فهرست مطالب
کمردرد مزمن داشتن دردی مداوم در کمر است که میتواند بهراحتی فعالیتهای روزانه را مختل کند. این بیماری عارضهای بسیار شایع است، بهعنوانمثال حدود 16 میلیون بزرگسال آمریکایی یا 8 درصد از جمعیت ایالات متحده آمریکا از این بیماری رنج میبرند.
اگرچه تزریق اپیدورال و جراحی هر دو درمانی مؤثر برای کمردرد هستند، اما تفاوتهای کلیدی میان آنها وجود دارد. بهعنوانمثال اگرچه تزریق اپیدورال گزینهای کم تهاجمیتر است، اما نتایج آن موقتی هستند و چندین نوبت تزریق برای اثربخشی بهتر درمان موردنیاز است یا اینکه جراحی ستون فقرات، برای اصلاح علل کمردرد مزمن، تنها پس از آزمایش سایر روشهای درمانی و در مرحله آخر انجام میشود.
در این مقاله تفاوتهای بین تزریق اپیدورال و جراحی ستون فقرات موردبحث قرار میگیرد. بااینحال، قبل از شروع هر گونه درمان برای کمردرد، باید برای اطمینان از تشخیص درست، به یک متخصص خوب مراجعه کنید.
کمردرد مزمن کمردردی است که بیش از سه ماه طول بکشد. متخصصان معمولاً در ابتدا درمانهای محافظهکارانه و غیرتهاجمی را تجویز میکنند و تنها درصورتیکه داروها، فیزیوتراپی و تغییرات سبک زندگی نتیجهای نداشته باشد، تزریق اپیدورال برای درمان در نظر گرفته میشود
تزریق اپیدورال ممکن است برای تشخیص مشکلات کمر یا بهعنوان درمانی برای مدیریت درد استفاده شود. هدف از این تزریق، فرستادن محلولی از داروهای بیحسکننده موضعی و ضدالتهابی (معمولاً کورتیکواستروئیدها) در نزدیکی اعصاب آسیبدیده در ستون فقرات است. این رویکرد درمانی در طیف وسیعی از موارد مربوط به مشکلات کمر موردتوجه قرار میگیرد، از جمله:
سیاتیک: فشردگی عصب سیاتیک که باعث ایجاد دردی در ناحیه کمر میشود که به اندامها انتشار پیدا میکند.
فتق دیسک: همچنین با نامهای دیسک لغزنده یا برآمده نیز شناخته میشود که در آن غضروف دایرهای بین مهرهها از موقعیت خود خارج میشود یا پاره میشود.
استئوآرتریت: که با التهاب در مفاصل مشخص میشود
تنگی کانال نخاعی: که باعث فشردهسازی اعصاب نخاعی در محل تنگی کانال میشود
اسپوندیلیت آنکیلوزان: یک بیماری التهابی است که باعث جوشخوردن مهرهها میشود.
سینوزیت: باعث التهاب بافتهای اطراف ستون فقرات میشود
تأثیر تزریق اپیدورال بر کاهش کمردرد مزمن درد دائمی نیست و میزان موفقیت کلی به عارضهای که قرار است درمان شود و روش مورداستفاده بستگی دارد.
بهعنوانمثال مطالعهای که انواع مختلف تزریق اپیدورال را برای پارگی دیسک کمر مقایسه کرده است، نشان داد که بین 10 تا 25 درصد از بیماران بهبود ضعیفی را در طی یک سال گزارش کردند. بااینحال، بقیه شرکتکنندگان نتایج منصفانهای داشتند. بین 9.76٪ تا 37.5٪ از بیماران شرکتکننده در مطالعه، بهبود “عالی” را گزارش کردند.
بهطورکلی، برای تأثیر بهتر تزریق اپیدورال، معمولاً این درمان همراه با انجام تمرینات تقویتکننده و کششی برای بهبود ثبات و قدرت عضلات مرکزی توصیه میشود. برای اطمینان از موقعیت مناسب تزریق، متخصصان از نوع خاصی از عکسبرداری اشعه ایکس به نام فلوروسکوپی استفاده میکنند. این روش شامل تزریق یک رنگ کنتراست به جریان خون است که تصویر بهتر و دقیقتری از ناحیه موردنظر ارائه میدهد.
