عمل تعویض دیسک یا فیوژن ستون فقرات

تفاوت جراحی تعویض دیسک با فیوژن ستون فقرات: کدام‌یک بهتر است؟

فیوژن یا همجوشی ستون فقرات و تعویض دیسک دو روش جراحی هستند که برای درمان انواع خاصی از مشکلات ستون فقرات، به‌ویژه عارضه “تخریب دیسک” مورداستفاده قرار می‌گیرند. هر جراحی خطرات و مزایای خود را دارد و زمان بهبودی و توان‌بخشی آن متفاوت است؛ بنابراین در این مقاله می‌خواهیم این دو روش جراحی را با هم مقایسه کنیم و بررسی کنیم که کدام‌یک می‌تواند بهتر باشد.

بیماری تخریب دیسک

ستون فقرات به‌عنوان یک ساختار اسکلتی، از استخوان‌های مهره‌ای که روی‌هم قرار گرفته‌اند، ساخته شده است. این مهره‌ها توسط دیسک‌های بین مهره‌ای از هم جدا شده‌اند. هر یک از این دیسک‌ها از الیاف کلاژن سخت، اما انعطاف‌پذیر تشکیل شده است که به حفظ موقعیت و یکپارچگی ستون فقرات کمک و درعین‌حال امکان حرکت بین مهره‌ها را فراهم می‌کند. این ساختار پیچیده ثبات لازم برای ایستادن و همچنین انعطاف‌پذیری برای خم‌شدن و چرخش در جهات مختلف را برای ما فراهم می‌کند.

باگذشت زمان و بالارفتن سن، دیسک‌های بین مهره‌ای کم‌کم تحلیل می‌روند. این موضوع یک‌روند طبیعی است که در همه اتفاق می‌افتد. در جامعه پزشکی این مشکل را تخریب دیسک بین مهره‌ای یا دژنراتیو دیسک می‌نامند. این بیماری می‌تواند به دلایل مختلفی مانند کهولت سن، فعالیت‌های روزانه و ورزش یا آسیب‌دیدگی‌های قبلی اتفاق بیفتد. این نوع زوال و ازبین‌رفتن دیسک تا حدی طبیعی است و اکثر افراد از 60 سالگی به بعد تا حدودی آن را تجربه می‌کنند. این دسته از افراد ممکن است دچار انحطاط دیسک شوند که اصولاً مشکلی ایجاد نمی‌کند، اما گاهی اوقات می‌تواند منجر به درد شود

جراحی تعویض دیسک در مقابل فیوژن ستون فقرات

اگرچه این دو جراحی اهداف مشابهی دارند، اما تفاوت‌های مهمی بین آنها وجود دارد. به طور خلاصه، جراحی تعویض دیسک یک روش جدیدتر است؛ ولی کمتر مورد بررسی قرار گرفته است، اما ممکن است در مقایسه با جراحی فیوژن ستون فقرات مزایایی داشته باشد.

اهداف جراحی تعویض دیسک و فیوژن ستون فقرات

قبل از درنظرگرفتن روش جراحی به‌عنوان درمان بیماری تخریب دیسک بین مهره‌ای، باید بر روی گزینه‌های غیرتهاجمی یا کم تهاجمی تمرکز نمود. روش جراحی برای درمان تخریب دیسک بین مهره‌ای به‌عنوان آخرین درمان در نظر گرفته می‌شود و اصولاً زمانی که یک دوره جامع از روش‌های محافظه‌کارانه مانند فیزیوتراپی و خوردن داروهای ضدالتهابی با شکست مواجه می‌شود، برای درمان کمردرد تجویز خواهد شد.

فیوژن یا همجوشی ستون فقرات روش جراحی استاندارد برای درمان تخریب دیسک بین مهره‌ای در زمانی است که نیاز به جراحی دیسک‌های بین مهره‌ای باشد. هدف از جراحی فیوژن یا همجوشی ستون فقرات اصلاح ناهنجاری‌های ستون فقرات با ترکیب دو یا چند مهره با یکدیگر برای افزایش ثبات و کاهش حرکتی است که ممکن است باعث درد شود.

در روش همجوشی ستون فقرات، دیسک آسیب‌دیده را می‌توان برداشت و با آن را با پیوند استخوان جایگزین کرد تا رشد استخوان را تحریک کند. باگذشت زمان، فضای دیسک غایب به‌تدریج با استخوان پر می‌شود و مهره‌ها را به هم جوش می‌خورند.

