کیست پشت زانو که با عنوان کیست بیکر شناخته می‌شود، کیستی پر از مایع است که در منطقه پوپلیتی یا حفره رکبی قرار دارد. گانگلیون که تومورهای خوش خیم کیستیک هستند، از بافت سینوویال سرچشمه می‌گیرند. این بیماری عمدتاً در مچ دست، دست، پا و زانو رخ می‌دهد که به کیست پوپلیتیتال معروف است. کیست می‌تواند بر برخی ساختارهای آناتومیک فشار وارد کند، در بیشتر موارد، ساختار آناتومیک آسیب‌دیده، ورید پوپلیتی است که می‌تواند به ترومبوفلبیت تبدیل شود.
آناتومی مربوط به کیست زانو
کیست بیکر یک بورسای بزرگ شده است که به طور معمول بین سر میانی عضله دوقلو و عضله نیم غشایی، به نام رباط پوپلیتی واقع شده است. دررفتگی مفصل زانو ممکن است بورسای (کیسه) عضله دوقلو و عضله نیم غشایی را با مایع سینوویال پر کند و اگر جریان مایع توسط یک مکانیسم یک طرفه بسته شود، بورسای (کیسه) عضله دوقلو و عضله نیم غشایی بزرگ می‌شود و باعث ایجاد حفره‌ای شبه پوستی می‌شود که به آن کیست بیکر گفته می‌شود.
فهرست مطالب
اگر تا به امروز از ویزیت آنلاین و رایگان استفاده نکرده اید با تکمیل کردن فرم ذیل منتظر تماس همکاران جهت تعیین نوبت برای ویزیت باشید.
کیست بیکر یا کیست پوپلیتیال در صورت بروز مشکل داخل عضلانی اساسی در زانو یا واکنش‌های التهابی، معمولاً در نتیجه از دست دادن مقاومت بدن که در شرایطی مانند استئوآرتریت، آرتریت روماتوئید، پارگی رباط ACL، پارگی منیسک یا به دلایل دیگر ایجاد می‌شود، رخ می‌دهد.
کیست اولیه: انبساطی که به‌طور مستقل از مفصل بوجود می‌آید و هیچ‌گونه اختلالی به زانو وارد نمی‌کند.
کیست ثانویه: در فاصله‌ای که در بین تاندون‌های عضله دوقلو و عضله نیم غشایی قرار دارد: مایع راه خود را از طریق کانال‌ها می‌یابد و با مفصل ارتباط برقرار می‌کند. این شایع‌ترین راه بروز کیست است.
کیست می‌تواند در اندازه‌های متفاوت باشد، از یک اندازه بسیار کوچک (بدون علامت) تا بزرگ اما تغییر اندازه در آن‌ها بسیار متداول است. به خصوص در کیست های کوچک‌تر که ممکن است جدا کننده اجزای عضله دوقلو و عضله نیم غشایی باشد ممکن است به عنوان یک دریچه عمل کند تا مایعات اجازه ورود به کیست پوپلیتیال را داشته و از آن خارج نشوند. تفاوتی بین کیست پوپلیتیال در کودکان و بزرگسالان وجود دارد. در كودكان، توده‌های كيستيك پر شده از مواد ژلاتين وجود دارد كه رشد می‌کنند، معمولاً بدون علامت هستند و مربوط به آسيب داخل مفصلي نيستند. معمولاً شکل ظاهری به صورت خود به خودی رخ می‌دهد، اگرچه این روند چندین سال طول می‌کشد. در بزرگسالان، این کیست اغلب همراه با سایر آسیب‌های داخل مفصلی و شرایط التهابی یافت می‌شود.
علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
درد خلفی و پنهان
تورم و وجود توده در پشت زانو
محدودیت حرکت
سفتی در قسمت پشت زانو گاهی با افزایش فعالیت افزایش می‌یابد
سفتی پشت زانو
بیشتر کیست ها در قسمت داخلی پشت زانو در نزدیک عضله‌های دو قلو و وتری غشایی یافت می‌شوند، اما می‌توانند در ناحیه‌ای دیگر هم یافت شوند، بنابراین این توده در قسمت جانبی فضای پشت زانو هم پیدا می‌شود. همچنین، موارد نادری وجود دارد که در آن کیست پوپلیتیال به صورت شدیدتر گسترش می‌یابد. کیست ممکن است در اندازه‌های مختلف، از نظر بالینی، بدون علامت و قابل لمس باشد تا توده‌های بزرگی که باعث تورم قابل مشاهده در زانوی بیمار می‌شوند. اندازه کیست یا درد می‌تواند باعث محدودیت در دامنه حرکت شود. اگر کیست بزرگ باشد، ممکن است منجر به ایجاد مشکلات مکانیکی در خم شدن زانو و محدود کردن تحرک شود. در موارد نادر علائم و نشانه‌هایی از پارگی منیسک وجود دارد که می‌تواند با آزمایش مک موری آزمایش شود. کیست‌های پوپلیتیال می‌توانند بر ساختارهای آناتومیکی فشار وارد کنند.
فشار بر عروق پوپلیتیال می‌تواند باعث ایسکمی یا ترومبوز شود، در حالی که فشرده سازی عصب تیبیال یا درشت نئی می‌تواند باعث نوروپاتی محیطی شود. کیست پاره شده می‌تواند به عنوان درد یا حتی تورم ظاهر شود، همچنین می‌تواند باعث احساس خارش در عضلات شود. تعداد بیماران آسیب التهابی شایع‌تر از بیماران مبتلا به آسیب دژنراتیو است.
کیست بیکر را می‌توان با چندین آسیب دیگر در زانو اشتباه گرفت. پیشینه بیمار و همچنین بررسی‌های بالینی و تصویربرداری، تشخیص مناسب در بیماری را امکان‌پذیر می‌سازد:
شرایط موجود به عنوان توده‌های بافت نرم در قسمت خلفی ساق پا
| توده قابل لمس / حساسیت، تورم / گرما، درد در انقباض و / یا کشش عضلات | فشار عضلانی یا پارگی |
| آسیب موضعی به عضله (خونریزی، تورم)، انقباض / کشش دردناک عضله. اگر هماتوم قدیمی باشد، ضخیم شدن بافت ایجاد می‌شود | گرفتگی عضله یا هماتوم |
| توده قابل لمس / ضخیم شدن دردناک، محدودیت احتمالی حرکت، درد در کشش عضله | اسپاسم یا گرفتگی عضلات |
| توده نرم قابل لمس، درد شدید عضله با افزایش فعالیت، فعالیت موضعی و تورم موضعی | پارگی همراه با فتق عضلانی |
| توده دردناک قابل لمس در عضله، فیبرهای عضلانی که باعث انقباض یا کشش عضلات، درد و تورم می‌شوند، از دست دادن حرکات از عملکرد عضله محدود | Myositis ossificans |
| درد مداوم، درد در اثر انعطاف‌پذیری غیرفعال، گرمای موضعی، حساسیت موضعی در لمس و تورم احتمالی، افزایش دمای بدن | ترومبوز وریدی عمقی (DVT) |
| درد و حساسیت موضعی، ممکن است کاملاً نرم یا سخت باشد، ممکن است باعث اختلال در عملکرد حرکتی شود (وابسته به موقعیت مکانی) | تومور خوش خیم |
| ضعف عمومی، کاهش وزن ناگهانی، درد موضعی و یا تورم اندازه و قوام مختلف | تومور بدخیم |
| برای مدت زمان طولانی، تغییرات آهسته در طول زمان، توده قابل لمس، ممکن است دردناک باشد، ممکن است حرکت را محدود نکند | همانژیوما |
| توده قابل لمس با حساسیت بالایی در پشت زانو | کیست بیکر |
| می‌تواند DVT، تورم در عضله را افزایش دهد، درد حاد که با فشرده سازی بدتر شود | کیست بیکر پاره یا بزرگ شده است (pseudothrombophlebitis) |
کیست پوپلیتیتال همچنین ممکن است با لیپوم اشتباه گرفته شود که فشار مقاومت کمتری را در مقایسه با کیست بیکر در سونوگرافی نشان می‌دهد.
