درد زانو هنگام بالارفتن از پله

“کندرومالاسی کشکک” (آسیب ناشی از استفاده بیش از حد از زانو) و “آرتریت” دو مورد از شایع‌ترین علل درد در زانو هنگام بالارفتن از پله‌ها هستند. “آسیب‌های رباطی” و عارضه‌ای به نام سندرم “درد کشککی – رانی” نیز ممکن است باعث علت این موضوع باشد.

هر کدام از این بیماری‌ها می‌توانند یک کار به‌ظاهر آسان مانند بالارفتن از پله را به یک تلاش چالش‌برانگیز تبدیل کنند و حتی باعث بروز مشکلات دیگری شوند.

این مقاله هر یک از این دلایل زانودرد را که هنگام بالارفتن از پله‌ها رخ می‌دهد و علائمی که ایجاد می‌کند را بررسی می‌کند. همچنین این مقاله بررسی می‌کند که چه افرادی بیشتر در معرض خطر ابتلا به این بیماری‌ها هستند و نحوه تشخیص و درمان آن‌ها توضیح می‌دهد.

کندرومالاسی کشکک

کندرومالاسی کشکک که به آن “زانوی دونده” نیز می‌گویند، زمانی رخ می‌دهد که غضروف صاف و لغزنده‌ای که پشت کشکک زانو را می‌پوشاند شروع به نرم‌شدن و شکستن می‌کند. هنگامی که زانو به‌درستی کار می‌کند، با خم و صاف‌شدن زانوی شما، کشکک در یک شیار در پایین استخوان ساق پای شما (به نام شیار فمورال) به بالا و پایین می‌لغزد.

اما افراد مبتلا به کندرومالاسی کشکک، میزان اصطکاک بیشتری را در حالت تجربه می‌کنند. این اصطکاک اضافی به دلیل شکستگی غضروف رخ می‌دهد و می‌تواند مفصل شما را تحریک کند.

علائم کندرومالاسی کشکک

یکی از نشانه‌های بارز کندرومالاسی کشکک، درد مبهم و دردناکی است که در ناحیه پشت کشکک زانو متمرکز است. این وضعیت همچنین می‌تواند باعث درد در زیر، داخل یا خارج کشکک شما نیز شود.

شکایت اولیه افراد مبتلا به این عارضه، درد هنگام انجام برخی فعالیت‌ها است، مانند:

• بالارفتن از پله‌ها
• چمباتمه‌زدن
• پیاده‌روی در سراشیبی
• دویدن
• ایستادن پس از مدت طولانی نشستن

علل و عوامل خطرآفرین ابتلا به کندرومالاسی کشکک

چندین عامل مختلف می‌تواند احتمال ابتلا به کندرومالاسی کشکک را افزایش دهد. این عوامل شامل موارد زیر است:

اضافه‌وزن

توده عضلانی کمتر

آسیب قبلی زانو

کندرومالاسی کشکک بیشتر در افرادی که در ورزش‌های استقامتی مانند دویدن یا دوچرخه‌سواری شرکت می‌کنند دیده می‌شود. در این شرایط، عدم تعادل عضلانی باعث می‌شود که کشکک زانو به‌درستی در شیار فمور بالا و پایین نشود و منجر به اصطکاک و تحریک مکرر شود.

آرتروز

با پیشرفت تجزیه غضروف مفصل زانو، فضای بین استخوان‌های زانو (درشت‌نی، نازک‌نی و کشکک) کاهش می‌یابد. هنگامی که این اتفاق می‌افتد، می‌تواند منجر به آرتریت زانو شود.

انواع مختلفی از این عارضه وجود دارد که شایع‌ترین آنها آرتروز است: دژنراتیو (ساییدگی و پارگی) در مفصل زانو به هنگام بروز آرتریت.

علائم آرتریت

هم کندرومالاسی کشکک و هم آرتریت می‌توانند بالارفتن از پله‌ها، راه‌رفتن و چمباتمه‌زدن را بسیار دردناک کنند. بااین‌حال، چندین علامت دیگر می‌تواند به شما در تشخیص این دو بیماری کمک کند.

