستید که پزشک به چه اطلاعاتی نیاز دارد، بطری‌ها را با خود ببرید یا با گوشی هوشمند خود از برچسب آن عکس بگیرید و آن را با پزشک خود به اشتراک بگذارید.
سؤالات خود را برای پرسیدن از دکتر بنویسید. برای پوکی استخوان، سؤالات اساسی که باید از پزشک خود بپرسید عبارت‌اند از:
آیا باید از نظر پوکی استخوان غربالگری شوم؟
چه درمان‌هایی در دسترس است و کدام را توصیه می‌کنید؟
چه عوارض جانبی ممکن است از درمان انتظار داشته باشم؟
آیا جایگزینی برای درمانی که پیشنهاد می‌کنید وجود دارد؟
من شرایط سلامتی دیگری دارم. چگونه می‌توانم آن‌ها را با هم مدیریت کنم؟
آیا باید فعالیت‌هایم را محدود کنم؟
آیا باید رژیم غذایی خود را تغییر دهم؟
آیا باید مکمل مصرف کنم؟
آیا برنامه فیزیوتراپی وجود دارد که برای من مفید باشد؟
برای جلوگیری از سقوط چه کنم؟
از پرسیدن سؤالات دیگر دریغ نکنید.
از پزشک خود چه انتظاری دارید
پزشک احتمالاً از سؤالاتی می‌پرسد، مانند:
آیا سابقه‌ی شکستگی استخوان دارید؟
رژیم غذایی به خصوص مصرف لبنیات چگونه است؟ آیا فکر می‌کنید کلسیم کافی دریافت می‌کنید؟ ویتامین دی؟
چند وقت یکبار ورزش می‌کنید؟ چه نوع تمرینی انجام می‌دهید؟
تعادلت چطوره؟ افتادی؟
آیا سابقه خانوادگی پوکی استخوان دارید؟
آیا یکی از والدین لگنش شکسته است؟
آیا تا به حال جراحی معده یا روده انجام داده‌اید؟
آیا داروهای کورتیکواستروئیدی (پردنیزون، کورتیزون) را به صورت قرص، تزریقی یا کرم مصرف کرده‌اید؟
