اختلالات اسکلتی عضلانی شامل مشکلاتی است که بخشی از سیستم اسکلتی عضلانی در طول زمان آسیب میبیند یا تحت تأثیر قرار میگیرد. این شرایط علائمی همچون درد، اختلال عملکرد یا ناراحتی در استخوانها، مفاصل، عضلات یا ساختارهای اطراف را به همراه دارند و ممکن است به صورت حاد یا مزمن، محدود به یک ناحیه یا پخش شده باشند. این اختلالات اسکلتی عضلانی میتوانند ناشی از ورزش (مانند آرنج تنیس بازان)، کار، سرگرمی (مانند آتل رقصنده) یا بیماریهای سیستمیک (مانند آرتریت روماتوئید) باشند. همچنین، ممکن است ناشی از شکستگیها، زخمهای ناشی از تصادفات یا بیماریهای دژنراتیو (مانند آرتروز) باشند.
اختلالات اسکلتی عضلانی به مجموعهای از مشکلات و نقصانهایی اشاره دارد که در سیستم اسکلتی و عضلانی بدن ایجاد میشود. این اختلالات میتوانند ناشی از دلایل مختلفی باشند که شامل موارد زیر است:
فهرست مطالب
برخی از اختلالات اسکلتی عضلانی عبارتند از:
1. آرتروز (OA): یک بیماری تخریب کننده مفصل است که به تخریب غضروف و سایر عناصر مفصل منجر میشود و عموماً با درد، سفتی و محدودیت حرکت همراه است.
2. اسپوندیلوز (Spondylosis): تغییرات ناشی از پیری در ستون فقرات که منجر به سایش دیسکها و تشکیل ستونهای استخوانی جدید (استئوفیتها) میشود و ممکن است با درد، سفتی و ناتوانی در حرکت همراه باشد.
3. کمردرد (Lower back pain): علل کمردرد میتواند شامل کمفعالیتی عضلات پشتی، آسیب دیدگی دیسک، التهابات، شکستگی استخوان و غیره باشد.
4. آرتریت روماتوئید (Rheumatoid arthritis): یک بیماری التهابی مزمن است که با تخریب مفاصل، التهاب و درد همراه است.
5. فیبرومیالژیا (Fibromyalgia): یک حالت مزمن درد عضلانی است که با خستگی، کم خوابی، افزایش حساسیت به درد و سایر علائم همراه است.
6. آرتریت مفصلی (arthritis Joint): آرتریت مفصلی شامل نوعهای مختلفی از التهابات مفاصل است که با درد، تورم و محدودیت حرکت مفاصل همراه است.
7. اسکولیوز (Scoliosis): یک اختلال ستون فقرات است که به صورت خمیدگی جانبی یا چرخش ستون فقرات همراه است.
این فقط چند مثال از اختلالات اسکلتی عضلانی هستند و هنوز بسیاری دیگر وجود دارند. این اختلالات میتوانند تحت مراقبتهای پزشکی، تمرینات فیزیوتراپی، داروها و در موارد شدیدتر، عمل جراحی مداوا شوند.
اختلالات اسکلتی عضلانی مرتبط با کار به طور معمول به این صورت تعریف میشوند: شرایطی که به مرور زمان ایجاد میشوند و یا ناشی از خود کار یا محیط کارکنان میباشند. در اینجا تمرکز بر روی این شرایط خاص نیست. اختلالات اسکلتی عضلانی از جمله بیماریهای رایجی هستند که در هنگام مراجعه به پزشک عمومی مطرح میشوند. این اختلالات معمولاً به مشکلاتی در عملکرد بدن، فعالیت و مشارکت فرد در زندگی روزمره منجر میشوند. شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی در جامعه امروزی متغیر است و بین 13.5 تا 47 درصد قرار میگیرد.
آرتروز یکی از شایعترین اختلالات اسکلتی عضلانی است و شواهد رادیوگرافیکی استئوآرتریت در اکثر افراد مسن (65 سال و بالاتر) مشاهده میشود. با توجه به یک مطالعه هلندی، سه مورد از بیماریهای اسکلتی عضلانی که توسط خود افراد گزارش شده بودند عبارت بودند از:
فیبرومیالژیا در افراد کمتری شایع است و شیوع آن در جامعه بین 1 تا 3 درصد متغیر است. با توجه به افزایش سن، احتمالاً شیوع اختلالات اسکلتی عضلانی نیز افزایش خواهد یافت، زیرا جمعیت جهان در حال پیر شدن است. روشهای درمانی برای اختلالات اسکلتی عضلانی اغلب شامل تدابیر حفاظتی هستند و میتوانند شامل درمان دارویی یا غیر دارویی باشند. تمرینات آبی و فیزیوتراپی نیز به عنوان روش درمانی غیر دارویی در اختلالات اسکلتی عضلانی مورد استفاده قرار میگیرند.
ورزش در آب، تمریناتی هستند که در محیط آب انجام میشوند. این تمرینات به عنوان برنامهای درمانی با استفاده از خواص آب، توسط فیزیوتراپیستها طراحی میشوند تا عملکرد بدن را بهبود بخشند. آب درمانی، اغلب در استخرهای مناسب و گرم انجام میشود. برای استفاده از ورزش در آب به عنوان روش درمانی، جنبههای خاصی باید مورد توجه قرار گیرند، از جمله مکانیک مایعات، دما، نوع و شدت ورزش، تجربه متخصص و هزینهها.
