در این مقاله به درمان کف پای صاف در کودکان پرداخته شده و همچنین انواع روش درمانی برای کودکان و اینکه چه موقع به پزشک مراجعه کنیم، بررسی شده است. در حالت عادی کف پای انسان دارای قوس‌های طبیعی و استانداردی است، که نیروی وارد شده از طرف زمین به بدن را کاهش می‌دهند. در افرادی که از مشکل کف پای صاف رنج می‌برند، این قوس‌ها وجود ندارند. به همین علت با مشکلاتی از قبیل ضعف پاها، مشکلات مفصلی و لگنی، ضعف در تعادل و درد عضلانی روبرو خواهند شد. کف پای صاف در نوزادان و کودکانِ زیر سه سال، به دلیل انعطاف استخوان‌ها و مفاصل بسیار شایع است. طبق یک بررسی آماری حدودا ۵۴ درصد از کودکان سه ساله کف پای صاف دارند؛ و این مشکل با توجه و مراقبت خانواده، اکثرا در سنین ۳ تا ۶ سال بر طرف می‌شود.
فهرست مطالب
الزامِ درمان کف پای صاف در نوزادان و کودکان، موضوعی بحث برانگیز است. حتی در بین متخصصان نیز اختلاف نظر بسیاری در این مورد دیده می‌شود. در مجموع می‌توان گفت این عارضه تا قبل از سن ۴ سالگی نیازی به درمان ندارد.
اما پس از سن ۴ سالگی، در صورت مشاهده‌ی صافی کف پا یا کاهش عملکرد کودک، بهتر است خانواده با مراجعه به متخصص اُرتوپد و معاینه و اسکن کف پا، درمان مناسب کودک را آغاز کنند. این عارضه ممکن است در اثر علل متفاوتی مانند چاقی یا انعطاف بیش از اندازه‌ی مفاصل رخ داده باشد؛ به همین علت قبل از درمان، شناسایی علتی که باعث صافی کف پای کودک شده، بسیار حایز اهمیت می‌باشد.
اگر تا به امروز از ویزیت آنلاین و رایگان استفاده نکرده اید با تکمیل کردن فرم ذیل منتظر تماس همکاران جهت تعیین نوبت برای ویزیت باشید.
به نظر برخی از پزشکان، در صورتی که این عارضه علتی جدی نداشته باشد و برای کودک درد و اختلالی ایجاد نکند، نیازی به درمان نخواهد بود. اما اگر کف پای صاف کودک شدت و سابقه‌ی خانوادگی داشته باشد و کیفیت زندگی او را دستخوش تغییر قرار دهد، با غافل شدن از درمان، ممکن است کودک در سنین جوانی و میانسالی با مشکلاتی مانند آرتروز لگن و زانو، مشکلات ستون فقرات، تغییر شکل انگشتان پا، خارپاشنه، خستگی عضلات پا و عدم توانایی در دویدن روبرو گردد.
اصولا کودک در سنین زیر چهار سال نیازی به درمان نخواهد داشت. اما پس از چهار سالگی در صورت لزوم و با نظر پزشک، ممکن است این درمان آغاز شود.
دو مسیر درمانی برای صافی کف پا کاربرد دارد: روش جراحی و روش‌های غیر جراحی.
انجام جراحی برای درمان کف پای صاف
معمولا به دلیل انعطاف پذیریِ بالاتر کودک، برای درمان آنها از جراحی استفاده نمی‌شود. اما در صورتی که کودک دچار مشکلاتی مانند استخوان اضافه، تاندون پاره شده و یا همجوشی استخوان‌های پا باشد؛ و صافی کف پای او نیز به دلیل این موارد ایجاد شده باشد، از عمل جراحی برای درمان استفاده می‌گردد.
رایج‌ترین درمان برای کودکانی که به خاطر صافی کف پا درد می‌کشند، راهکارهای غیر جراحیست. پزشک با توجه به شدت و نوع عارضه ممکن است تجویز‌های مختلفی داشته باشد که در ادامه به آنها اشاره می‌کنیم.
• معمولا در ابتدا برای کودک کفش مخصوص و کفی طبی تجویز می‌شود، تا با استفاده‌ی مداوم و به مرور زمان، این عارضه درمان شود.
• یکی دیگر از روش‌های غیر جراحی، فیزیوتراپی و درمان کششی است. فیزیوتراپی کودکان برای درمان کف پای صاف، شامل تقویت عضلات بین استخوانی کف پا، کشش عضلات پشت و جلوی ساق پا و انعطاف پذیری مفاصل پا می‌باشد. همچنین فیزیوتراپی به شناسایی مشکل اصلی کودک، کمک می‌کند.
• گاهی ممکن است پزشک دستگاه‌هایی به نام Arch Support را، برای ایجاد قوس کف پا تجویز کند. این دستگاه‌ها هم در داروخانه‌ها موجود هستند، هم با تشخیص پزشک، سفارشی ساخته می‌شوند.
• اصولا به خانواده‌ی کودکانی که از این عارضه رنج می‌برند، توصیه می‌شود که وزن کودک را کاهش دهند.
• برای کودکانی که از درد بسیار رنج می‌برند، کاهش سطح فعالیت و داروهای مسکن نیز تجویز می‌شود. خانواده در دوره‌ی درمان باید کودک را به استراحت تشویق کرده و از فعالیت‌های سنگین مانند دویدن و پریدن جلوگیری کنند. در عوض کودک خود را به سوی ورزش‌هایی مانند پیاده‌روی، شنا و دوچرخه سواری سوق دهند.
• اگر کودک در حین فعالیت در مچ و ساق خود درد احساس کند، پزشک احتمالا ورزش کششی تاندون آشیل را توصیه خواهد کرد.
برای انجام این ورزش، یک پا را جلوتر از پای دیگر قرار داده و به دیوار تکیه دهید، سپس پای عقبی را صاف کرده و کف پا را بر زمین فشار دهید. حتما هر دو پاشنه‌ی پا روی زمین قرار بگیرد. سپس به مدت ۱۵ تا ۳۰ ثانیه در این حالت بمانید. این ورزش را سه بار برای هر پا انجام دهید. به عکس زیر دقت کنید.
در بیشتر موارد کف پای صاف بر اثر زمان از بین خواهد رفت اما در موارد زیر بهتر است به پزشک مراجعه کنید:
• صاف بودن پاها پس از چهار سالگی
• داشتن سابقه‌ی خانوادگی
• صاف بود یکی از پاها
• درد در زانو، مچ، پا و کمر
• خستگی غیر عادی کودک بعد از فعالیت‌های حرکتی
به عنوان سخن آخر، در صورت توجه خانواده، این عارضه در کودکی به راحتی قابل درمان است و در بزرگسالی معضلی ایجاد نخواهد کرد. به خاطر داشته باشید که بدون تجویز پزشک و خودسرانه به درمان کودک خود نپردازید.
