تمرینات ورزشی مخصوص اسکولیوز می‌تواند یک روش مؤثر برای تثبیت و کاهش منحنی‌های اسکولیوز باشد. در حقیقت، طی 10 سال گذشته در برنامه‌های ورزشی اسکولیوز پیشرفت‌های چشمگیری حاصل شده است و آن‌ها قبلاً دارای سابقه طولانی مدت در اروپا هستند. هنگامی که توسط یک متخصص، طراحی و کنترل شود، یک برنامه ورزشی طراحی شده می‌تواند منحنی‌های خفیف و متوسط را درمان کند و به بیماران این امکان را می‌دهد که منحنی‌های خود را بدون جراحی صاف کنند. منحنی‌های بزرگ‌تر در کودکان در حال رشد نیاز به بریس دارد که در کنار برنامه ورزش برای حداکثر نتیجه استفاده شود.
اگر تا به امروز از ویزیت آنلاین و رایگان استفاده نکرده اید با تکمیل کردن فرم ذیل منتظر تماس همکاران جهت تعیین نوبت برای ویزیت باشید.
این مقاله انواع مختلفی از برنامه‌های ورزشی اسکولیوز، مزایا و محدودیت‌های آن‌ها و چگونگی منحصر به فرد بودن رویکرد اسکولیوز هادسون را پوشش خواهد داد.
برنامه‌های متنوعی از ورزش وجود دارد که هر یک دارای یک فلسفه و رویکرد متفاوت هستند. با این حال، تمام برنامه‌های ورزشی اسکولیوز می‌توانند به دو دسته گسترده تقسیم شوند:
تمرینات ثبات دهنده و تمرینات اصلاح کننده
تمرینات ثبات دهنده
هدف از ایجاد ثبات در برنامه‌های تمرینی، بهبود وضعیت بدن، کاهش درد و جلوگیری از بدتر شدن اسکولیوز است؛ اما این برنامه‌ها منحنی اسکولیوز را صاف نمی‌کنند.
نمونه‌هایی از برنامه‌های ورزش پایدار (به ترتیب حروف الفبا):
BSPTS (دانشکده فیزیوتراپی اسکولیوز در بارسلونا): مجموعه‌ای از کارهای Schrot. درمان مبتنی بر آموزش بیمار، پشتیبانی روانی است و اغلب با بریس و در صورت لزوم از جراحی استفاده می‌شود. در دهه 1960 توسط النا سالوا در اسپانیا توسعه یافت.
CBP (فیزیک زیستی کایروپراکتیک): یک سیستم ورزشی، کششی و دستکاری ستون فقرات بر اساس اصل تصویربرداری آینه‌ای از خمیدگی ستون فقرات. این سیستم در سال 1980 توسط دکتر دون هریسون در کالیفرنیا آغاز شد.
Dobomed: این رویکرد در سال 1979 توسط دکتر دوبوسویچ در لهستان توسعه یافته است. این یک دسته از Klapp و Schrot است. تکنیک اصلی شامل اصلاح سه بعدی فعال ستون فقرات و برآمدگی، با تأکید بر “kyphotization” یا خم شدن به جلو ستون فقرات قفسه سینه است.
FITS (درمان فردي اسكوليوز): سیستمی که شامل آگاهی از وضع حمل، تمرین راه رفتن، تقویت عضلات، تغییر جهت و تمرینات تنفسی است.
Methode Lyonaise: در فرانسه در سال 2004 توسط Marianna Białek PT، PhD و Andrzej M’hango PT، MSc، DO آغاز شد. این کار بر اساس اثر دکتر گابریل پرااز در سال 1947 است و در اصل به عنوان بخشی از پروتکل بریس مورد استفاده قرار گرفته است.
دانشکده فیزیوتراپی لیون برای اسکولیوز از تمرینات اختصاصی اسکولیوز، باز شدن ستون فقرات و آموزش بیمار در نحوه نشستن در وضعیت اصلاح شده استفاده می‌کند. این روش در خارج از فرانسه پذیرش گسترده‌ای نداشته است.