علائم آرتروز زانو عبارت‌اند از:

• درد در زانو
• سفتی و خشکی
• تورم
• تحرک محدود
• حس ترکیدن یا قفل‌شدن زانو

استئوآرتریت معمولاً در افراد میان‌سال و مسن رخ می‌دهد. علاوه بر این، سفتی و تورم زانو (مخصوصاً در صبح و بعد از نشستن طولانی‌مدت) می‌تواند خم‌شدن یا صاف‌کردن زانو را دشوار کند. این سفتی می‌تواند باعث شود که چند قدم اول روز دردناک و چالش‌برانگیز باشد

چه کسانی در معرض خطر ابتلا به آرتریت هستند؟

هر کسی ممکن است به آرتریت مبتلا شود، اما چندین عامل مختلف می‌تواند شما را در معرض خطر بیشتری قرار دهد. این موارد عبارت‌اند از:

• اضافه‌وزن
• آسیب قبلی به زانوی آنها
• کسانی که ورزش‌هایی انجام می‌دهند که فشارهای مکرری را روی مفصل زانو وارد می‌کند
• جنسیت (زنان بیش از مردان به آرتروز مبتلا می‌شوند)
• ژنتیک

آسیب رباط

چهار رباط مختلف در زانو وجود دارد که ممکن است آسیب ببینند. این رباط‌ها شامل موارد زیر هستند:

1. رباط صلیبی قدامی (ACL): زانو را می‌چرخاند و حرکت جلویی ساق پا را کنترل می‌کند.
2. رباط متقاطع خلفی (PCL): حرکت روبه‌عقب ساق پا را کنترل می‌کند.
3. رباط جانبی داخلی (MCL): حرکات روبه‌داخل زانو را تثبیت می‌کند.
4. رباط جانبی بیرونی (LCL): حرکات رو به بیرون زانو را تثبیت می‌کند.

علائم آسیب رباط

آسیب‌های رباطی می‌تواند باعث درد در هنگام بالارفتن از پله‌ها شود. تشخیص تفاوت بین آسیب رباط و نوع دیگری از آسیب زانو می‌تواند دشوار باشد. اغلب، این علائم بلافاصله پس از یک حادثه مانند یک تصادف ورزشی یا تصادف اتومبیل ظاهر می‌شوند. اگر علائم زیر را دارید، بهتر است به یک پزشک مراجعه کنید:

• تورم
• صدای ترکیدن یا احساس درد زانو
• محدوده حرکتی محدود
• لق زدن زانو در هنگام ایستادن و راه‌رفتن

چرا آسیب‌های رباطی رخ می‌دهد؟

این آسیب‌ها اغلب در نتیجه ضربه یا چرخش ناگهانی در زانو اتفاق می‌افتند. اگر:

1. ورزش‌های خاصی مانند بسکتبال، هاکی، اسکی یا ژیمناستیک را انجام می‌دهید،
2. کفش‌های نامناسب می‌پوشید،
3. زن هستید،
4. یک ضربه ناگهانی مانند تصادف رانندگی را تجربه کرده‌اید،
5. می‌توانید در معرض ابتلا به آسیب رباط باشید.

سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی)

سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی) دردی مبهم را توصیف می‌کند که در اطراف کاسه زانو ایجاد می‌شود.

علائم سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی)

سندرم درد پاتلوفمورال می‌تواند زمان انجام فعالیت یا پس از نشستن‌های طولانی‌مدت با زانوهای خمیده باعث درد شود. همچنین ممکن است علائم زیر نیز احساس شود:

بی‌ثباتی زانو

حساسیت به لمس در مفصل زانو

احساس ساییده شدن یا کلیک در کاسه زانو به هنگام انجام فعالیت

این علائم مشابه برخی از علل دیگر زانودرد است. به همین دلیل است که در صورت احساس درد در زانو، مراجعه به یک متخصص بسیار ضروری است.

