سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است که زمانی اتفاق میافتد که سیستم ایمنی بدن به غدههایی که رطوبت را در بدن تولید و کنترل میکنند آسیب میزند. شایعترین علامت خشکی مزمن و غیرعادی در چشم، دهان یا واژن است. یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی به شما کمک میکند ترکیبی از درمانها را بیابید که علائم شما را مدیریت میکند و تا چه اندازه روی روال روزانه شما تأثیر میگذارد.
فهرست مطالب
سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است که باعث میشود غدد شما رطوبت کمتری نسبت به آنچه که باید تولید کنند. باعث خشکی مزمن (طولانی مدت) در سراسر بدن شما (به خصوص چشم و دهان) میشود.
اگر به سندرم شوگرن مبتلا هستید، سیستم ایمنی بدن شما به غدد بدن که رطوبت را تولید و کنترل میکنند، از جمله در غدد زیر آسیب میرساند:
سیستم اشک آور.
دهان (غدد بزاقی شما).
بینی
گلو.
دستگاه گوارش.
واژن.
اگر خشکی جدیدی در چشمها، دهان یا هر جای دیگری از بدن خود دارید – به ویژه اگر علائم دیگری مانند درد را نیز تجربه میکنید، به یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی مراجعه کنید.
ارائه دهندگان مراقبتهای بهداشتی سندرم شوگرن را به دو نوع طبقه بندی میکنند:
سندرم شوگرن اولیه به خودی خود ایجاد میشود و به دلیل بیماری دیگری ایجاد نمیشود.
سندرم شوگرن ثانویه زمانی اتفاق میافتد که وضعیت یا موضوع دیگری باعث (محرک) سندرم شوگرن شود.
کارشناسان تخمین میزنند که حدود 2 میلیون نفر در ایالات متحده به سندرم شوگرن مبتلا هستند.
علائم و علل
شایعترین علامت سندرم شوگرن، خشکی غیر معمول است، از جمله:
خشکی چشم یا خارش چشم.
خشکی دهان (خشکی دهان)، زخم دهان یا تف غلیظ (بزاق).
خشکی واژن.
پوست خشک.
خشکی بینی و خونریزیهای مکرر از بینی.
خشکی گلو (از جمله سرفههای مکرر).
علاوه بر خشکی، سندرم شوگرن میتواند علائم دیگری نیز ایجاد کند، از جمله:
درد مفاصل.
درد یا ضعف عضلانی.
تورم غدد لنفاوی.
خستگی (احساس خستگی دائمی).
مشکل در بلع (دیسفاژی) یا صحبت کردن.
مه مغزی (مشکل در تفکر یا تمرکز).
از دست دادن چشایی.
پوسیدگی دندان (حفره) یا از دست دادن.
بثورات پوستی.
نوروپاتی.
سوزش سر دل یا انواع دیگر سوء هاضمه.
حساسیت به نور
سندرم شوگرن یک بیماری خود ایمنی است. بیماریهای خود ایمنی زمانی اتفاق میافتند که سیستم ایمنی بدن بهجای محافظت از بدن، به اشتباه به بدن شما آسیب میزند. کارشناسان مطمئن نیستند که چه چیزی باعث میشود سیستم ایمنی بدن شما به غدد شما حمله کند و باعث سندرم شوگرن شود.
سندرم شوگرن اولیه بدون هیچ محرک یا علت شناخته شده ای رخ میدهد.
سایر شرایط سلامتی باعث ایجاد سندرم شوگرن ثانویه میشود، به ویژه سایر بیماریهای خود ایمنی و برخی عفونتهای ویروسی.
عفونتهای ویروسی که میتوانند باعث ایجاد سندرم شوگرن ثانویه شوند عبارتاند از:
هپاتیت C.
سیتومگالوویروس (CMV).
ویروس اپشتین بار
ویروس T-لنفوتروپیک انسانی 1 (HTLV).
کووید 19.
هر بیماری خود ایمنی میتواند باعث ایجاد سندرم شوگرن ثانویه شود. برخی از بیماریهای خود ایمنی که با سندرم شوگرن مرتبط هستند عبارتاند از:
روماتیسم مفصلی.
آرتریت پسوریاتیک.
لوپوس
حتی اگر مطالعات سندرم شوگرن را با شرایط دیگر مرتبط دانستهاند، هیچ تضمینی وجود ندارد که در صورت داشتن این شرایط به آن مبتلا شوید. به طور مشابه، سندرم شوگرن ممکن است شما را بیشتر در معرض ابتلا به سایر بیماریهای خود ایمنی قرار دهد، اما این بدان معنا نیست که قطعاً این کار را خواهید کرد.