پیلاتس: پیلاتس روالی مطبوع برای بدن است که به ایجاد انعطاف‌پذیری و قدرت در پاها، شکم، بازوها، باسن و پشت کمک می‌کند. این امر بر هم ترازی ستون فقرات و لگن، تنفس برای رفع استرس و اجازه جریان کافی اکسیژن به عضلات، تقویت ناحیه مرکزی و بهبود هماهنگی و تعادل تأکید می‌کند.
کتاب‌ها و مراكزي به “Pilates for Scoliosis” يا “پیلاتس اسکولیور” اختصاص داده شده است، اما هيچ تحقيقي در مورد اثربخشي اين برنامه‌ها در دست نيست. پیلاتس را می‌توان به یک برنامه درمانی اسکولیوز اضافه کرد، اما این یک روش کامل برای مراقبت از اسکولیوز مبتنی بر ورزش محافظه کارانه نیست. مهم است که در مورد استفاده از پیلاتس با پزشک معالجه اسکولیوز خود صحبت کنید، زیرا برخی از حرکات ممکن است باعث افزایش منحنی شما شود.
SEAS (رویکرد ورزش‌های علمی در اسکولیوز): همچنین به عنوان اصلاح کننده شناخته می‌شود، SEAS یک رویکرد تمرین آموزش دیده برای تثبیت اسکولیوز است. این روش غالباً در رابطه با روش CLEAR برای تثبیت اصلاح به دست آمده در طول درمان CLEAR استفاده می‌شود. بیمار به طور جداگانه در مقابل آینه نحوه چگونگی انسداد و چرخش اسکولیوز خود را آموزش می‌بیند. این آموزش بیشتر شامل چالش‌های خاصی برای بیمار است. انجام روش‌های اصلاح کننده در حین خم شدن، باعث افزایش اثربخشی این روش در حین فشار، کشش و غیره می‌شود.
Side Shift: توسط دکتر مین مهتا در سال 1984 ساخته شده است. این سیستم از انگلستان تهیه شده و براساس این تئوری ساخته شده است که با حرکت جانبی می‌توان یک منحنی انعطاف‌پذیر را تثبیت کرد. تمرینات تنفسی برای گسترش حفره قفسه سینه انجام می‌شود. این روش در خارج از انگلیس پذیرش گسترده‌ای نداشته است.
Vojta: ایجاد شده توسط پروفسور Vojta در آلمان. این روش شامل تحریک نقاط خاص روی بدن برای ایجاد حرکات «مانند رفلکس» است که منجر به چیزی مانند «آزاد کردن سوئیچ» یا «شبکه جدید» در شبکه‌های عملکردی مسدود شده اعصاب بین مغز و نخاع بیمار می‌شود. این روش پذیرش گسترده‌ای نداشته است. تعداد بسیار کمی از مراکز این رویکرد را ارائه می‌دهند.
یوگا برای اسکولیوز: یوگای خاص اسکولیوز مبتنی بر کار ایینگار. توسط الیز براونینگ میلر از کالیفرنیا توسعه یافته و در سال 1976 آغاز شده است. گاهی اوقات «اسباب یوگا» نامیده می‌شود، این رویکرد از وسایلی مانند بالش، متکا، صندلی و پتو برای تولید یک برنامه یوگای اختصاصی برای تثبیت ستون فقرات استفاده می‌کند.
تمرینات اصلاح کننده
برنامه تمرینی اصطلاح اسکولیوز برای تثبیت و معکوس کردن منحنی اسکولیوز است. آن‌ها نه تنها وضعیت استقرار بدن را بهبود می‌بخشند و باعث کاهش درد و جلوگیری از بدتر شدن منحنی می‌شوند بلکه اندازه منحنی را نیز کاهش می‌دهند.