علل سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی)

سندرم درد پاتلوفمورال ممکن است به دلیل استفاده بیش از حد از زانو یا تکنیک نادرست در حین ورزش رخ دهد. همچنین می‌تواند ناشی از عوامل زیر نیز باشد:

الگوی خاصی از راه‌رفتن یا دویدن

نقصی که باعث می‌شود کاسه زانو به طور غیرطبیعی بالا باشد

پوشیدن کفش‌هایی که حمایت ضعیفی از زانو و مچ پا دارند.

ضعف عضلات ران

کوتاهی عضله همسترینگ یا تاندون آشیل

آسیب

تشخیص علل سندرم درد پاتلوفمورال (کشککی – رانی)

وقتی در مورد زانودردی که هنگام بالارفتن از پله‌ها رخ می‌دهد به پزشک مراجعه می‌کنید، اولین کاری که پزشک انجام می‌دهد معاینه فیزیکی است. سابقه پزشکی و همه علائم شما نیز بررسی خواهد شد.

تصویربرداری از زانو مرحله بعدی تشخیص است و بسته به موردی که پزشک به آن مشکوک است ممکن است از روش‌های عکس‌برداری مختلفی مانند عکس رادیولوژی، MRI و… استفاده شود.

برای ارزیابی آرتروز: معمولاً برای تجسم فضای بین استخوان‌ها در مفصل زانو، عکس‌برداری با اشعه ایکس انجام می‌شود. اشعه ایکس همچنین به پزشک اجازه می‌دهد تا هرگونه آسیبی را که ممکن است به خود استخوان وارد شده باشد، ببیند.

برای ارزیابی کندرومالاسی کشکک: ازآنجایی‌که آسیب غضروف را نمی‌توان در اشعه ایکس مشاهده کرد، معمولاً (MRI) برای تشخیص این عارضه ضروری است.

برای ارزیابی آسیب رباط: ممکن است از روش عکس‌برداری اولتراسوند استفاده شود که پزشک از امواج صوتی برای دیدن ساختارهای داخل زانو استفاده می‌کند. همچنین ممکن است برای کمک به رد سایر علل یا تعیین وسعت آسیب به عکس‌برداری با اشعه ایکس یا ام‌آرآی نیز نیاز داشته باشید.

برای ارزیابی سندرم درد پاتلوفمورال: اگرچه این عارضه معمولاً بر اساس سابقه سلامتی و معاینه فیزیکی تشخیص داده می‌شود، اما ممکن است عکس‌برداری با اشعه ایکس از زانوی شما برای درک میزان آسیب انجام شود.

درمان درد زانو هنگام بالارفتن از پله

بسیاری از آسیب‌های زانو را می‌توان در ابتدا با اقدامات محافظه‌کارانه به‌خوبی مدیریت کرد، به‌خصوص زمانی که علائم خفیف تا متوسط باشد. پیشنهادات زیر ممکن است به کاهش دردی که هنگام بالارفتن از پله‌ها احساس می‌کنید کمک کند.

کندرومالاسی کشکک

کندرومالاسی کشکک در افرادی که در فعالیت‌های تکراری مانند دویدن شرکت می‌کنند شایع است؛ بنابراین، کندرومالاسی اغلب با استراحت و فیزیوتراپی قابل‌درمان است. علاوه بر این، درمان‌های زیر نیز ممکن است کمک‌کننده باشد:

• گذاشتن یخ روی زانو
• استفاده از داروهای مسکن بدون نسخه یا با نسخه
• کاهش وزن
• استفاده از کفش مناسب
• فیزیوتراپی می‌تواند به ایجاد قدرت و انعطاف‌پذیری در عضلات پای شما کمک کند. علاوه بر این، فیزیوتراپی می‌تواند به کاهش نیروهای وارد شده به‌زانو و بهبود مسیر شیار کشکک زانو کمک کند. پزشک همچنین ممکن است برای اصلاح فرم دویدن یا دوچرخه‌سواری برای کاهش درد زانو برای شما تجویزاتی داشته باشد.