برخی از نمونه‌های اثبات حمایت و نفی در مورد تشخیص احتمالی عبارت‌اند از:
تشخیص افتراقی توده در عضله سه سر:
| نفی شواهد | شواهد پشتیبان | تشخیص احتمالی |
| هیچ سابقه‌ای از پارگی یا تروما در عضلات و درد در هنگام دویدن وجود ندارد | عضله قابل لمس | فشار عضلانی یا تروما |
| عدم ارتباط با افراد، شروع حرکت بدون درد هنگام دویدن یا ورزش عمومی | درد در پیاده روی بیش از 0.5 کیلومتر، حساسیت به لمس | پارگی صورت با فتق عضلانی |
| بدون درد در کشش عضله منفعل، درد در انقباض عضله مقاوم، محدودیتی در حرکت در پا یا زانو وجود ندارد | درد در پیاده روی بیش از 0.5 کیلومتر، حساسیت به لمس | اسپاسم عضلانی موضعی |
| هیچ سابقه DVT، بی حرکتی، عدم افزایش درجه حرارت بدن، تعداد نبض | حساسیت به لمس، درد، نشستن دو زانو، سابقه خانوادگی افزایش ضریب لخته شدن خون، مصرف داروهای ضد بارداری خوراکی | ترومبوز ورید عمقی (DVT) |
| درد متناوب | توده قابل لمس، حساسیت به لمس | تومور خوش خیم |
| بدون کاهش وزن، درد شب و احساس ناخوشایند، درد متناوب، سلامت عمومی | توده قابل لمس، حساسیت به لمس | تومور بدخیم |
| علت ناشناخته، تغییرات هورمونی (داروهای ضد بارداری خوراکی) که برای مدت زمان طولانی وجود دارد، تغییرات آهسته در اندازه در طول زمان، توده قابل لمس، ممکن است دردناک باشد، ممکن است حرکت را محدود نکند. | همانژیوما |
تمایز دقیق علائم بیمار را می‌توان با سونوگرافی دریافت. اگر کیست آلوده شود، این اغلب می‌تواند منجر به توده دردناکی در پشت زانو شود. در چنین مواردی، تشخیص بیماری دشوار خواهد بود و کیست آلوده می‌تواند به دلیل نئوپلاسم اشتباه گرفته شود. کیست می‌تواند پارگی (شکاف باز) داشته باشد که منجر به درد شدید در عضله، کاهش حرکت در مچ پا و ایجاد علائم مشابه به عنوان ترومبوز وریدی عمقی (مشهود در سونوگرافی یا ونووگرام) می‌شود. برای تعیین بهترین درمان کیست و جلوگیری از عوارضی مانند سندرم محفظه و ایجاد تمایز بین موارد زیر، تشخیص کیست پاره شده در اوایل مهم است.
