“کندرومالاسی کشکک” (آسیب ناشی از استفاده بیش از حد از زانو) و “آرتریت” دو مورد از شایع‌ترین علل درد در زانو هنگام بالارفتن از پله‌ها هستند. “آسیب‌های رباطی” و عارضه‌ای به نام سندرم “درد کشککی – رانی” نیز ممکن است باعث علت این موضوع باشد.
هر کدام از این بیماری‌ها می‌توانند یک کار به‌ظاهر آسان مانند بالارفتن از پله را به یک تلاش چالش‌برانگیز تبدیل کنند و حتی باعث بروز مشکلات دیگری شوند.
این مقاله هر یک از این دلایل زانودرد را که هنگام بالارفتن از پله‌ها رخ می‌دهد و علائمی که ایجاد می‌کند را بررسی می‌کند. همچنین این مقاله بررسی می‌کند که چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستند و نحوه تشخیص و درمان آنها توضیح می‌دهد.
فهرست مطالب
کندرومالاسی کشکک که به آن “زانوی دونده” نیز می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که غضروف صاف و لغزنده‌ای که پشت کشکک زانو را می‌پوشاند شروع به نرم‌شدن و شکستن می‌کند. هنگامی که زانو به‌درستی کار می‌کند، با خم و صاف‌شدن زانوی شما، کشکک در یک شیار در پایین استخوان ساق پای شما (به نام شیار فمورال) به بالا و پایین می‌لغزد.
اما افراد مبتلا به کندرومالاسی کشکک، میزان اصطکاک بیشتری را در حالت تجربه می‌کنند. این اصطکاک اضافی به دلیل شکستگی غضروف رخ می‌دهد و می‌تواند مفصل شما را تحریک کند.
یکی از نشانه‌های بارز کندرومالاسی کشکک، درد مبهم و دردناکی است که در ناحیه پشت کشکک زانو متمرکز است. این وضعیت همچنین می‌تواند باعث درد در زیر، داخل یا خارج کشکک شما نیز شود.
شکایت اولیه افراد مبتلا به این عارضه، درد هنگام انجام برخی فعالیت‌ها است، مانند:
چندین عامل مختلف می‌تواند احتمال ابتلا به کندرومالاسی کشکک را افزایش دهد. این عوامل شامل موارد زیر است:
اضافه‌وزن
توده عضلانی کمتر
آسیب قبلی زانو
کندرومالاسی کشکک بیشتر در افرادی که در ورزش‌های استقامتی مانند دویدن یا دوچرخه‌سواری شرکت می‌کنند دیده می‌شود. در این شرایط، عدم تعادل عضلانی باعث می‌شود که کشکک زانو به‌درستی در شیار فمور بالا و پایین نشود و منجر به اصطکاک و تحریک مکرر شود.
با پیشرفت تجزیه غضروف مفصل زانو، فضای بین استخوان‌های زانو (درشت‌نی، نازک‌نی و کشکک) کاهش می‌یابد. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند منجر به آرتریت زانو شود.
انواع مختلفی از این عارضه وجود دارد که شایع‌ترین آنها آرتروز است: دژنراتیو (ساییدگی و پارگی) در مفصل زانو به هنگام بروز آرتریت.
هم کندرومالاسی کشکک و هم آرتریت می‌توانند بالارفتن از پله‌ها، راه‌رفتن و چمباتمه‌زدن را بسیار دردناک کنند. بااین‌حال، چندین علامت دیگر می‌تواند به شما در تشخیص این دو بیماری کمک کند.
علائم آرتروز زانو عبارت‌اند از:
استئوآرتریت معمولاً در افراد میان‌سال و مسن رخ می‌دهد. علاوه بر این، سفتی و تورم زانو (مخصوصاً در صبح و بعد از نشستن طولانی‌مدت) می‌تواند خم‌شدن یا صاف‌کردن زانو را دشوار کند. این سفتی می‌تواند باعث شود که چند قدم اول روز دردناک و چالش‌برانگیز باشد
هر کسی ممکن است به آرتریت مبتلا شود، اما چندین عامل مختلف می‌تواند شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهد. این موارد عبارت‌اند از:
چهار رباط مختلف در زانو وجود دارد که ممکن است آسیب ببینند. این رباط‌ها شامل موارد زیر هستند:
آسیب‌های رباطی می‌تواند باعث درد در هنگام بالارفتن از پله‌ها شود. تشخیص تفاوت بین آسیب رباط و نوع دیگری از آسیب زانو می‌تواند دشوار باشد. اغلب، این علائم بلافاصله پس از یک حادثه مانند یک تصادف ورزشی یا تصادف اتومبیل ظاهر می‌شوند. اگر علائم زیر را دارید، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید:
این آسیب‌ها اغلب در نتیجه ضربه یا چرخش ناگهانی در زانو اتفاق می‌افتند. اگر:
سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی) دردی مبهم را توصیف می‌کند که در اطراف کاسه زانو ایجاد می‌شود.
سندرم درد پاتلوفمورال می‌تواند زمان انجام فعالیت یا پس از نشستن‌های طولانی‌مدت با زانوهای خمیده باعث درد شود. همچنین ممکن است علائم زیر نیز احساس شود:
بی‌ثباتی زانو
حساسیت به لمس در مفصل زانو
احساس ساییده شدن یا کلیک در کاسه زانو به هنگام انجام فعالیت
این علائم مشابه برخی از علل دیگر زانودرد است. به همین دلیل است که در صورت احساس درد در زانو، مراجعه به یک متخصص بسیار ضروری است.