از سوی دیگر، جراحی تعویض دیسک کمر، مشابه انواع دیگر جراحی‌های تعویض مفصل است، مانند مواردی که زانو یا لگن دچار تخریب یا آرتروز شده باشد. البته تفاوت این جراحی با موارد مشابه آن این است که علت درد مفصل ران و زانو در مواردی مانند آرتروز به‌خوبی شناخته شده است، اما علت اصلی کمردرد ممکن است به‌خوبی شناخته نشده باشد. این جراحی شامل برداشتن یک دیسک آسیب‌دیده و جایگزینی آن با یک دیسک مصنوعی است که شبیه یک دیسک سالم است و می‌تواند تحرک ستون فقرات را حفظ کند.

مزایا و معایب روش جراحی تعویض دیسک و فیوژن ستون فقرات

هر دو روش جراحی مزایا و معایبی دارند. روش فیوژن یا همجوشی ستون فقرات از سال 1890 یک روش استاندارد برای درمان مشکلات ستون فقرات بوده است. شرایطی مانند تخریب دیسک بین مهره‌ای می‌تواند باعث شود مهره‌های ستون فقرات شما ضعیف حرکت کنند، ناپایدار باشند و بار بیشتری را نسبت به حالت عادی جذب کنند و به طور بالقوه باعث درد شوند. روش جراحی فیوژن یا همجوشی ستون فقرات ممکن است با تثبیت ستون فقرات و محدودکردن حرکات دردناک یک یا چند مهره به ازبین‌بردن درد کمک کند.

بااین‌حال، ازآنجایی‌که استخوان‌های مجاور در روش جراحی همجوشی ستون فقرات به یکدیگر متصل می‌شوند (که تمام حرکات را در آن سطح از ستون فقرات شما از بین می‌برد) ممکن است باعث شود تا نحوه حرکت ستون فقرات شما پس از عمل تغییر کند و فشار اضافی روی مفاصل مجاور وارد شود.

مشکلات جراحی فیوژن ستون فقرات می‌تواند شامل موارد زیر باشد:

ادغام مهره‌های ستون فقرات ممکن است منجر به سفتی کمر و کاهش دامنه حرکتی شود.

با روش جراحی فیوژن یا همجوشی ستون فقرات، بخش‌های بالا و پایین همجوشی در معرض استرس بیشتری قرار می‌گیرند و افرادی که تحت این روش درمانی قرار گرفته‌اند ممکن است در آینده با تخریب دیسک‌های مجاور این ناحیه، دچار مشکل شوند.

دژنراسیون یا تخریب در مفاصل ستون فقرات در بالا و پایین محل فیوژن ستون فقرات معمولاً به‌عنوان عارضه “انحطاط بخش مجاور “شناخته می‌شود.

روش جراحی تعویض کامل دیسک برای حفظ تحرک ستون فقرات و کمک به کاهش این تغییرات دژنراتیو و انحطاطی بخش مجاور که در روش جراحی فیوژن وجود داشت، در نظر گرفته شد. بااین‌حال، این بدین معنی نیست که جراحی تعویض دیسک کمر بدون محدودیت حرکتی است.

اگرچه جراحی تعویض دیسک نسبت به همجوشی ستون فقرات رایج‌تر است و منشأ جدیدتری دارد، اما بااین‌حال هنوز مطالعات در مورد میزان موفقیت درازمدت این جراحی، به‌ویژه در مقایسه با روش فیوژن یا همجوشی ستون فقرات، همچنان ادامه دارد. میزان موفقیتی که تحقیقات در روش جراحی تعویض دیسک تخمین زده‌اند در بهترین حالت حدود 60 تا 70 درصد است. اگرچه دیسک‌های مصنوعی جدید دوام بیشتری دارند، اما همچنان می‌توانند فرسوده شوند و ممکن است نیاز به جراحی‌های اضافی در آینده داشته باشند و این موضوع می‌تواند یکی دیگر از معایب این روش جراحی باشد.

تحقیقات دررابطه‌ با روش جراحی تعویض دیسک کمر و فیوژن ستون فقرات چه می‌گویند؟

برخی تحقیقات نشان می‌دهد که تفاوت زیادی در مورد میزان موفقیت هنگام مقایسه این دو روش وجود ندارد، به همین دلیل است که روش‌های جراحی معمولاً برای درمان کمردرد توصیه نمی‌شود.

بااین‌حال، برخی تحقیقاتی که به‌تازگی در این زمینه انجام شده است نشان می‌دهد که جراحی تعویض دیسک کمر ممکن است روشی مفیدتر نسبت به روش جراحی فیوژن ستون فقرات باشد.