ترومبوفلبیت
آنوریسم پوپلیتی
ورم مفاصل
فشار گاستروکنمیوس داخلی
تومور بافت نرم یا پارگی عضلات
کار تصویربرداری از زانوها با شک به وجود کیست سطحی، می‌تواند شامل رادیوگرافی ساده، آرتروگرافی، سونوگرافی و MRI باشد. در اوایل ارزیابی می‌توان برای به دست آوردن سایر شرایط یافت شده در ارتباط با کیست‌های پوپلیتیال، مانند استئوآرتریت و آرتروز التهابی از رادیوگرافی ساده استفاده کرد. علاوه بر این، کیست بیکر در رادیوگرافی ساده دیده می‌شود. در ابتدا، از آرتروگرافی مستقیم برای تشخیص کیست‌های پوپلیتی استفاده شد. آرتروگرافی مستقیم شامل تزریق داخل مفصلی زانو با گاز یا یک ماده حاجب ید دار و به دنبال آن مفصل برای وارد کردن مایع به داخل کیست است. پس از آن، از رادیوگرافی نقاط یا فلوروسکوپی برای تشخیص وجود مایع در کیست استفاده شد. ناسازگاری‌های این روش شامل استفاده از پرتوهای خاص و استفاده از تکنیک های تهاجمی برای تزریق است.
از مزایای سونوگرافی کم هزینه بودن، استفاده بی خطر و عدم وجود تابش است. سونوگرافی قادر است کیست های بیکر را نزدیک به 100٪ تشخیص دهد اما نمی‌تواند تمایزی بین سایر شرایط مانند کیست منیسک یا میکسوئید ایجاد کند. شرایطی مانند کیست منیسک آسان‌تر از کیست بیکر با MRI از سونوگرافی متمایز می‌شوند. این ممکن است بسیار مؤثر باشد اما همچنین یک روش پرهزینه است، بنابراین در صورت لزوم ارزیابی ساختارهای داخل مفصلی، سونوگرافی را باید به عنوان یک روش غربالگری در دسترس در نظر گرفت.
معاینه بیشتر از نظر بالینی مشاهده شده و سایر شرایط ممکن را نیز رد می‌کند. در صورت آلودگی یا شرایط شدید، انجام رادیولوژی ممکن است مفید باشد. بیماران مبتلا به کیست بیکر معمولاً دارای علائم پاتولوژی منیسک یا کوندرال هستند که با آزمایش مک مورای قابل آزمایش است. علائم مربوط به کیست پوپلیتیال نادر است. شایع‌ترین علائم آن تورم پوپلیتال و درد خلفی است. بیماران همچنین ممکن است از دردی که در انتهای زانو ایجاد می‌شود، شکایت کنند. در طول معاینه آزمایش خم شدن زانو می‌تواند مفید باشد. بیماران مبتلا به کیست بزرگ ممکن است دچار از بین رفتن توانایی خم کردن زانو شوند زیرا کیست به صورت مکانیکی انعطاف را مسدود می‌کند.
معاینه غالباً آسیب منیسک یا آسیب زانو را نشان می‌دهد، همچنین می‌توان پر بودن کیست از مایع یا حساسیت خلفی را نشان داد. کیست قابل لمس غالباً با کشش کامل زانو و خم شدن زانو مشخص می‌شود. این یافته به عنوان علامت فوچر شناخته شده است و به دلیل فشردگی کیست است. با گسترش، عضلات گاستروکنیمیوس و نیم سمبلیوزوس تقریباً به یکدیگر نزدیک می‌شوند و کپسول مفصل کیست را در برابر فاسیا عمیق فشرده می‌کند. مکانیسم علامت فوچر برای تمایز کیست های بیکر از ضایعاتی مانند آنوریسم عروق پوپلیتیال، گانگلیون و سارکوم استفاده می‌شود، بنابراین این تست برای یافتن کیست بیکر مفید است.