برای کمردرد، سه نوع تزریق اپیدورال وجود دارد که عبارتاند از:
تزریق اپیدورال نخاعی: این تزریقها فضای اپیدورال بین غشای اطراف نخاع و مهرههای نزدیک اعصاب ملتهب و آسیبدیده را هدف قرار میدهند.
تزریق در مفاصل فاست: مفاصل فاست مفاصل کوچکی هستند که در پشت ستون فقرات، بین هر مهره قرار دارند. داروهای بیحسکننده موضعی و ضدالتهابی مستقیماً به داخل یا درست اطراف این مفاصل تزریق میشود.
تزریق در ناحیه ساکروایلیاک: مفاصل ساکروایلیاک استخوان خاجی، مهرههای بزرگ پایین ستون فقرات را به استخوانهای لگن متصل میکنند. مانند تزریق مفصل فاست، داروهای ضدالتهابی و ضددرد به فضاهای اطراف این مفاصل، یا خود مفاصل تزریق میشوند.
اثرات ضددرد در عرض چند روز پس از درمان ایجاد میشود و معمولاً برای سه تا شش ماه پس از این تزریق (اگرچه میتواند بیشتر طول بکشد)، ادامه خواهد داشت. بیمار پس از تزریق باید بهدقت تحتنظر باشد تا اگر مشکلات و دردها برطرف نشد، تزریقهای اضافی یا جایگزینهای دیگر مورد بررسی قرار گیرند.
تزریق اپیدورال بهطورکلی دارای خطر و عوارض پایینی است. عوارض جانبی رایجی که به کورتیکواستروئیدهای مورداستفاده نسبت داده میشود عبارتاند از:
در موارد نادر، ممکن است خطر موارد زیر نیز وجود داشته باشد:
اگرچه این روش درمانی، تنها گزینه در برخی موارد است، اما باید بدانید که حدود 80 درصد از بیماران دارای کمردرد مزمن، بدون جراحی ستون فقرات بهبود پیدا میکنند. تصمیم برای انجام این جراحی باید با مشورت دقیق با متخصص و جراح ستون فقرات گرفته شود.
جراحی ستون فقرات تنها زمانی انجام میشود که علائم کمردرد بین شش هفته تا شش ماه بعد از انجام فیزیوتراپی، مصرف داروها و تزریقهای ستون فقرات یا سایر درمانها وجود داشته باشند.
این نوع جراحی طیف وسیعی از بیماریهای ستون فقرات را درمان میکند، از جمله:
اگرچه این گزینه تهاجمیتر است، اما به برطرفشدن علل اصلی درد کمک میکند. بااینحال، جراحی برای همه بیماران مناسب نیست. برخی شرایط یا عواملی که خطر عوارض جانبی این روش درمانی را افزایش میدهند، عبارتاند از:
تحقیقات به طور مداوم نشان داده است که جراحی ستون فقرات در مدیریت درد و التهاب مؤثر است. بر اساس یک بررسی، بیش از 50 درصد از تمام جراحیهای ستون فقرات موفقیتآمیز بوده و میزان شکست آن بسته به روش خاص از 10 تا 46 درصد متغیر است.
بااینحال، در بیشتر موارد، این درمان درد را کاهش میدهد؛ اما به طور کامل آن را متوقف نمیکند. بهعنوانمثال مطالعات نشان دادهاند که درد تا یک سال پس از جراحی سیاتیک حدود 50 درصد کاهش مییابد.
انواع بسیاری از روشهای جراحیهای ستون فقرات وجود دارد، اما میتوان آنها را به دو نوع کلی تقسیم نمود.
جراحیهای سنتی و باز که با برشهای طولانی و اختلال زیاد در عضلات و بخیههای بیشتر در ناحیه آسیبدیده همراه است.
تکنیکهای جراحی کم تهاجمی که با برشهای کوچکتر، لیزر، تکنیکهای آندوسکوپی و ابزارهای تخصصی انجام میشود. این گزینه جراحی معمولاً منجر به بهبودی سریعتر میشود و به اقامت کوتاهتری در بیمارستان نیاز دارد.