نمونه‌هایی از برنامه‌های تمرین اصلاحی عبارت‌اند از:
روش CLEAR: یکی از برجسته‌ترین روش‌های مبتنی بر ورزش است، CLEAR بر اساس سه مرحله انجام می‌شود: 1)مخلوط کردن: «باز کردن» انحنای موضع اصلی، 2) محکم کردن: ترغیب ستون فقرات اسکولیوتیک به حالت عادی با استفاده از تمرینات اصلاحی و 3) تثبیت در وضعیت اصلاح شده و استحکام ستون فقرات با بازتوانی مرکز کنترل وضع حمل مغز برای نگه داشتن موقعیت جدید ستون فقرات.
روش Schrot: Schrot دیگر سیستم شناخته شده‌ای است که از تمرینات ایزومتریک و هوازی برای تغییر شکل قفسه سینه و چرخش ستون فقرات استفاده می‌کند. اهداف آن متوقف کردن پیشرفت انحنای غیرطبیعی ستون فقرات و در بهترین حالت معکوس کردن منحنی‌ها است. تحقیقات اثربخشی نظری Schrot را نشان داده است، اما متأسفانه مطالعات دیگر در استفاده از مانورهای پیچیده Schrot در خانه مشکل نشان داده‌اند. بیشتر بیماران قادر نبودند و یا مایل نبودند تمرینات لازم را در خانه انجام دهند. انطباق بیمار با تمام رویکردهای مبتنی بر ورزش برای مراقبت از اسکولیوز بزرگ‌ترین پیش‌بینی کننده برای موفقیت است. در صورت عدم رعایت و ضعف به دلیل پیچیدگی برنامه، موفقیت کاهش می‌یابد.
اسکولیوز و ورزش با رویکرد اسکولیوز هادسون
بهترین برنامه‌های مربوط به ورزش اسکولیوز با استفاده از عناصر تکنیک‌های مختلف، از رویکرد ترکیبی استفاده می‌کنند. اسکولیوز هادسون از عناصر CLEAR، Schroth، SEAS و Yoga برای اسکولیوز استفاده می‌کند. با انجام این کار «ابزارهای بیشتری در جعبه ابزار داریم» به ما امکان می‌دهد تا هر برنامه را به نیازهای منحصر به فرد بیمار تنظیم کنیم و از این طریق بهترین نتیجه را به دست آوریم.
اصل اساسی رویکرد ما این است که تمرینات اسکولیوز باید عضلات مسئول ایستادگی را هدف قرار دهد. محققان اسکولیوز معتقدند که اسکولیوز ایدیوپاتیک بزرگسالان به طور عمده به دلیل نقص در ناحیه مغز اتفاق می‌افتد، جایی به نام مخچه که کنترل وضعیت خستگی را دارد. مطالعات نشان داده‌اند که مغز درک نمی‌کند که ستون فقرات در حال خم شدن است و به همین دلیل بدن به طور خودکار وضعیت تحریف شده را اصلاح نمی‌کند. عضلات مسئول ایستادگی، عمدتاً به صورت ناخودآگاه کنترل می‌شوند. در حالی که می‌توانید به طور موقت محکم ایستاده باشید، به محض اینکه توجه شما به چیز دیگری تغییر پیدا می‌کند، به حالت قبل برمی‌گردید. از آنجا که عضلات پشتی خودکار است و به طور معمول با حرکت ارادی کنترل نمی‌شود، تحت تأثیر تمرین‌های سنتی که ممکن است هنگام شرکت در ورزش، در سالن بدنسازی و یا در یک کلاس ورزش انجام شود، وجود ندارد.
برنامه‌های خاص ورزش اسکولیوز از 4 جزء ساخته شده است:
کشش هدفمند، تنش روی نخاع را کاهش داده و مناطق سفت اسکولیوز را باز می‌کند.
تمرینات ایزومتریک و ایزوتونیک (یوگا اصلاح شده).
این تمرینات اصلاح شده یوگا باعث بهبود تحرک، تحریک ستون فقرات و تقویت ناحیه مرکزی بدن می‌شود.