گاهی اوقات هیچ درمان یا اقدامات حمایتی ساده منجر به رفع خودبه‌خودی یا کاهش علائم نمی‌شود. اگر این اتفاق نیفتد، تکنیک های تهاجمی و جراحی ممکن است گزینه ای مفید باشد. کیست پوپلیتیت بدون علامت اغلب بهتر می‌شود و به مرور زمان خود به خود از بین می‌رود. اگر علامت دار باشد، استراحت می‌تواند دردی را که باعث ایجاد بورسا می‌شود، کاهش دهد، از داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی (NSAID) برای کاهش درد و محدود کردن حرکت استفاده کنید، همچنین می‌توان از یخ به جای دارو استفاده کرد. در صورت ادامه درد، می‌توان تزریق استروئید یا محلول بی حسی و استروئید را توصیه کرد که می‌تواند درد را تسکین دهد، اما از عود کیست جلوگیری نمی‌کند. این تنها یک راه حل موقت است. وقتی بیماری زمینه‌ای درمان نشود، کیست بیکر می‌تواند برگردد. معاینه آرتروسکوپی باید انجام شود و تمام شرایط پاتولوژیک قبل از در نظر گرفتن برداشتن کیست پوپلیتیال درمان شود.
اگر کیست بسیار بزرگ شود یا باعث ایجاد علائمی مانند ناراحتی، سفتی یا تورم دردناک شود، کیست با عمل جراحی قابل برداشتن است. سه روش جراحی برای درمان کیست در دسترس است: رویکرد خلفی مشترک، رویکرد بعد از درمان و رویکرد مفصلی داخلی.
دو روش اول تکنیک هایی هستند که کیست برداشته می‌شود. در آخرین تکنیک، آن‌ها از عمل باز استفاده می‌کنند و پس از آن، کیست را خالی کرده و سپس آن را می‌بندند. کیست پوپلیتیال سرانجام از بین می‌رود.
ماساژ با یخ به مدت 15 دقیقه هر 4 تا 7 ساعت باعث کاهش التهاب می‌شود. این درمان براساس اصول R.I.C.E (استراحت، یخ، فشار و بالا نگه‌داشتن عضو) است که به دنبال آن برخی از تمرینات بهبودی عضلات انجام می‌شود. یک برنامه توان‌بخشی می‌تواند کنترل مفصل زانو را با طیف وسیعی از تمرینات حرکتی بهبود بخشد و باعث افزایش حرکت مفصل و همچنین افزایش انعطاف‌پذیری خواهد شد.
درمانگران، یک برنامه کشش همسترینگ و یک برنامه تقویت هم‌زمان چهار سر ران را ارائه می‌دهند که باید چندین بار در روز تکرار شود. این امر در حدود 6 تا 8 هفته درد کمتری به دنبال خواهد داشت.
آزمایشی در رابطه با تزریق کورتیکواستروئید وجود دارد. 60 نفر در سه گروه تقسیم شدند، (گروه A) فقط تزریق، (گروه B) تنها درمان فیزیکی و (گروه C) هر دو تزریق و درمان را دریافت کردند. درمان فیزیکی از طریق یک وسیله‌ی خاص تحویل داده می‌شود و آن‌ها از دستورالعمل‌های تهیه شده توسط سازنده پیروی می‌کنند. بیماران گروه‌های A و C بعد از گذشت یک ماه سطح درد کمتری داشتند. گروه C کمترین امتیاز را داشت و گروه A نیز بهترین امتیاز را در درمان کسب کرد. گروه‌های B و C بیشترین میزان سفتی و ناتوانی را نشان دادند.
کیست بیکر دلایل مختلفی دارد، بنابراین یافتن یک راه حل دشوار است. شایع ترین روش های درمانی تهاجمی است، از جمله تزریق کورتیکواستروئید و داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی یا جراحی. هنگامی که درد بدتر شد، تزریق می‌تواند به تسکین درد کمک کند. با این حال، نمی‌تواند اطمینان حاصل کند که کیست برنمی‌گردد. غالباً کیست به خودی خود از بین می‌رود؛ اما همیشه هم به این صورت نیست. بیماری که درد زیادی در اثر کیست بیکر دارد، برای کاهش درد می‌تواند از یخ یا داروهای ضد انعقادی غیراستروئیدی استفاده کند. در این مرحله، نیاز به تحقیقات بیشتر در مورد درمان که بر روی بیماران دارای کیست بیکر اعمال شده است، می‌باشد.