هرکسی ممکن است به سندرم شوگرن مبتلا شود، اما گروههای خاصی از افراد بیشتر به آن مبتلا هستند:
زنان بیش از 90 درصد از افراد مبتلا به سندرم شوگرن AFAB هستند. مردان میتوانند به آن مبتلا شوند، اما بسیار کمتر رایج است.
افراد مبتلا به سایر بیماریهای خود ایمنی. حدود نیمی از افراد مبتلا به سندرم شوگرن حداقل یک بیماری خود ایمنی دیگر دارند.
افراد بین 45 تا 55 سال. کودکان، بزرگسالان جوانتر و بزرگسالان بالای 55 سال ممکن است به سندرم شوگرن مبتلا شوند، اما معمولاً در بزرگسالان در آن محدوده سنی ایجاد میشود.
افرادی که خویشاوند بیولوژیکی مبتلا به سندرم شوگرن دارند. حدود 10 درصد از افراد مبتلا به سندرم شوگرن یک خویشاوند مستقیم (یک والدین یا خواهر یا برادر بیولوژیکی) نیز با آن دارند.
یک ارائه دهنده مراقبتهای بهداشتی سندرم شوگرن را با یک معاینه فیزیکی و برخی آزمایشها تشخیص میدهد. آنها بدن شما را معاینه میکنند و در مورد علائم شما میپرسند. هنگامی که برای اولین بار متوجه تغییراتی در بدن خود شدید و اگر به نظر میرسد زمان یا فعالیت خاصی علائم را بدتر میکند، به پزشک خود اطلاع دهید.
تشخیص سندرم شوگرن معمولاً بخشی از تشخیص افتراقی است. این بدان معناست که ارائه دهنده شما احتمالاً از چند آزمایش برای رد سایر شرایط و علل علائم شما قبل از تشخیص سندرم شوگرن استفاده میکند. برخی از آزمایشاتی که ممکن است نیاز داشته باشید عبارتاند از:
آزمایشات خون
معاینه چشم
تمیز کردن و چکاپ دندان.
آزمایش ادرار.
بیوپسی ها
اشعه ایکس.
ممکن است لازم باشد چند متخصص را ببینید، از جمله:
روماتولوژیست.
متخصصین مراقبت از چشم
دندانپزشک.
متخصص گوش و حلق و بینی (متخصص گوش، حلق و بینی).
سندرم شوگرن میتواند عوارضی ایجاد کند، از جمله:
افزایش خطر عفونتهای دهان و چشم.
عملکرد غیر طبیعی کبد یا کلیه.
لنفوم (تومورهای سرطانی در غدد لنفاوی).
مشکلات ریوی که ممکن است با پنومونی اشتباه گرفته شود.
مشکلات عصبی (مغز، ستون فقرات یا عصبی) که باعث ضعف یا بی حسی میشود.
اکثر افراد مبتلا به سندرم شوگرن زندگی خود را بدون تجربه عوارض شدید میگذرانند. اگر سندرم شوگرن ثانویه دارید، شرایطی که باعث آن میشود ممکن است خطر عوارض را افزایش دهد. از ارائه دهنده خود بپرسید که چه انتظاری دارید.
ارائه دهنده شما درمانهایی را برای مدیریت علائم شما پیشنهاد میکند. هیچ درمانی برای سندرم شوگرن وجود ندارد، اما ارائه دهنده شما به شما کمک میکند تا یک برنامه درمانی بیابید که تأثیر آن را بر روی روال روزانه و کیفیت زندگی شما کاهش دهد.
اینکه به کدام درمان نیاز دارید بستگی به این دارد که سندرم شوگرن شما را در کجا تحت تأثیر قرار میدهد.
برخی از درمانهای رایج برای خشکی چشم، دهان یا واژن عبارتاند از:
اشک مصنوعی: متخصص مراقبت از چشم شما ممکن است قطرههای چشمی بدون نسخه (OTC)، قطرههای تجویزی یا روان کنندهها را برای مرطوب نگه داشتن چشم پیشنهاد کند.
جراحی خشکی چشم (چشمک): یک چشم پزشک (جراح چشم) میتواند برخی یا همه مجاری اشک شما را با جراحی ببندد تا اشک طبیعی شما برای مدت طولانی تری در چشمان شما باقی بماند.
تولید کنندگان بزاق: دندانپزشک شما ممکن است مکملها یا نسخههای بدون نسخه بزاق را برای کمک به بدن در تولید بزاق بیشتر پیشنهاد کند. آنها ممکن است به شما پیشنهاد کنند که آدامس بجوید، در طول روز آب بنوشید یا یخ بمکید تا به مرطوب شدن دهانتان کمک کند.