یک مطالعه در سال 2017 که در مجله جهانی ستون فقرات منتشر شد، نتایج بین جایگزینی کامل دیسک کمر و جراحی فیوژن کمر را مقایسه کرد. محققان دریافتند که بیماران تعویض دیسک در هر دوره پس از جراحی (شش هفته، سه ماه، شش ماه و یک سال) بهبود بیشتری در کاهش درد و ناتوانی نسبت به بیماران فیوژن ستون فقرات نشان دادند.

علاوه بر این، دو بررسی سیستماتیک که در سال 2020، یکی در مجله Turkish Neurosurgery و دیگری در مجله Medicine منتشر شد، نشان داد که جراحی تعویض دیسک در مقایسه با فیوژن ستون فقرات، نتایج بهتری در فاکتورهایی مانند درد و دامنه حرکتی دارد.

باتوجه‌به آنچه گفته شد، مزایای بالقوه جراحی تعویض دیسک کمر در مقایسه با فیوژن ستون فقرات می‌تواند جراحی کمر را به گزینه درمانی بهتری تبدیل کند. بااین‌حال، تصمیمات درمانی باید با مشورت یک متخصص یا جراح گرفته شود.

چه کسانی واجد شرایط جراحی ستون فقرات هستند؟

همه افراد واجد شرایط جراحی تعویض دیسک یا جراحی فیوژن ستون فقرات نیستند.

پزشک ممکن است جراحی تعویض دیسک را توصیه کند اگر:

• هیچ بیماری مفصلی قبلی نداشته باشید
• هیچ فشاری روی اعصاب ستون فقرات شما وجود نداشته باشد
• قبلاً جراحی ستون فقرات نداشته‌اید

در صورت داشتن شرایطی زیر ممکن است پزشک شما جراحی تعویض کامل دیسک را توصیه نکند:

علاوه بر این، در صورت داشتن سابقه واکنش‌های نامطلوب یا آلرژیک به مواد ایمپلنت، ممکن است جراحی تعویض کامل دیسک توصیه نشود.

مانند جراحی تعویض کامل دیسک، اگر قبلاً هیچ مشکل مفصلی یا ستون فقرات نداشته‌اید و قبلاً جراحی ستون فقرات نداشته‌اید، پزشک شما ممکن است فیوژن ستون فقرات را توصیه کند. اگر شرایطی مانند اسپوندیلولیز دارید، ممکن است پزشک شما فیوژن ستون فقرات را توصیه نکند.

بهبودی پس از جراحی فیوژن ستون فقرات یا جراحی تعویض

برای هر دو جراحی، احتمالاً باید چند روز پس از عمل در بیمارستان بمانید. پزشک در صورت نیاز به شما داروی ضددرد می‌دهد. همچنین ممکن است شما را تشویق به ایستادن، راه‌رفتن، و انجام تمرینات توان‌بخشی خاص بلافاصله پس از هر یک از روش‌های جراحی کند.

پزشک می‌تواند شما را در مورد سایر موارد، مانند برنامه‌ای برای رژیم غذایی و بازگشت تدریجی به فعالیت‌ها، راهنمایی کند.

کلام آخر

جراحی فیوژن ستون فقرات و تعویض دیسک دو روش جراحی هستند که برای بیماری‌های ستون فقرات به‌ویژه تخریب دیسک بین مهره‌ای مورداستفاده قرار می‌گیرند. اگرچه برخی از مطالعات نشان می‌دهند که میزان موفقیت هر دو روش جراحی تقریباً برابر است، اما تحقیقات جدید نشان می‌دهد که برخی از مزایای جراحی تعویض کامل دیسک، مانند حفظ تحرک و کاهش درد، می‌تواند این روش را گزینه‌ای مناسب‌تر قرار دهد. بااین‌حال، ضروری است که با پزشک خود صحبت کنید تا ببینید کدام روش برای شرایط و سبک زندگی شما بهترین روش محسوب می‌شود.

اگر دچار کمردرد شدید از هر نوع هستید و فکر می‌کنید ممکن است علت این درد شدید تخریب دیسک بین مهره‌ای باشد، بسیار ضروری است که توسط یک پزشک متخصص برای تعیین دقیق علت این موضوع بررسی شوید. ممکن است احتیاجی به جراحی نداشته باشید و بتوانید با اقدامات محافظه‌کارانه مانند داروهای ضدالتهابی، فیزیوتراپی و تزریق استروئید اپیدورال مشکلات را کاهش دهید. اگر قصد جراحی ستون فقرات دارید، حتماً با پزشک خود در مورد خطرات و مزایای عمل فیوژن ستون فقرات یا تعویض دیسک صحبت کنید.