تمرینات اصلاح کننده توسط فرد، به طور خاص برای ثبات اسکولیوز، عضلات اطراف اسکولیوز را هدف قرار داده و به عنوان بخشی از فعالیت‌های روزمره مانند ایستادن و نشستن آن را بررسی می‌کند.
آموزش بازتوانی عصبی عضلانی، مکانیسم‌های خلفی را برای بهبود اسکولیوز به روش ناخودآگاه آموزش می‌دهد.
1. کشش هدفمند درمانی
در طی روند معاینه، مناطقی که نیاز به درمان دارند مشخص می‌شوند. این مناطق نقطه تمرکز کشش هدفمند درمانی هستند. بافت‌های عصبی کوتاه شده همچنین می‌توانند بطور اختصاصی برای کشش آماده شوند تا ستون فقرات باز شود. کشش هدفمند درمانی در ترکیب با سایر روش‌های درمانی استفاده می‌شود و یک روش مستقل نیست.
2. تمرین‌های ایزومتریک و ایزوتونیک
این تمرینات برای کشیدگی ستون فقرات و تقویت عضلات پشتیبان طراحی شده است. این عمل به منظور تثبیت منحنی اسکولیوز، بهبود وضعیت ظاهری و کاهش درد انجام می‌شود. از این تمرینات برای چرخش ستون فقرات نیز برای کمک به تکنیک‌های اصلاحی استفاده می‌شود. تمرینات ایزوتونیک و ایزومتریک به طور مؤثر تمرینات یوگا اصلاح شده و هدفمند هستند و برای تکنیک‌های اسکولیوز به شدت یوگا توصیه می‌شود.
3. اصلاح وضعیت توسط خود فرد به صورت فعال
در حین اصلاح وضعیت، فرد برای انجام فعالیت‌های روزمره، خود را در وضعیت اصلاح شده نگه می‌دارد. به عنوان مثال، به فردی که به دلیل اسکولیوز به طور طبیعی به سمت چپ خم می‌شود، او یاد می‌گیرد که در هنگام نشستن خود را به سمت بالا و راست بکشاند. اصلاح وضعیت توسط فرد، باعث تقویت عضلات مقابل می‌شود که منحنی را تثبیت می‌کند، وضعیت بدن را بهبود می‌بخشد و درد را کاهش می‌دهد. تأثیر خود صحیح فعال بسیار شبیه به تمرین‌های ایزومتریک و ایزوتونیک است. اثرات فوری تمرینات ایزومتریک و ایزوتونیک قوی‌تر است اما فقط برای مدت زمان کوتاهی می‌توان آن‌ها را انجام داد. از طرف دیگر، اصلاح خود فعال، نیز می‌تواند برای دوره‌های طولانی‌تر به عنوان بخشی از فعالیت‌های روزمره انجام شود.
4. آموزش بازتوانی عصبی عضلانی
همانطور که گفته شد، بدن ما به گونه‌ای برنامه ریزی شده است که مرکز توده خود را با گرانش به روشی خاص تراز کند. در موارد اسکولیوز، این برنامه نویسی نادرست است که باعث می‌شود وضعیت بدن نادرست نگه داشته شود. در اسکولیوز نوع هادسون، تمرینات به همراه تمرین‌های اصلاحی سه بعدی به نام «تمرینات بازتوانی عصبی عضلانی» انجام می‌شود. آموزش مجدد عصبی عضلانی با استفاده از وزنه‌ی سه بعدی که بر روی سر، شانه، تنه و یا باسن اعمال می‌شود باعث می‌شود مغز تنظیم ستون فقرات و وضعیت بدن را انجام دهد. به عنوان مثال، در مورد اسکولیوز کمری، وزنه‌ای بر روی ستون فقرات کمر به شکلی اعمال می‌شود که باعث می‌شود منحنی به عنوان واکنشی در وزن گیری کاهش یابد. وزن گیری در حالی انجام می‌شود که بیمار به صورت ناپایدار بایستد. ترکیبی از وزن صحیح، موقعیت‌یابی صحیح و متعادل سازی صحیح منجر به کاهش سریع اندازه منحنی می‌شود و بدن را ترغیب می‌کند تا حالت تازه‌ای به عنوان وضعیت طبیعی جدید را ببیند. این مرحله برای ماهیت اصلاحی برنامه‌های اسکولیوز ما ضروری است.