قبل از شروع جراحی، برای ارزیابی ناحیه آسیبدیده، اغلب تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI) یا اشعه ایکس انجام میشود. در این روش اغلب از بیهوشی عمومی استفاده میشود، اگرچه برخی از تکنیکهای جراحیهای کم تهاجمی فقط به بیحسی موضعی نیاز دارند.
انواع مختلفی از جراحی ستون فقرات وجود دارد که هر کدام مزایا و کاربردهای خاص خود را دارند. انواع متداول این روش درمانی عبارتاند از:
جراحی دیسککتومی: این جراحی شامل برداشتن دیسک برای کاهش فشار روی اعصاب و درنتیجه کاهش درد و علائم است. دیسککتومی ممکن است همراه با روش جراحی فیوژن ستون فقرات یا جایگزینی دیسک مصنوعی انجام شود.
جراحیهای رفع فشار: این روش جراحی که به لامینکتومی هم شناخته میشود، شامل برداشتن لامینا، قسمت پشتی مهره، برای کاهش فشار روی عصب است. یکی دیگر از جراحیهای رفع فشار، لامینوتومی است که شامل برداشتن بخش کوچکتری از این ماده استخوانی است.
جراحی فورامینوتومی: این جراحی شامل برداشتن استخوان و بافت برای گشاد کردن سوراخی است که به ریشههای عصبی اجازه عبور از کانال نخاعی را میدهد.
جراحی فیوژن یا همجوشی ستون فقرات: این روش برای تقویت، ثبات و جلوگیری از التهاب و درد انجام میشود. همجوشی ستون فقرات ممکن است با استفاده از پیوند استخوان یا با کمک میلهها، پیچها، کیجها یا سایر ابزارهای تخصصی برای حمایت و قراردادن صحیح ستون فقرات انجام شود.
جراحی تعویض دیسک: در موارد شدید پارگی دیسک، جراح ابتدا دیسککتومی را انجام میدهد و سپس دیسک مصنوعی را جایگزین دیسک آسیبدیده میکند. این ایمپلنتها از فلز یا پلاستیک ساخته شدهاند.
پس از جراحی، بهطورکلی به یک تا سه روز بهبودی در بیمارستان نیاز خواهید داشت. به شما دارو و راهنمایی لازم در مورد نحوه مدیریت ناراحتی در حین توانبخشی در خانه داده میشود که معمولاً یک تا دو هفته پس از عمل، لازم است انجام شوند.
جراحی رباتیک: جراحی ستون فقرات با کمک ربات برای اولینبار توسط سازمان غذا و دارو (FDA) در سال 2004 تأیید شد. این فناوری پیشرفته به جراح اجازه میدهد تا از یک بازوی رباتیک با قابلیت حرکات بسیار دقیق استفاده کند و تأثیر درمان را به حداکثر برساند و عوارض را کاهش دهد.
اگرچه مهم نیست که چه نوع جراحی ستون فقراتی را انجام میدهید، اما باید انتظار داشته باشید که در حین بهبودی کمی درد و ناراحتی را تجربه کنید. علاوه بر این، احتمال عوارض جانبی بعد از عمل جراحی نیز وجود دارد، از جمله عوارضی مانند:
هر رویکرد درمانی دارای مزایا و معایب خاص خود است که میتوان از جملهٔ آنها به موارد زیر اشاره کرد:
تزریق اپیدورال نسبت به روشهای جراحی، کمتر تهاجمی است و بهبودی را بسیار آسانتر میکند. این روش درمانی معمولاً یک روش درمان سریع سرپایی محسوب میشود.
جراحی ستون فقرات به 4 تا 12 هفته یا حتی بیشتر برای بهبودی کامل نیاز دارد؛ اما حساسیت و درد پس از تزریق اپیدورال در عرض دو روز از بین میرود.
اثرات تزریق اپیدورال در عرض چند روز مشاهده میشود، درحالیکه ممکن است از چند روز تا شش ماه یا بیشتر طول بکشد تا بهبود با جراحی مشاهده شود.
عوارض با تزریق اپیدورال بسیار نادرتر از جراحی ستون فقرات است.
