مهم نیست که چقدر فرد سالم باشد، زیرا با افزایش سن، مفاصل، تغییراتی در حین تحرک نشان میدهند که بخشی از آن به دلیل تغییر در بافتهای همبند است. از آنجا که میزان دامنه حرکت تأثیر مستقیمی بر وضعیت استقرار و تحرک بدن دارد، این میتواند منجر به تغییر عملکرد فرد شود.
تغییرات مربوط به سن در بافت همبند
تغییرات ظاهری
افزایش سفتی
کاهش قدرت
کاهش میزان آب
فهرست مطالب
تغییرات استخوانی تأثیر مستقیمی بر تحرک مفصل دارند و روی سطوح مفصل تأثیر میگذارند تا مکانیک مفصل را تغییر دهند. استخوان با افزایش سن، ضخامت و تراکم خود را از دست میدهد.
تغییرات وابسته به سن در غضروف
با افزایش سن، حرکت مفصل سختتر شده و انعطافپذیری خود را از دست میدهد زیرا مقدار مایعات روان کننده درون مفاصل شما کاهش مییابد و غضروف نازکتر میشود. لیگامنتها همچنین تمایل به کوتاه شدن و از بین بردن انعطافپذیری دارند و باعث میشوند اتصالات سفت شوند. تأثیر افزایش سن در غضروف به احتمال زیاد به دلیل تغییرات پیری در سلولها و بافتها است که باعث میشود مفصل مستعد آسیب شود و کمتر قادر به حفظ هموستاز باشد یعنی عدم تعادل بین فعالیت کاتابولیک و آنابولیک ناشی از تولید واسطههای التهابی است که در غضروف و مفصل اطراف بافتها وجود دارد. رابطه تنگاتنگی بین فعالیت سلولهای غضروفی و تغییرات محیط مفصلی به دلیل پیری سلول وجود دارد و به دنبال آن ترشح واسطههای التهابی انجام میشود. فنوتیپ پیری به احتمال زیاد از طریق افزایش تولید سیتوکین ها و MMP ها (متالوپروتئینازهای ماتریس) و کاهش پاسخ به فاکتورهای رشد، به این عدم تعادل کمک میکند. اکسیداتیو همچنین به نظر میرسد نقش مهمی در تخریب غضروف دارد و در پیری با ROS بیش از حد (گونههای اکسیژن فعال) بر عملکرد سلول مؤثر است.
مایع سینوویال مفاصل شما را برای حرکات مناسب، روان میکند. مفاصل سالم حاوی مقادیر زیادی از مولکولهای اسید هیالورونیک (HA) در مایعات سینوویال است که ویسکوزیته لازم را برای عملکرد آن به عنوان محلول روان کننده فراهم میکند که به طور طبیعی عملکرد مفاصل شما و سایر بافتها را خنثی میکند. با افزایش سن، اندازه مولکولهای اسید هیالورونیک در مفاصل شما کاهش مییابد و مانع از توانایی انجام کارها به طور مؤثر در حین باز و بسته کردن مفصل میشود.
تغییرات مرتبط با سن در کلاژن
کلاژن بخشی از بافت همبند شماست و در غضروف، رباطها، تاندونها و استخوانها و همچنین پوست شما یافت میشود. الیاف کلاژن سیستم اسکلتی شما را منعطف نگه میدارند، اما سطح کلاژن در بدن پس از حدود 25 سالگی شروع به کاهش میکند. این کاهش، میتواند باعث شود استخوانها و غضروفهای تاندونهای رباط به مرور زمان انعطافپذیر و شکنندهتر شوند. تغییرات وابسته به سن در کلاژن از جمله فنوتیپ های ترشحی وابسته به پیری، واکنش پذیری کم سلولهای غضروفی در برابر عوامل رشد، اختلال عملکرد میتوکندری و افزایش فشار و انباشت غیر طبیعی مواد نهایی گلیکاسیون پیشرفته، همگی منجر به این ساختار تغییر یافته و کاهش توانایی عملکردی در کلاژن در بقیه رباطها میشوند؛ و تاندونها سفتتر و شکننده میشوند.
دامنه حرکتی با افزایش سن کاهش مییابد. دامنه حرکت غیرفعال و فعال هر دو کاهش مییابد، اما اغلب در یک مفصل واحد دامنه حرکت فعال بیشتر از دامنه حرکت منفعل کاهش میدهد. کاهش در دامنه حرکت یکنواخت نیست و اتصالات مختلف درجههای مختلف حرکت و همچنین الگوهای مختلف محدودیت جهت را نشان میدهند.
تغییرات ویژه دامنه حرکت
ستون فقرات گردن: باز شدن و کشش جانبی بیشترین کاهش در دامنه حرکت را نشان میدهد.
ستون فقرات قفسه سینه و کمر: عمل باز شدن محدودترین حرکت در افراد مسن است و کاهش چرخش وابسته به سن را نشان میدهد. با مقايسه سن افراد 25 تا 39 ساله با سن 60 تا 74 سال، دامنه حرکت عضلات باز کننده لگن و مفصل ران 20٪ كاهش مییابد.
دامنه حرکت مچ پا: عمل خم شدن با افزایش سن کاهش مییابد.
اندام فوقانی: سن تأثیر کمتری بر دامنه حرکت مفاصل اندام فوقانی در مقایسه با ستون فقرات و اندام تحتانی دارد.
عضلات شانه بزرگترین تغییرات در اندام فوقانی را نشان میدهد، در حالی که هیچ کاهش وابسته به سن در دامنه حرکت آرنج یا مچ دست مشاهده نشده است (در صورت عدم وجود بیماری).
ورزش میتواند از بروز بسیاری از تغییرات وابسته به سن در ماهیچهها، استخوانها و مفاصل جلوگیری کند و این تغییرات را نیز معکوس کند. شروع زندگی با یک سبک زندگی فعال و بهره بردن از مزایای آن هرگز دیر نیست.
تحقیقات نشان میدهد:
ورزش میتواند به کاهش سرعت تحلیل استخوان کمک کند و استخوانها را قویتر کند.
افراد مسن میتوانند از طریق فعالیتهای تقویت عضله، قدرت عضلات را افزایش دهند.
تمرینات تعادل و هماهنگی میتوانند به کاهش خطر سقوط فرد کمک کند.
فعالیت بدنی در زندگی آینده ممکن است پیشرفت پوکی استخوان را به تأخیر اندازد زیرا سرعت آن کاهش مییابد و در نتیجه چگالی مواد معدنی استخوان کاهش مییابد.
ورزش با تحمل وزن، مانند پیاده روی یا تمرین وزنه برداری، بهترین نوع ورزش برای حفظ توده استخوانی است. پیشنهادی وجود دارد که حرکتهای چرخاننده یا چرخشی، در جایی که اتصالات عضلات روی استخوان کشیده میشوند نیز مفید هستند.
افراد مسن که در هیدروتراپی و آب درمانی مشارکت میکنند (که تحمل وزن ندارد) در مقایسه با افراد مسن کم تحرک، افزایش وزن استخوان و ماهیچه را تجربه میکنند.
کشش نیز برای حفظ انعطافپذیری مفصل بسیار عالی است.