سؤالات متداول در مورد اسکولیوز و ورزش
آیا اگر جراحی اسکولیوز انجام داده باشم، تمرین اسکولیوز هنوز هم می‌تواند به من کمک کند؟
بیمارانی که تحت عمل جراحی اسکولیوز قرار گرفته‌اند ممکن است بخواهند تحت درمان با اسکولیوز مبتنی بر ورزش قرار بگیرند که بطور خاص در مناطقی از ستون فقرات که تحلیل نرفته است انجام می‌شود. این بیماران نباید انتظار داشته باشند که بخش تحلیل رفته ستون فقرات آن‌ها اصلاح شود. در عوض، آن‌ها می‌توانند انتظار تسکین علامتی (تسکین درد) و بهبود عملکرد (وضعیت بدنی و فعالیت‌های روزمره) را داشته باشند.
آیا در صورت داشتن اسکولیوز هنوز می‌توانم ورزش کنم یا به ورزشگاه بروم؟
در حالی که بیماران اسکولیوز هنوز هم می‌توانند در اشکال دیگر ورزش مانند شنا، دویدن، پیلاتس یا یوگا شرکت کنند، مهم است که از این اشکال دیگر ورزش تنها به عنوان درمان اسکولیوز استفاده نشود. باید مراقب باشید تا اطمینان حاصل شود که این فعالیت‌ها مانع از درمان یا تشدید انحنای موجود نمی‌شوند. به عنوان مثال، در بیمار مبتلا به S-Cur (اسکولیوز S شکل)، تمرینات ممکن است یکی از منحنی‌ها را بهبود بخشد در حالی که سهواً منحنی را بدتر می‌کند. به همین دلیل است که در مورد همه اشکال ورزش و حرکات کششی با یک متخصص اسکولیوز صحبت کنید. تمرینات اسکولیوز باید برای هر بیمار مبتلا به اسکولیوز به صورت جداگانه طراحی شود، زیرا هر بیمار انحنای خاصی در ستون فقرات، توانایی تعادل و سطح حرکات خود دارد. علاوه بر این، به دلیل تغییراتی که می‌تواند با افزایش سن رخ دهد، تمرین‌های مختلفی وجود دارد که برای کودکان و بزرگسالان مناسب است. ورزش و تناسب اندام عمومی برای سلامتی و تندرستی بسیار مهم هستند. اگر از یک ورزش یا چند نوع ورزش لذت می‌برید، ممکن است به شرط داشتن راهنمایی‌های صحیح متخصص، این کار را ادامه دهید.
بهترین زمان برای شروع تمرین‌های اسکولیوز چه زمانی است؟
ضروری است هرچه سریع‌تر تمرین‌های خاص اسکولیوز شروع شود. انجام زود هنگام تمرینات اسکولیوز می‌تواند به شما یا فرزندتان کمک کند پیشرفت را متوقف کرده و از نیاز به بریس و جراحی جلوگیری کند. هنگامی که منحنی‌ها به 30 درجه یا بیشتر نزدیک می‌شوند، افزایش چرخش و پیچ خوردگی در ستون فقرات شروع می‌شود. این باعث می‌شود که منحنی ستون فقرات بیشتر شود و احتمال تغییر شکل ظاهری را افزایش دهد. در صورت عدم درمان، منحنی اسکولیوز می‌تواند از 45 درجه فراتر رود، یعنی زمانی که ارتوپدها توصیه می‌کنند جراحی انجام شود.
