به تمایل زانوها به سمت داخل به هنگام ایستادن و فاصله گرفتن مچ پاها از یکدیگر بیش از حد طبیعی، ناهنجاری زانوی ضربدری می‌گویند. زانوی ضربدری یا ژنووالگوم در کودکان، بیشتر دیده میشود. البته این عارضه در اکثر آن‌ها تا هفت سالگی، بدون درمان خاصی، اصلاح می‌گردد. با این حال طبق آمار ارائه شده، حدود یک درصد از کودکان مبتلا، این مشکل را تا سنین بالاتر به همراه خود خواهند داشت. ما در این مقاله خواهیم گفت عوارض زانوی ضربدری چیست؟ پس با ما همراه شوید.
عارضه‌ی زانوی ضربدری در بزرگسالان نیز می‌تواند به دلیل بیماری، شکستگی شدید، یا مواردی اعم از چاقی و غیره بروز کند. اکنون این سوال مطرح است که این ناهنجاری، چه عوارضی برای افراد مبتلا، در پی خواهد داشت؟
اگر تا به امروز ویزیت نشده اید لطفا فرم زیر را تکمیل نمایید تا همکاران ما با شما تماس گرفته و زمان ویزیت آنلاین رایگان را با شما هماهنگ نمایند.
همه‌ی متخصصان روی این موضوع اتفاق نظر دارند که زانو عضوی حساس است. و با هر گونه تغییر و مشکل ساختاری، تعادل، عملکرد و کیفیت زندگی فرد، به راحتی دستخوش تغییر قرار می‌گیرد. عارضه‌ی زانوی ضربدری نیز، از جمله مشکلاتی است که زانوها را درگیر می‌نماید.
در یک فرد با فرم پاهای طبیعی، از مچ پا تا لگن در هنگام ایستادن، در یک راستا قرار می‌گیرند. اما در مبتلایان به زانوی ضربدری، زانوها از این تراز منحرف شده و سمت داخل تمایل پیدا می‌کنند. این تغییر، نه تنها ظاهر فرد را تحت تاثیر قرار داده، بلکه با فشار بر تاندون‌ها، منجر به دردهای جسمانی دیگری نیز خواهد شد. افراد دچار به زانوی ضربدری، به دلیل انحراف زانوها به داخل، فشار بیشتری را به لبه‌های داخلی پا منتقل می‌کنند. حتی در کفش‌های این افراد نیز، لبه های داخلی کفش، دچار ساییدگی بیشتری خواهند شد. در نتیجه‌ی انتقال وزن و فشار نابرابر در پاها، مشکلاتی از قبیل کف پای صاف، درد و حتی در رفتگی کشکک زانو در افراد، دیده می شود. لازم به ذکر است که در صورت عدم درمان، این عارضه می‌تواند منجر به بیماری‌های مزمن دیگری، مانند آرتروز گردد.
در مجموع برای عوارض ناشی از پای ضربدری، می‌توان موارد زیر را عنوان نمود :
• ظاهر ناخوشایند در پاها
• تغییر الگوی راه رفتن و لنگیدن
• کوتاهی قد
• تغییر مرکز ثقل بدن به دلیل عدم تراز بودن و تقسیم فشار نابرابر در پاها
• خشکی و عدم انعطاف در مفاصل
• با بر هم خوردن وضعیت طبیعی زانوها، زمینه‌ی بروز آسیب در مفاصل، مخصوصا ساییدگیِ مفصل زانوها، افزایش می‌یابد.
• در رفتگی مکرر کشکک زانو به سمت خارج : در رفتن کشکک در زنانی با لگن پهن، که به زانوی ضربدری دچار هستند، بیشتر دیده میشود.
• خستگی زودرس و ناتوانی در پیاده‌روی‌های طولانی و در موارد بسیار پیشرفته، ناتوانی در راه رفتن
• عوارض ثانویه در پاها مانند کف پای صاف و تغییر شکل در انگشتان پا
• ابتلا به آرتروز زودرس زانو به دلیل فشارهای مضاعف بر مفاصل
• کوتاهی تاندون آشیل
• درد در ناحیه‌ی داخلی زانوها به دلیل وجود کشیدگی در بافت نرم
• درد در ناحیه‌ی خارجی زانوها، به علت نزدیک شدن غیر طبیعیِ استخوان‌های درشت نی و ران و فشرده شدن آن‌ها به یکدیگر
• درد در قوزک پا و ران‌ها به دلیل تحت فشار بودن رباط‌ها
• زانو درد و تورم مفاصل
• عدم انجام برخی از فعالیت‌های ورزشی
• ساییدگی لبه‌های داخلی کفش
انتخاب نوع درمان و طول پروسه‌ی درمانی در عارضه‌ی زانوی ضربدری، بسیار وابسته به شدت و علت بیماری و سن بیمار می‌باشد. همچنین متخصص می‌تواند با توجه به سابقه‌ی فرد مانند داشتن بیماری زمینه ای، سوء تغذیه و یا زمینه‌ی ژنتیکی، روش‌های درمانی متفاوتی برای بیمار تجویز کند. با این حال درمان‌های معمول به شرح زیر است :
– دارو درمانی و تجویز مکمل‌ها
– کاهش وزن بیمار
– تجویز زانوبند، کفش و کفی طبی
– ورزش منظم (حرکات اصلاحی) و فیزیوتراپی
– در موارد شدید، جراحی
سخن آخر
زانوی ضربدری در کودکان حداکثر تا سن ۷ سالگی، خود به خود بهبود می‌یابد. در صورتی که این ناهنجاری تا بعد از سن ۷ سالگی باقی بماند، باید به متخصص مراجعه و درمان را آغاز کرد. در بزرگسالان نیز، برای جلوگیری از عوارض و مشکلات دیگر، بهتر است سریعا به درمان اقدام نمود. البته این نکته لازم به ذکر است که بزرگسالان در روند درمان خود، باید صبر بیشتری نسبت به کودکان داشته باشند. به طور کلی روند درمانِ عارضه‌‌ها و تغییر شکل‌های استخوانی، در کودکان سریع‌تر به ثمر می‌نشیند. زیرا که استخوان‌های کودکان انعطاف پذیری بیشتری دارند و هنوز رشد خود را کامل نکرده‌اند.