آرتروز

مانند کندرومالاسی، شما می‌توانید درد آرتریت را با استفاده از اصل RICE (استراحت، یخ، فشرده‌سازی، بالابردن) بهبود بخشید. علاوه بر این، موارد زیر ممکن است برای آرتریت زانو مفید باشد:

• استفاده از داروهای ضددرد
• فعال ماندن
• فیزیوتراپی
• استفاده از کفی در کفش
• حفظ وزن سالم

• استراحت در رختخواب یا بی‌تحرکی به‌ندرت راه‌حل مؤثری برای این بیماری است. در عوض، دوچرخه ثابت را با حداقل مقاومت یا پیاده‌روی‌های کوتاه‌مدت را امتحان کنید. این فعالیت‌ها می‌توانند به کاهش سفتی زانو و بهبود کلی شما کمک کنند.

• فیزیوتراپی عضلات حمایت‌کننده از لگن و زانو شما را تقویت می‌کند و انعطاف‌پذیری کلی را در شما بهبود می‌بخشد.

متأسفانه، در برخی موارد، درمان‌های محافظه‌کارانه در تسکین علائم شما مؤثر نیست. در این صورت ممکن است برای درمان، جراحی لازم باشد. جراحی برای آرتریت زانو ممکن است شامل تعویض جزئی یا کامل زانو باشد.

آسیب‌های رباطی

آسیب رباط زانو را نیز می‌توانید در خانه با اصل RICE مدیریت کنید. تمرینات تقویت‌کننده زانو می‌تواند در زمان بهبودی بسیار مفید باشند. همچنین باید در حین فعالیت از زانوبند استفاده کنید و فعالیت‌هایی را که به‌زانو فشار وارد می‌کنند محدود کنید. برخی از آسیب‌های رباطی نیاز به جراحی دارند.

سندرم درد پاتلوفمورال

مهم‌ترین درمان سندرم درد کشکک رانی استراحت است. تا زمانی که بتوانید بدون احساس درد کارهای خود را انجام دهید، باید از انجام هر گونه فعالیت شدید خودداری کنید.

درمان‌های دیگر برای سندرم درد پاتلوفمورال شامل مدیریت درد، استفاده از اصل RICE  و تمرینات تقویتی است.

جلوگیری از درد زانو هنگام بالارفتن از پله

از بیشتر دلایل زانودرد هنگام بالارفتن از پله‌ها می‌توان با انجام موارد زیر جلوگیری کرد:

1. کاهش وزن، در صورت داشتن اضافه‌وزن یا چاقی.
2. پوشیدن زانوبند در مواقعی که زمان زیادی را صرف راه‌رفتن می‌کنید.
3. انتخاب کفش مناسب و استفاده از کفی‌های مناسب.
4. عضلات پای خود را تقویت کنید: روی تمریناتی تمرکز کنید که عضلات همسترینگ، چهار سر، دورکننده‌ها و نزدیک کننده‌ها را تقویت می‌کند. اگر در معرض خطر ابتلا به آرتریت هستید، فعالیت‌های کم ضربه مانند پیاده‌روی و دوچرخه ثابت را انتخاب کنید و حتماً دقت کنید تا از تکنیک مناسب استفاده کنید. قبل از تمرین بدن خود را گرم کنید و بعد از آن نیز سردکردن را نیز فراموش نکنید.

کلام آخر

آرتریت و کندرومالاسی کشکک معمولاً باعث درد زانو می‌شوند که هنگام بالارفتن از پله‌ها ایجاد می‌شود. زانودرد همچنین می‌تواند ناشی از آسیب رباط یا وضعیتی به نام سندرم درد کشکک رانی باشد.

متخصص این شرایط را از طریق تکنیک‌های تصویربرداری، مانند اشعه ایکس و MRI تشخیص می‌دهد. درمان ممکن است بسته به علت این درد کمی متفاوت باشد، اما استراحت، یخ و فیزیوتراپی معمولاً به همه این شرایط کمک می‌کند.