جراحیهای ستون فقرات برای موارد دشواری که تزریق اپیدورال یا سایر روشهای درمانی نمیتواند مشکل را برطرف کند، استفاده میشود.
انتظار میرود اثرات بهبودی جراحی ستون فقرات دائمی باشد، درحالیکه تزریق اپیدورال معمولاً علائم را برای حدود شش ماه تسکین میدهد.
در مقایسه با جراحی ستون فقرات، تزریق اپیدورال گزینه کمهزینهتری است.
به طور معمول، جراحی ستون فقرات تنها زمانی در نظر گرفته میشود که گزینههای دیگر، از جمله تزریق اپیدورال، نتیجهای نداشته باشند. در موارد شدید، جراحان ممکن است قبل از عمل، ابتدا یک تزریق اپیدورال را در نواحی آسیبدیده، (اغلب در ناحیه تحتانی ستون فقرات) انجام دهند.
تزریق مفصل اپیدورال و فاست، و انواع دیگر دیسکوگرافی، به جراحان کمک میکند تا محل دقیق و علت مشکل را تشخیص دهند. بهاینترتیب، این روشها میتوانند نقش مهمی در روند منتهی به جراحی داشته باشند.
اگرچه عوارض جانبی جراحی شدیدتر است، اما هم جراحی ستون فقرات و هم تزریق اپیدورال میتوانند عوارض جانبی ایجاد کنند. بهبودی و توانبخشی در این روشهای درمانی به معنای یادگیری نحوه کنارآمدن با آنها است. در ادامه چند استراتژی مؤثر برای کمتر کردن این عوارض آمده است:
استراحت و ریکاوری: در حین بازتوانی پس از جراحی ستون فقرات، باید به بدن خود زمان بدهید تا بهبود یابد. دستورالعملهای متخصص خود را بهدقت دنبال کنید. بین چهار تا دوازده هفته، باید از ورزشهای پربرخورد، بلندکردن هر چیزی سنگین بیش از 2 کیلو و چرخش یا خمشدن خودداری کنید.
تمرینات فیزیوتراپی: در طول روند بهبودی پس از جراحی ستون فقرات، بهتدریج باید قدرت را به کمر بازگردانید. متخصص شما اغلب در کنار یک فیزیوتراپیست ممکن است ورزشها و کششهای خاصی را برای ارتقای توانبخشی شما توصیه کند.
داروهای ضددرد: ممکن است از سه روز تا یک هفته (گاهی اوقات حتی بیشتر) پس از جراحی و تا دو روز پس از تزریق در ستون فقرات انتظار درد داشته باشید. پزشک شما ممکن است داروهای ضددرد اپیوئیدی، داروهای ضدالتهابی غیراستروئیدی (NSAIDs) یا سایر داروهای مسکن را برای کمک به کاهش درد برای شما تجویز کند.
کنترل عفونت: برای کمک به جلوگیری از عفونت محل جراحی یا تزریق، ممکن است مجبور شوید قبل از جراحی آنتیبیوتیک مصرف کنید. اگر محل برش یا تزریق عفونی شود، ممکن است پس از جراحی نیز مصرف آنتیبیوتیک لازم باشد.
اسپیرومتری: جراحی ستون فقرات میتواند بر عملکرد ریه تأثیر بگذارد و اطمینان از اینکه ریههای شما قدرت خود را بازیابی میکند یکی دیگر از جنبههای مهم توانبخشی است. در مراحل اولیه و بهویژه هنگامی که در بیمارستان بستری هستید، ممکن است لازم باشد تمرینات تنفسی را با استفاده از دستگاه خاصی به نام اسپیرومتر انجام دهید.
تزریق و جراحی ستون فقرات هر دو گزینههایی برای درمان کمردرد ناشی از بیماریهایی از جمله سیاتیک، پارگی دیسک و تنگی کانال نخاعی هستند. تزریق داروهای ضددرد و استروئیدها (گزینه کم تهاجمی) باعث تسکین موقت اما نه دائمی علائم میشود. جراحی، تنها زمانی در نظر گرفته میشود که سایر درمانها به نتیجه نرسیده باشند و بر اصلاح علت اصلی کمردرد تمرکز دارد.