ورزش در آب اغلب برای حفظ و بهبود عملکرد افراد مبتلا به اختلالات اسکلتی عضلانی، به خصوص آرتروز، استفاده میشود. این روش درمانی محبوبی برای بسیاری از بیماران با اختلالات اسکلتی عضلانی است. محبوبیت ورزش در آب در صنعت تناسب اندام رو به افزایش است و برای سالها به عنوان روشی محبوب برای حفظ تناسب اندام مورد استفاده قرار میگیرد، به خصوص برای افرادی که دچار اختلالات اسکلتی عضلانی هستند یا به بهبودی پس از آسیبدیدگی نیاز دارند.
آب در واقع یک مقاومت طبیعی ایجاد میکند و در تقویت عضلات کمک میکند. مقاومت آب میتواند مصرف انرژی را افزایش داده و فشارهای مکانیکی روی مفاصل و بخشهای تحتانی بدن را کاهش دهد. شناور شدن در آب، فشار روی استخوانها، مفاصل و عضلات را کاهش میدهد و حرکت را تسهیل میکند. همچنین ممکن است با تأثیر بر گیرندههای حرارتی و مکانیکی، درد را کاهش داده و بر مکانیسمهای ستون فقرات تأثیر بگذارد. علاوه بر تکنیکهای مختلف، حرکات ورزشی ساده در آب و پیادهروی میتوانند مفید باشند.
همچنین، آب درمانی میتواند باعث افزایش قدرت عضلانی، بهبود ظرفیت هوازی و قلبی عروقی شود و در عین حال خطر آسیب عضلانی یا مفصلی را کاهش دهد. با کاهش نیروی گرانش در زمان شناور شدن بدن، فشار بر روی مفاصل در هنگام کشش کاهش مییابد و دامنه حرکتی بیشتر خواهد شد. در نتیجه، ورزشهای آبی، به ویژه برای افراد مسن، ایمن میباشد.
بالنئوتراپی ، معمولاً به عنوان غوطه وری در آب، در حالت نشسته یا آبگرم درمانی شناخته میشود. بالنئوتراپی یک روش درمانی است که در کشورهای اروپای شرقی استفاده میشود و شامل استحمام در آب بدون ورزش میشود. در این روش به طور کلاسیک از آبهای معدنی یا آبهای گرم طبیعی برای حمام کردن، آشامیدن و استنشاق استفاده میشود. یکی از عناصر اصلی بالنئوتراپی استفاده از آبهای معدنی طبیعی، گازها و پلوئیدها است، و اغلب در استراحتگاههای بهداشتی (Spa) انجام میشود. در کشورهای اروپایی، درمان با آب اغلب در مراکزی که حمامهای حرارتی یا حمام آب دریا دارند، انجام میشود. در گذشته، حمامها برای تمیزی و تازگی استفاده میشدند. اما با گذشت زمان، حمام کردن به عنوان یک اقدام ساده بهداشتی مورد توجه قرار گرفت و برای درمان بیشتر بیماریها مفید در نظر گرفته شد.
در دوران رومیها، بالنئوتراپی برای درمان بیماریهای ارتوپدی استفاده میشد، اما پس از این دوره، آب درمانی به تدریج کاهش یافت. در قرن شانزدهم، حمامها دوباره کشف شدند و از آن زمان به بعد، آب درمانی به طور مداوم در مدیریت شرایط اسکلتی عضلانی استفاده میشود. آب (از جمله آب گرم و آب دریا) معمولاً دارای دمای بین 34 تا 36 درجه سانتیگراد می باشد. نیروی هیدرواستاتیک (اصل ارشمیدس) با کاهش وزن بدن در محیط آبی، باعث تسکین نسبی درد میشود و گرانش آب میتواند درد مفاصل را کاهش دهد. گرما و خاصیت شناوری آب میتواند با تأثیر بر گیرندههای حرارتی و مکانیکی، درد را کاهش دهد. همچنین، آب گرم ممکن است جریان خون را بهبود بخشد، که میتواند مواد شیمیایی آلوژنیک را از بین ببرد و آرامش عضلانی را تسهیل کند. به علاوه، عوامل روانشناختی محیط آبگرم نباید در کاهش درد نادیده گرفته شوند، زیرا آرامش ذهنی نیز میتواند نقش مهمی در تسکین درد داشته باشد.
اختلالات اسکلتی عضلانی در تمام گروههای سنی بسیار شایع هستند و درد کمر، درد شانه و درد گردن از شایعترین مناطق گزارش شده است. استحمام یا ورزش در آب گرم برای بسیاری از بیماران مبتلا به بیماریهای اسکلتی-عضلانی، به ویژه در شرایط روماتولوژیک، روشی بسیار محبوب برای درمان است. بر اساس شواهد موجود، به نظر میرسد که آب درمانی ممکن است در کوتاه مدت برای بیماران مبتلا به استئوآرتریت، کمر درد و فیبرومیالژیا موثر باشد. با این حال، هنوز مشخص نیست که آیا تمرینات آبی موثرتر از دیگر مداخلات فعال مانند تمرینات خارج از آب هستند یا خیر.