سندرم درد پاتلوفمورال ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد از زانو یا تکنیک نادرست در حین ورزش رخ دهد. همچنین می‌تواند ناشی از عوامل زیر نیز باشد:
الگوی خاصی از راه‌رفتن یا دویدن
نقصی که باعث می‌شود کاسه زانو به طور غیرطبیعی بالا باشد
پوشیدن کفش‌هایی که حمایت ضعیفی از زانو و مچ پا دارند.
ضعف عضلات ران
کوتاهی عضله همسترینگ یا تاندون آشیل
آسیب
وقتی در مورد زانودردی که هنگام بالارفتن از پله‌ها رخ می‌دهد به پزشک مراجعه می‌کنید، اولین کاری که پزشک انجام می‌دهد معاینه فیزیکی است. سابقه پزشکی و همه علائم شما نیز بررسی خواهد شد.
تصویربرداری از زانو مرحله بعدی تشخیص است و بسته به موردی که پزشک به آن مشکوک است ممکن است از روش‌های عکس‌برداری مختلفی مانند عکس رادیولوژی، MRI و… استفاده شود.
برای ارزیابی آرتروز: معمولاً برای تجسم فضای بین استخوان‌ها در مفصل زانو، عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌شود. اشعه ایکس همچنین به پزشک اجازه می‌دهد تا هرگونه آسیبی را که ممکن است به خود استخوان وارد شده باشد، ببیند.
برای ارزیابی کندرومالاسی کشکک: ازآنجایی‌که آسیب غضروف را نمی‌توان در اشعه ایکس مشاهده کرد، معمولاً (MRI) برای تشخیص این عارضه ضروری است.
برای ارزیابی آسیب رباط: ممکن است از روش عکس‌برداری اولتراسوند استفاده شود که پزشک از امواج صوتی برای دیدن ساختارهای داخل زانو استفاده می‌کند. همچنین ممکن است برای کمک به رد سایر علل یا تعیین وسعت آسیب به عکس‌برداری با اشعه ایکس یا ام‌آرآی نیز نیاز داشته باشید.
برای ارزیابی سندرم درد پاتلوفمورال: اگرچه این عارضه معمولاً بر اساس سابقه سلامتی و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است عکس‌برداری با اشعه ایکس از زانوی شما برای درک میزان آسیب انجام شود.
بسیاری از آسیب‌های زانو را می‌توان در ابتدا با اقدامات محافظه‌کارانه به‌خوبی مدیریت کرد، به‌خصوص زمانی که علائم خفیف تا متوسط باشد. پیشنهادات زیر ممکن است به کاهش دردی که هنگام بالارفتن از پله‌ها احساس می‌کنید کمک کند.
کندرومالاسی کشکک در افرادی که در فعالیت‌های تکراری مانند دویدن شرکت می‌کنند شایع است؛ بنابراین، کندرومالاسی اغلب با استراحت و فیزیوتراپی قابل‌درمان است. علاوه بر این، درمان‌های زیر نیز ممکن است کمک‌کننده باشد:
مانند کندرومالاسی، شما می‌توانید درد آرتریت را با استفاده از اصل RICE (استراحت، یخ، فشرده‌سازی، بالابردن) بهبود بخشید. علاوه بر این، موارد زیر ممکن است برای آرتریت زانو مفید باشد:
متأسفانه، در برخی موارد، درمان‌های محافظه‌کارانه در تسکین علائم شما مؤثر نیست. در این صورت ممکن است برای درمان، جراحی لازم باشد. جراحی برای آرتریت زانو ممکن است شامل تعویض جزئی یا کامل زانو باشد.
آسیب رباط زانو را نیز می‌توانید در خانه با اصل RICE مدیریت کنید. تمرینات تقویت‌کننده زانو می‌تواند در زمان بهبودی بسیار مفید باشند. همچنین باید در حین فعالیت از زانوبند استفاده کنید و فعالیت‌هایی را که به‌زانو فشار وارد می‌کنند محدود کنید. برخی از آسیب‌های رباطی نیاز به جراحی دارند.
مهم‌ترین درمان سندرم درد کشکک رانی استراحت است. تا زمانی که بتوانید بدون احساس درد کارهای خود را انجام دهید، باید از انجام هر گونه فعالیت شدید خودداری کنید.
درمان‌های دیگر برای سندرم درد پاتلوفمورال شامل مدیریت درد، استفاده از اصل RICE و تمرینات تقویتی است.
از بیشتر دلایل زانودرد هنگام بالارفتن از پله‌ها می‌توان با انجام موارد زیر جلوگیری کرد:
آرتریت و کندرومالاسی کشکک معمولاً باعث درد زانو می‌شوند که هنگام بالارفتن از پله‌ها ایجاد می‌شود. زانودرد همچنین می‌تواند ناشی از آسیب رباط یا وضعیتی به نام سندرم درد کشکک رانی باشد.
متخصص این شرایط را از طریق تکنیک‌های تصویربرداری، مانند اشعه ایکس و MRI تشخیص می‌دهد. درمان ممکن است بسته به علت این درد کمی متفاوت باشد، اما استراحت، یخ و فیزیوتراپی معمولاً به همه این شرایط کمک می‌کند.