دهانشویه های ویژه یا محصولات مراقبت از دندان: افراد مبتلا به سندرم شوگرن در معرض خطر بیشتری برای مشکلات سلامت دندان هستند، بنابراین ممکن است به تمیز کردن مکرر، درمانهای فلوراید خاص یا خمیر دندان و دهان شویه های تجویزی نیاز داشته باشید.
مرطوب کنندهها یا روان کنندههای واژن: ارائه دهنده شما روان کنندههای بدون نسخه یا نسخهای را پیشنهاد میکند تا هر روز یا در حین مقاربت، رطوبت واژن شما را افزایش دهند.
هورمون درمانی: برخی از افراد برای درمان خشکی واژن ناشی از عدم تعادل هورمونی به هورمون درمانی (مانند استروژن مکمل) نیاز دارند.
درمانهای درد و سایر علائم میتواند شامل موارد زیر باشد:
مسکنهای بدون نسخه: NSAID های بدون نسخه (داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی) یا استامینوفن میتوانند درد را تسکین داده و تورم را کاهش دهند. این داروها را بیش از 10 روز متوالی بدون صحبت با ارائه دهنده خود مصرف نکنید.
کورتیکواستروئیدها: داروهای ضد التهابی تجویزی که ارائه دهنده شما به صورت قرص یا تزریقی به شما میدهد.
سرکوب کنندههای ایمنی: داروهای تجویزی که سیستم ایمنی شما را آرام میکند و میزان فعالیت آن را کاهش میدهد. ارائه دهنده شما ممکن است داروهای ضد روماتیسمی اصلاح کننده بیماری (DMARDs) را توصیه کند.
از آنجایی که متخصصان نمیدانند چه چیزی باعث آن میشود، هیچ راهی برای پیشگیری از سندرم شوگرن وجود ندارد. هیچ راهی برای دانستن اینکه آیا (یا چه زمانی) کسی آن را توسعه میدهد وجود ندارد.
شما باید انتظار داشته باشید که علائم خود را برای مدت طولانی (شاید تا پایان عمر) مدیریت کنید. با این حال، با یافتن درمانهایی که برای شما مفید هستند، علائم شما باید شدت کمتری پیدا کند. افراد مبتلا به سندرم شوگرن معمولاً متوجه میشوند که علائم آنها به مرور زمان کمتر میشود زیرا آنها یاد میگیرند که چگونه آنها را مدیریت کنند.
در صورت مشاهده علائم جدید، یا اگر علائم شما شدیدتر شد، به پزشک خود مراجعه کنید. علائم خود را زیر نظر داشته باشید و تغییراتی را که متوجه شدید پیگیری کنید.
ارائه دهنده شما به شما میگوید که چند وقت یک بار به قرار ملاقاتهای پیگیری منظم، آزمایشها یا غربالگریهای اضافی نیاز دارید. اگر فکر میکنید که درمانی مؤثر نیست (یا به اندازه گذشته مؤثر نیست) از مراجعه به ارائه دهنده خود دریغ نکنید. علائم سندرم شوگرن میتواند نامحسوس باشد و شما بهترین قاضی در مورد زمانی هستید که چیزی در بدن شما درست نیست.
اگر احساس میکنید نمیتوانید نفس بکشید یا قورت دهید، به اورژانس بروید یا با آن تماس بگیرید.
سؤالاتی که باید از ارائه دهنده خود بپرسید عبارتاند از:
کدام نوع از سندرم شوگرن را دارم؟
به کدام آزمایشات نیاز خواهم داشت؟
آیا نیاز به مراجعه به متخصصان دارم؟
به چه درمانهایی نیاز خواهم داشت؟
مراقب چه تغییرات یا علائمی باشم؟
یادداشتی از کلینیک کلیولند
مدیریت سندرم شوگرن میتواند بسیار آزاردهنده باشد. خشکی چشم، خشکی دهان یا نگرانی در مورد اینکه آیا رابطه جنسی به دلیل خشکی واژن به شما صدمه میزند، خسته کننده است. خبر خوب این است که اکثر افراد مبتلا به سندرم شوگرن به محض یافتن ترکیبی از درمانهایی که برایشان مفید است، میتوانند علائم خود را به خوبی مدیریت کنند.
اگر احساس میکنید علائم شما در حال تغییر است، بدتر میشود یا بیشتر از آنچه که باید بر روال روزانه شما تأثیر میگذارد، در مورد تنظیم درمانهای خود با ارائه دهنده خود صحبت کنید. از ارائه دهنده خود بپرسید که چند بار به معاینه چشم، معاینه کردن دندان یا سایر معاینات و آزمایشات نیاز دارید. این معاینات معمول میتواند به شما در جلوگیری از عوارض کمک کند.
